Tốayns ng cung bíqwjb sửoxmf ---- -
Thuậsadt n-Tôzvjw ng khôzvjw ng hiểwmwx u nhiềhauq u vềhauq võbwts côzvjw ng Tâlfhk y-vu. Nózfub hỏcsbe i Tựffwr -Mai:
- Anh sáaowk u! Anh thửoxmf đuony oáaowk n xem ai sẽzaru thắwyro ng.
- Hiệxzwa n khózfub cózfub thểwmwx đuony oáaowk n kếryso t quảsjiz đuony i vềhauq đuony âlfhk u. Hai ngưudsx ờtjkc i chỉmfzc họkcpi c quyềhauq n, chưudsx a luyệxzwa n khíqwjb côzvjw ng, thàvsmw nh ra khôzvjw ng pháaowk t chưudsx ởrgcw ng đuony ưudsx ợzfub c. Thắwyro ng hay bạcsbe i đuony ềhauq u trôzvjw ng vàvsmw o sứwamb c lựffwr c cảsjiz .
Lưudsx u Tưudsx ờtjkc ng đuony áaowk nh liềhauq n bốayns n quyềhauq n nhưudsx bãlsxs o táaowk p. Vi Chấzvjw n lui lạcsbe i tráaowk nh đuony ưudsx ởrgcw c hai quyềhauq n. Đotts ếryso n quyềhauq n thứwamb ba, bắwyro t buộlfhk c y phảsjiz i dùwpky ng cưudsx ớkvvh c đuony ỡvnco . Bốayns p mộlfhk t tiếryso ng, quyềhauq n đuony áaowk nh trúobuo ng gốayns i. Đotts au quáaowk , y nhảsjiz y lùwpky i bưudsx ớkvvh c nữudsx a tớkvvh i mévnco p đuony àvsmw i. Lưudsx u Tưudsx ờtjkc ng đuony áaowk nh tiếryso p mộlfhk t quyềhauq n nhưudsx vũwamb bãlsxs o. Thìdvds nh lìdvds nh Vi Chấzvjw n trầyyty m ngưudsx ờtjkc i xuốayns ng, luồyyty n qua náaowk ch Lưudsx u Tưudsx ờtjkc ng, rồyyty i quay lạcsbe i đuony ẩrzra y mộlfhk t cáaowk i. Lưudsx u Tưudsx ờtjkc ng ngãlsxs lộlfhk n xuốayns ng đuony àvsmw i.
Cửoxmf tọkcpi a vỗtjkc tay hoan hôzvjw . Nùwpky ng Tồyyty n-Phúobuo c tuyêrnio n bốayns :
- Theo thểwmwx lệxzwa , ứwamb ng viêrnio n Vi Chấzvjw n thắwyro ng trậsadt n đuony ầyyty u.
Lưudsx u Tưudsx ờtjkc ng đuony ãlsxs lêrnio n đuony àvsmw i. Vi Chấzvjw n tiếryso n đuony ếryso n ôzvjw m lấzvjw y Lưudsx u Tưudsx ờtjkc ng:
- Đotts ằivsp ng ýkucc ngãlsxs cózfub đuony au lắwyro m khôzvjw ng? Xin lỗtjkc i nhévnco .
- Khôzvjw ng đuony au cho lắwyro m. Mìdvds nh chịrzra u phụdvds c đuony ấzvjw y.
Nózfub i rồyyty i cưudsx ờtjkc i. Cảsjiz hai ứwamb ng viêrnio n dắwyro t nhau xuốayns ng đuony àvsmw i, phơixou i phớkvvh i nhưudsx cuộlfhk c dạcsbe o chơixou i. Nếryso u khôzvjw ng xem tậsadt n mắwyro t, đuony ốayns ai cózfub thểwmwx tin rằivsp ng mớkvvh i đuony âlfhk y hai ngưudsx ờtjkc i dùwpky ng hếryso t sứwamb c lựffwr c đuony ấzvjw m đuony áaowk nhau.
Quan kháaowk ch kinh ngạcsbe c:
- Võbwts đuony ạcsbe o Bắwyro c-biêrnio n cao thựffwr c. Hai trẻgjpi đuony ấzvjw u vớkvvh i nhau màvsmw nhưudsx anh em tậsadt p dưudsx ợzfub t vậsadt y. Tưudsx ơixou ng lai chúobuo ng khôzvjw ng tầyyty m thưudsx ờtjkc ng.
Nùwpky ng Tồyyty n-Phúobuo c xưudsx ớkvvh ng:
- Mờtjkc i hai ứwamb ng viêrnio n Lêrnio Thuậsadt n-Tôzvjw ng, Yêrnio n Đotts ạcsbe t lêrnio n đuony àvsmw i.
Yêrnio n Đotts ạcsbe t vọkcpi t ngưudsx ờtjkc i lêrnio n đuony àvsmw i nhưudsx con évnco n. Khi còpohw n lơixou lửoxmf ng trêrnio n khôzvjw ng nózfub đuony ãlsxs chắwyro p tay hưudsx ớkvvh ng cửoxmf toạcsbe váaowk i ba váaowk i. Thấzvjw y võbwts côzvjw ng Yêrnio n Đotts ạcsbe t cao hơixou n Lưudsx u Tưudsx ờtjkc ng, Vi Châlfhk n quáaowk xa, dâlfhk n chúobuo ng vỗtjkc tay hoan hôzvjw vang dậsadt y.
Lêrnio Thuậsadt n-Tôzvjw ng khoan thai lêrnio n đuony àvsmw i. Nózfub chắwyro p tay váaowk i bốayns n phíqwjb a, rồyyty i đuony ứwamb ng thủyifi thếryso . Nùwpky ng Tồyyty n-Phúobuo c hôzvjw :
- Xuấzvjw t chiêrnio u.
Lêrnio Thuậsadt n-Tôzvjw ng pháaowk t mộlfhk t chiêrnio u Thiêrnio n-vưudsx ơixou ng chưudsx ởrgcw ng, màvsmw Lêrnio Văiqap n dạcsbe y nózfub , hai tay chắwyro p lạcsbe i nhưudsx hàvsmw nh lễwyro :
- Lêrnio Thuậsadt n-Tôzvjw ng đuony ệxzwa tửoxmf pháaowk i Mêrnio -linh xin tưudsx ơixou ng kiếryso n Yêrnio n huynh.
Yêrnio n Đotts ạcsbe t khôzvjw ng nhâlfhk n nhưudsx ợzfub ng, nózfub xuấzvjw t mộlfhk t chiêrnio u Võbwts -đuony ang chưudsx ởrgcw ng đuony áaowk nh thẳsadt ng vàvsmw o mặcktp t Thuậsadt n-Tôzvjw ng, cửoxmf chỉmfzc cựffwr c kỳefso vôzvjw lễwyro .
Thuậsadt n-Tôzvjw ng lùwpky i mộlfhk t bưudsx ớkvvh c, tay phảsjiz i nózfub khoanh tròpohw n. Tay tráaowk i đuony áaowk nh thẳsadt ng. Đotts ózfub làvsmw chiêrnio u Loa-thàvsmw nh nguyệxzwa t ảsjiz nh củyifi a Cửoxmf u-châlfhk n chưudsx ởrgcw ng. Hai chưudsx ởrgcw ng chạcsbe m nhau đuony ếryso n binh mộlfhk t tiếryso ng. Cảsjiz hai lảsjiz o đuony ảsjiz o lui lạcsbe i nhìdvds n nhau.
Dưudsx ớkvvh i đuony àvsmw i Lêrnio Văiqap n cau màvsmw y:
- Khózfub quáaowk , côzvjw ng lựffwr c têrnio n nàvsmw y bỏcsbe xa bọkcpi n Quáaowk ch Quỳefso , ngang vớkvvh i Triệxzwa u Tiếryso t. Khôzvjw ng biếryso t Thuậsadt n-Tôzvjw ng cózfub đuony ưudsx ơixou ng nổayns i khôzvjw ng?
Đotts áaowk nh đuony ếryso n chiêrnio u thứwamb mưudsx ờtjkc i, thìdvds nh lìdvds nh Thuậsadt n-Tôzvjw ng lùwpky i lạcsbe i, pháaowk t mộlfhk t chiêrnio u trong Côzvjw i-sơixou n chưudsx ởrgcw ng pháaowk p. Châlfhk n từiqap Càvsmw n vịrzra bưudsx ớkvvh c sang Tốayns n vịrzra . Yêrnio n Đotts ạcsbe t khôzvjw ng biếryso t gìdvds vềhauq pho quyềhauq n nàvsmw y, y vung tay đuony ỡvnco . Binh mộlfhk t tiếryso ng, mắwyro t nózfub đuony ổayns lửoxmf a, châlfhk n tay bảsjiz i hoảsjiz i nhưudsx ngưudsx ờtjkc i đuony ózfub i, lồyyty ng ngựffwr c muốayns n nổayns tung ra. Nózfub nhảsjiz y lui liềhauq n ba bưudsx ớkvvh c, trốayns mắwyro t nhìdvds n đuony ốayns i thủyifi .
Thuậsadt n-Tôzvjw ng tuyệxzwa t khôzvjw ng ngờtjkc quyềhauq n pháaowk p Tựffwr -Mai dạcsbe y nózfub lạcsbe i linh nghiệxzwa m đuony ếryso n thếryso . Nózfub ngâlfhk y ngưudsx ờtjkc i ra nhìdvds n đuony ốayns i thủyifi .
Tựffwr -Mai vỗtjkc đuony ùwpky i than:
- Trờtjkc i ơixou i! Nếryso u Thuậsadt n-Tôzvjw ng đuony áaowk nh tiếryso p chiêrnio u Sơixou n-trung hoa lạcsbe c, châlfhk n từiqap Tốayns n bưudsx ớkvvh c sang Chấzvjw n thìdvds têrnio n Yêrnio n Đotts ạcsbe t ắwyro t bay xuốayns ng đuony àvsmw i rồyyty i.
Thuậsadt n-Tôzvjw ng thuậsadt n tay pháaowk t mộlfhk t chiêrnio u trong Côzvjw i-sơixou n quyềhauq n pháaowk p cózfub kếryso t quảsjiz . Nózfub đuony áaowk nh liềhauq n hai chiêrnio u, trong khi châlfhk n từiqap Ly bưudsx ớkvvh c sang Khôzvjw n vịrzra . Binh, binh. Yêrnio n Đotts ạcsbe t rung đuony ộlfhk ng toàvsmw n thâlfhk n. Nózfub lùwpky i liềhauq n hai bưudsx ớkvvh c. Thuậsadt n-Tôzvjw ng đuony áaowk nh tiếryso p ba chiêrnio u. Yêrnio n Đotts ạcsbe t lạcsbe i lùwpky i ba bưudsx ớkvvh c nữudsx a.
Lêrnio Văiqap n than:
- Khổayns quáaowk anh Tôzvjw ng chưudsx a hiểwmwx u hếryso t Dịrzra ch-lýkucc , nêrnio n cứwamb chiêrnio u mộlfhk t, chiêrnio u mộlfhk t đuony áaowk nh ra. Giữudsx a hai chiêrnio u cózfub khoảsjiz ng trốayns ng, thàvsmw nh ra chỉmfzc làvsmw m cho Yêrnio n Đotts ạcsbe t bốayns i rốayns i, màvsmw khôzvjw ng hạcsbe đuony ưudsx ợzfub c nózfub . Giáaowk anh ấzvjw y biếryso t biếryso n hoáaowk chiêrnio u nọkcpi nốayns i liềhauq n chiêrnio u kia nhưudsx mâlfhk y trôzvjw i, nhưudsx nưudsx ớkvvh c chảsjiz y, thìdvds mưudsx ờtjkc i têrnio n Yêrnio n Đotts ạcsbe t kia cũwamb ng bỏcsbe mạcsbe ng rồyyty i. Cơixou chừiqap ng nàvsmw y, nózfub phảsjiz n côzvjw ng đuony ếryso n nơixou i rồyyty i.
Đotts ếryso n chiêrnio u thứwamb mưudsx ờtjkc i hai, thìdvds nh lìdvds nh Yêrnio n Đotts ạcsbe t tung ra mộlfhk t chưudsx ởrgcw ng. Bìdvds nh mộlfhk t tiếryso ng, Thuậsadt n-Tôzvjw ng choáaowk ng váaowk ng bậsadt t lui, châlfhk n tay nózfub cảsjiz m thấzvjw y vôzvjw lựffwr c. Nózfub còpohw n đuony ang hoảsjiz ng hốayns t, Yêrnio n Đotts ạcsbe t khôzvjw ng nhâlfhk n nhưudsx ợzfub ng, nózfub lạcsbe i đuony áaowk nh liềhauq n bốayns n chiêrnio u. Thuậsadt n-Tôzvjw ng vẫrzra n dùwpky ng Côzvjw i-sơixou n quyềhauq n đuony ỡvnco . Cứwamb sau mỗtjkc i lầyyty n đuony ỡvnco , nózfub cảsjiz m thấzvjw y châlfhk n khíqwjb mấzvjw t đuony i mộlfhk t phầyyty n.
Tựffwr -Mai hỏcsbe i Lêrnio Văiqap n:
- Càvsmw chớkvvh n. Em cózfub biếryso t Yêrnio n-Đotts ạcsbe t dùwpky ng võbwts côzvjw ng gìdvds khôzvjw ng?
Lêrnio Văiqap n cau màvsmw y:
- Võbwts côzvjw ng Liêrnio u-Đotts ôzvjw ng. Võbwts -đuony ang thuộlfhk c danh môzvjw n chíqwjb nh pháaowk i Hoa-hạcsbe , tạcsbe i sao Yêrnio n Đotts ạcsbe t lạcsbe i biếryso t võbwts côzvjw ng Liêrnio u-Đotts ôzvjw ng?
Nghe Lêrnio Văiqap n nózfub i, Tựffwr -Mai kinh hãlsxs i, vìdvds nózfub nhớkvvh lạcsbe i truyệxzwa n cũwamb :
- Hồyyty i Bảsjiz o-Hòpohw a, Mỹmfzc -Linh tớkvvh i Thiêrnio n-trưudsx ờtjkc ng. Bốayns mìdvds nh giảsjiz ng vềhauq sựffwr kháaowk c biệxzwa t củyifi a thầyyty n côzvjw ng Yêrnio n-lãlsxs ng vớkvvh i cáaowk c pháaowk i kháaowk c. Bốayns mìdvds nh cózfub nózfub i: Thầyyty n côzvjw ng Yêrnio n-Lãlsxs ng hơixou i giốayns ng nộlfhk i côzvjw ng pháaowk i Liêrnio u-Đotts ôzvjw ng. Thầyyty n côzvjw ng Yêrnio n-Lãlsxs ng chỉmfzc hoáaowk giảsjiz i, cùwpky ng húobuo t côzvjw ng lựffwr c đuony ốayns i thủyifi khi đuony ốayns i thủyifi đuony áaowk nh mìdvds nh. Còpohw n nộlfhk i côzvjw ng Liêrnio u-Đotts ôzvjw ng thìdvds khôzvjw ng thếryso , nózfub làvsmw m tiêrnio u táaowk n côzvjw ng lựffwr c đuony ốayns i thủyifi , rồyyty i truyềhauq n đuony ộlfhk c tốayns vàvsmw o ngưudsx ờtjkc i. Cơixou chừiqap ng nàvsmw y Thuậsadt n-Tôzvjw ng nguy đuony ếryso n nơixou i rồyyty i.
Yêrnio n Đotts ạcsbe t dồyyty n Thuậsadt n-Tôzvjw ng tớkvvh i cuốayns i đuony àvsmw i bằivsp ng mưudsx ờtjkc i chiêrnio u kháaowk c nhau. Đotts ếryso n chiêrnio u thứwamb mưudsx ờtjkc i mộlfhk t, y dùwpky ng tấzvjw t cảsjiz bìdvds nh sinh côzvjw ng lựffwr c đuony áaowk nh mộlfhk t chiêrnio u nhưudsx sévnco t nổayns , hy vọkcpi ng đuony ẩrzra y đuony ốayns i thủyifi xuốayns ng đuony àvsmw i.
Cáaowk o chếryso t ba năiqap m quay đuony ầyyty u vềhauq núobuo i. Con ngưudsx ờtjkc i họkcpi c võbwts cũwamb ng thếryso , khi gặcktp p nguy cấzvjw p, thưudsx ờtjkc ng phảsjiz n ứwamb ng tựffwr nhiêrnio n. Tựffwr nhiêrnio n thìdvds chiêrnio u sốayns mìdvds nh xửoxmf dụdvds ng hàvsmw ng ngàvsmw y sẽzaru xuấzvjw t ra. Trong lúobuo c Thuậsadt n-Tôzvjw ng gặcktp p nguy hiểwmwx m, tíqwjb nh mệxzwa nh nhưudsx treo trêrnio n sợzfub i tózfub c, nózfub pháaowk t bừiqap a mộlfhk t chiêrnio u đuony ỡvnco . Chiêrnio u đuony ózfub làvsmw Loa-thàvsmw nh nguyệxzwa t ảsjiz o gốayns c thuộlfhk c Cửoxmf u-châlfhk n. Bìdvds nh! Mộlfhk t thâlfhk n ngưudsx ờtjkc i bay bổayns ng lêrnio n cao, rơixou i xuốayns ng giữudsx a đuony àvsmw i. Ai cũwamb ng tưudsx ởrgcw ng ngưudsx ờtjkc i đuony ózfub làvsmw Thuậsadt n-Tôzvjw ng, khôzvjw ng ngờtjkc làvsmw Yêrnio n Đotts ạcsbe t.
Thuậsadt n-Tôzvjw ng vừiqap a đuony ịrzra nh đuony áaowk nh tiếryso p chiêrnio u nữudsx a, thìdvds cózfub tiếryso ng chiêrnio ng báaowk o hiệxzwa u đuony ãlsxs đuony ưudsx ợzfub c năiqap m mưudsx ơixou i hiệxzwa p. Hai bêrnio n hưudsx u chiếryso n.
Nùwpky ng Tồyyty n-Phúobuo c dơixou tay nózfub i:
- Đotts úobuo ng luậsadt t lệxzwa , hai bêrnio n đuony ấzvjw u vớkvvh i nhau đuony ưudsx ợzfub c năiqap m mưudsx ơixou i hiệxzwa p. Tạcsbe m nghỉmfzc nửoxmf a giờtjkc rồyyty i táaowk i đuony ấzvjw u.
Thuậsadt n-Tôzvjw ng xuốayns ng đuony àvsmw i. Lêrnio Văiqap n thoa bózfub p cáaowk c bắwyro p thịrzra t cho nózfub . Trong khi Tựffwr -Mai dặcktp n:
- Phảsjiz i chúobuo ýkucc lắwyro m mớkvvh i đuony ưudsx ợzfub c. Mìdvds nh cózfub hai loạcsbe i võbwts côzvjw ng khắwyro c chếryso vớkvvh i Yêrnio n Đotts ạcsbe t. Khi thấzvjw y Yêrnio n Đotts ạcsbe t dùwpky ng võbwts côzvjw ng Võbwts -đuony ang thìdvds mìdvds nh dùwpky ng Côzvjw i-sơixou n quyềhauq n pháaowk p. Còpohw n khi thấzvjw y nózfub dùwpky ng võbwts côzvjw ng Liêrnio u-Đotts ôzvjw ng thìdvds mìdvds nh dùwpky ng võbwts côzvjw ng Mêrnio -linh. Bấzvjw t cứwamb trưudsx ờtjkc ng hợzfub p nàvsmw o, mìdvds nh cũwamb ng phảsjiz i đuony áaowk nh nózfub mộlfhk t chiêrnio u. Khi nózfub bịrzra mộlfhk t chiêrnio u khắwyro c chếryso , ắwyro t căiqap n bảsjiz n bịrzra tuyệxzwa t. Bấzvjw y giờtjkc mìdvds nh phảsjiz i đuony áaowk nh liêrnio n tiếryso p nhưudsx sózfub ng vỗtjkc , nhưudsx núobuo i lởrgcw , nhưudsx băiqap ng tan, nhưudsx mâlfhk y trôzvjw i, ắwyro t nózfub bịrzra hạcsbe liềhauq n.
Nózfub i rồyyty i nózfub giảsjiz ng chi tiếryso t cáaowk ch biếryso n từiqap Côzvjw i-sơixou n quyềhauq n pháaowk p sang Mêrnio -linh quyềhauq n pháaowk p. Nózfub giảsjiz ng đuony ưudsx ợzfub c mộlfhk t lầyyty n, đuony ang đuony ịrzra nh giảsjiz ng tiếryso p vềhauq phưudsx ơixou ng pháaowk p từiqap biếryso n từiqap võbwts côzvjw ng Mêrnio -linh sang quyềhauq n pháaowk p Côzvjw i-sơixou n, thìdvds chiêrnio ng báaowk o hiệxzwa u trậsadt n thứwamb nhìdvds .
Lầyyty n nàvsmw y đuony ãlsxs cózfub kinh nghiệxzwa m, Thuậsadt n-Tôzvjw ng xuấzvjw t chiêrnio u trưudsx ớkvvh c bằivsp ng Côzvjw i-sơixou n quyềhauq n pháaowk p. Yêrnio n Đotts ạcsbe t thấzvjw y chiêrnio u sốayns củyifi a Thuậsadt n-Tôzvjw ng hung hiểwmwx m lạcsbe thưudsx ờtjkc ng, lạcsbe i khắwyro c chếryso vớkvvh i võbwts côzvjw ng củyifi a nózfub . Nózfub kinh hoảsjiz ng lùwpky i lạcsbe i mộlfhk t bưudsx ớkvvh c tráaowk nh đuony òpohw n. Thuậsadt n-Tôzvjw ng khôzvjw ng nhâlfhk n nhưudsx ợzfub ng tiếryso n lêrnio n đuony áaowk nh liềhauq n ba chiêrnio u. Yêrnio n Đotts ạcsbe t đuony ỡvnco đuony ưudsx ợzfub c hai chiêrnio u, đuony ếryso n chiêrnio u thứwamb ba nózfub đuony ẩrzra y ra mộlfhk t chiêrnio u Liêrnio u-Đotts ôzvjw ng. Bìdvds nh mộlfhk t tiếryso ng, Thuậsadt n-Tôzvjw ng bậsadt t lui liềhauq n ba bưudsx ớkvvh c. Nózfub cảsjiz m thấzvjw y châlfhk n khíqwjb bịrzra biếryso n mấzvjw t.
Đotts ãlsxs cózfub kinh nghiệxzwa m, nózfub mưudsx ợzfub n đuony àvsmw lui lạcsbe i. Trong khi Yêrnio n Đotts ạcsbe t truy kíqwjb ch bằivsp ng hai chiêrnio u Liêrnio u-Đotts ôzvjw ng. Thuậsadt n-Tôzvjw ng pháaowk t chiêrnio u Hảsjiz i-triềhauq u lãlsxs ng lãlsxs ng. Bìdvds nh mộlfhk t tiếryso ng Yêrnio n Đotts ạcsbe t cảsjiz m thấzvjw y trờtjkc i long đuony ấzvjw tt lởrgcw , tai ùwpky đuony i. Nózfub đuony ang kinh hoàvsmw ng thìdvds lớkvvh p thứwamb nhìdvds tớkvvh i. Bìdvds nh mộlfhk t tiếryso ng, nózfub bậsadt t lui đuony ếryso n mévnco p đuony àvsmw i, thìdvds lớkvvh p thứwamb ba đuony ãlsxs bao trùwpky m khắwyro p ngưudsx ờtjkc i. Nózfub tung mìdvds nh lêrnio n cao, châlfhk n đuony áaowk giózfub mộlfhk t cáaowk i, ngưudsx ờtjkc i bay vàvsmw o giữudsx a đuony àvsmw i.
Thuậsadt n-Tôzvjw ng chuyểwmwx n mìdvds nh mộlfhk t cáaowk i, lớkvvh p thứwamb tưudsx nhưudsx cáaowk i cầyyty u vồyyty ng đuony áaowk nh vềhauq sau. Yêrnio n Đotts ạcsbe t kinh hãlsxs i, nózfub đuony áaowk nh ra mộlfhk t chiêrnio u Võbwts -đuony ang. Bộlfhk p, cảsjiz hai lảsjiz o đuony ảsjiz o lui lạcsbe i. Kinh nghiệxzwa m, Thuậsadt n-Tôzvjw ng đuony ổayns i sang Côzvjw i-sơixou n quyềhauq n, nózfub co châlfhk n đuony áaowk vòpohw ng vàvsmw o tháaowk i dưudsx ơixou ng tráaowk i Yêrnio n-Đotts ạcsbe t, trong khi tay đuony ẩrzra y thẳsadt ng vềhauq trưudsx ớkvvh c. Yêrnio n Đotts ạcsbe t trầyyty m ngưudsx ờtjkc i xuốayns ng tráaowk nh cưudsx ớkvvh c. Hai tay nózfub chụdvds p lấzvjw y tay Thuậsadt n-Tôzvjw ng.
Thuậsadt n-Tôzvjw ng giậsadt t mạcsbe nh mộlfhk t cáaowk i, ngưudsx ờtjkc i Yêrnio n Đotts ạcsbe t bay bổayns ng lêrnio n cao rơixou i xuốayns ng dưudsx ớkvvh i đuony àvsmw i.
Kháaowk n giảsjiz vỗtjkc tay vang dộlfhk i hoan hôzvjw . Nùwpky ng Dâlfhk n-Phúobuo chờtjkc Yêrnio n Đotts ạcsbe t lêrnio n đuony àvsmw i, y cho hai thiếryso u niêrnio n hàvsmw nh lễwyro vớkvvh i nhau, rồyyty i hưudsx ớkvvh ng vàvsmw o cửoxmf tọkcpi a:
- Tấzvjw u vua Bàvsmw . Thưudsx a quýkucc quan kháaowk ch, theo thểwmwx lệxzwa cuộlfhk c đuony ấzvjw u thiếryso u niêrnio n Lêrnio Thuậsadt n-Tôzvjw ng thắwyro ng trậsadt n nhìdvds . Bâlfhk y giờtjkc tớkvvh i trậsadt n chung kếryso t. Lêrnio Thuậsadt n-Tôzvjw ng đuony ấzvjw u vớkvvh i Vi Chấzvjw n. Ai thắwyro ng sẽzaru trởrgcw thàvsmw nh ngưudsx ờtjkc i thừiqap a kếryso Lưudsx u lạcsbe c hầyyty u, làvsmw m lạcsbe c hầyyty u Thưudsx ợzfub ng-oai.
Vi Chấzvjw n chắwyro p tay hưudsx ớkvvh ng Thuậsadt n-Tôzvjw ng:
- Lêrnio huynh võbwts côzvjw ng cao cưudsx ờtjkc ng. Muôzvjw n ngàvsmw n lầyyty n đuony ệxzwa khôzvjw ng thểwmwx làvsmw đuony ốayns i thủyifi . Đotts ệxzwa xin cung kíqwjb nh chịrzra u thua.
Cửoxmf toạcsbe n vỗtjkc tay vang dộlfhk i.
Nùwpky ng Tồyyty n-Phúobuo c nózfub i lớkvvh n:
- Theo thểwmwx lệxzwa , ứwamb ng viêrnio n Lêrnio Thuậsadt n-Tôzvjw ng trúobuo ng cáaowk ch làvsmw m lạcsbe c hầyyty u Thưudsx ợzfub ng-oai.
Thuậsadt n-Tôzvjw ng ôzvjw m lấzvjw y Vi Chấzvjw n. Cảsjiz hai cưudsx ờtjkc i vớkvvh i nhau. Hai thiếryso u niêrnio n váaowk i nhau rồyyty i xuốayns ng đuony àvsmw i.
Nùwpky ng Tồyyty n-Phúobuo c tiếryso p:
- Bâlfhk y giờtjkc tớkvvh i bốayns n ứwamb ng viêrnio n Hàvsmw Thiệxzwa n-Lãlsxs m, Hoàvsmw ng Tíqwjb ch, Tu Kỷqmjj , Nùwpky ng Sơixou n-Bi tranh tàvsmw i làvsmw m lạcsbe c hầyyty u Phong-châlfhk u. Mờtjkc i bốayns n ứwamb ng viêrnio n lêrnio n đuony àvsmw i.
Bốayns n thiếryso u niêrnio n lêrnio n đuony àvsmw i hưudsx ớkvvh ng vàvsmw o vua Bàvsmw hàvsmw nh đuony ạcsbe i lễwyro , rốayns i rúobuo t thăiqap m. Sau khi kiểwmwx m thăiqap m, Nùwpky ng Tồyyty n-Phúobuo c tuyêrnio n bốayns :
- Trậsadt n đuony ầyyty u Hàvsmw Thiệxzwa n-Lãlsxs m đuony ấzvjw u vớkvvh i Hoàvsmw ng Tíqwjb ch. Trậsadt n thứwamb nhìdvds Tu Kỷqmjj đuony ấzvjw u vớkvvh i Nùwpky ng Sơixou n-Bi.
Tu Kỷqmjj , Nùwpky ng Sơixou n-Bi xuốayns ng đuony àvsmw i. Nùwpky ng Tồyyty n-Phúobuo c cho Lãlsxs m, Tíqwjb ch đuony ứwamb ng đuony ốayns i diệxzwa n nhau, rồyyty i nhắwyro c lạcsbe i thểwmwx lệxzwa cuộlfhk c đuony ấzvjw u.
Nhớkvvh chỉmfzc dụdvds củyifi a vua Bàvsmw , Thiệxzwa n-Lãlsxs m tựffwr nhủyifi :
- Bấzvjw t cứwamb trưudsx ờtjkc ng hợzfub p nàvsmw o ta cũwamb ng khôzvjw ng thểwmwx thẳsadt ng tay vớkvvh i Hoàvsmw ng Tíqwjb ch. Ta cầyyty n tỏcsbe ra lễwyro đuony ộlfhk , mớkvvh i mong thu phụdvds c nhâlfhk n tâlfhk m vùwpky ng Bắwyro c-biêrnio n nàvsmw y.
Nózfub chắwyro p tay hàvsmw nh lễwyro :
- Hàvsmw Thiệxzwa n-Lãlsxs m, đuony ệxzwa tửoxmf pháaowk i Tảsjiz n-viêrnio n kíqwjb nh chàvsmw o Hoàvsmw ng huynh.
Hoàvsmw ng Tíqwjb ch cũwamb ng chắwyro p tay thàvsmw nh quyềhauq n:
- Đotts ệxzwa Hoàvsmw ng Tíqwjb ch, đuony ệxzwa tửoxmf pháaowk i Tâlfhk y-vu kíqwjb nh chàvsmw o Hàvsmw huynh. Mong Hàvsmw huynh nhẹhauq tay cho.
Hoàvsmw ng Tíqwjb ch phózfub ng quyềhauq n đuony ếryso n vùwpky mộlfhk t cáaowk i. Hàvsmw Thiệxzwa n-Lãlsxs m nhậsadt n ngay ra đuony ózfub làvsmw chiêrnio u Long-hổayns quyềhauq n, rấzvjw t tinh diệxzwa u, hung hiểwmwx m, nhưudsx ng đuony ưudsx ờtjkc ng đuony ưudsx ờtjkc ng chíqwjb nh chíqwjb nh. Nózfub lùwpky i lạcsbe i mộlfhk t bưudsx ớkvvh c tráaowk nh đuony òpohw n, miệxzwa ng mỉmfzc m cưudsx ờtjkc i:
- Đotts ệxzwa nhỏcsbe hơixou n Hoàvsmw ng huynh hai tuổayns i. Vìdvds vậsadt y xin nhưudsx ờtjkc ng Hoàvsmw ng huynh mộlfhk t chiêrnio u.
Hoàvsmw ng Tíqwjb ch cưudsx ờtjkc i lớkvvh n:
- Hàvsmw huynh đuony ệxzwa làvsmw con cháaowk u tháaowk nh Tảsjiz n cózfub kháaowk c, hàvsmw nh vi lễwyro đuony ộlfhk phi thưudsx ờtjkc ng.
Đotts ấzvjw u đuony ưudsx ợzfub c hai mưudsx ơixou i chiêrnio u, Thiệxzwa n-Lãlsxs m thấzvjw y căiqap n bảsjiz n củyifi a Hoàvsmw ng Tíqwjb ch rấzvjw t vữudsx ng chắwyro c. Mỗtjkc i chiêrnio u, côzvjw ng thủyifi , tiếryso n thoáaowk i đuony úobuo ng khuôzvjw n phévnco p, tỏcsbe ra đuony ưudsx ợzfub c huấzvjw n luyệxzwa n rấzvjw t cẩrzra n thậsadt n. Nhưudsx ng côzvjw ng lựffwr c khôzvjw ng đuony ưudsx ợzfub c làvsmw m bao. Nếryso u nózfub muốayns n hạcsbe Tíqwjb ch, chỉmfzc cầyyty n đuony áaowk nh mưudsx ơixou i chiêrnio u Phụdvds c-ngưudsx u thầyyty n chưudsx ởrgcw ng thìdvds xong ngay. Nhưudsx ng nózfub đuony ưudsx ợzfub c Tựffwr -Mai, Lêrnio Văiqap n dặcktp n trưudsx ớkvvh c, nêrnio n cứwamb dùwpky ng nhữudsx ng chiêrnio u rấzvjw t tầyyty m thưudsx ờtjkc ng, lạcsbe i chỉmfzc vậsadt n cózfub năiqap m thàvsmw nh côzvjw ng lựffwr c. Vìdvds vậsadt y trậsadt n đuony ấzvjw u kévnco o dàvsmw i.
Kháaowk n giảsjiz thuộlfhk c giớkvvh i võbwts lâlfhk m chỉmfzc nhìdvds n qua cũwamb ng biếryso t sựffwr thựffwr c. Còpohw n dâlfhk n chúobuo ng thìdvds cho rằivsp ng hai ngưudsx ờtjkc i ngang sứwamb c.
Hai ngưudsx ờtjkc i đuony ấzvjw u vớkvvh i nhau đuony ếryso n chiêrnio u thứwamb chíqwjb n mưudsx ơixou i, thìdvds trốayns ng báaowk o hiệxzwa u tớkvvh i giờtjkc nghỉmfzc . Thiệxzwa n-Lãlsxs m nhảsjiz y lùwpky i lạcsbe i xáaowk mộlfhk t xáaowk :
- Đotts a tạcsbe Hoàvsmw ng huynh nhẹhauq tay.
- Cảsjiz m ơixou n Hàvsmw huynh quáaowk khen.
Hai ngưudsx ờtjkc i dắwyro t nhau xuốayns ng đuony àvsmw i. Kháaowk c vớkvvh i nhữudsx ng cặcktp p đuony ấzvjw u trưudsx ớkvvh c. Khi xuốayns ng đuony àvsmw i, ai vềhauq chỗtjkc ngưudsx ờtjkc i đuony ózfub , cózfub đuony ồyyty ng môzvjw n thoa bózfub p cho. Lầyyty n nàvsmw y hai đuony ấzvjw u thủyifi cùwpky ng ngồyyty i chung mộlfhk t chỗtjkc , cùwpky ng uốayns ng nưudsx ớkvvh c suốayns i, bózfub p châlfhk n, nắwyro n tay cho nhau.
Thiệxzwa n-Lãlsxs m vớkvvh i Hoàvsmw ng Tíqwjb ch mớkvvh i gặcktp p nhau, màvsmw nhưudsx quen nhau từiqap bao giờtjkc . Hai ngưudsx ờtjkc i cưudsx ờtjkc i nózfub i, bàvsmw n táaowk n vềhauq nhữudsx ng chiêrnio u đuony ãlsxs đuony ấzvjw u vớkvvh i nhau. Hoàvsmw ng Tíqwjb ch nózfub i:
- Hàvsmw huynh đuony ệxzwa nàvsmw y. Huynh nghe nózfub i bấzvjw t đuony ứwamb đuony ệxzwa tửoxmf Tảsjiz n-viêrnio n nàvsmw o cũwamb ng cózfub quyềhauq n dẫrzra n bạcsbe n lêrnio n Tảsjiz n-lĩgyfc nh chơixou i. Sau trậsadt n đuony ấzvjw u nàvsmw y, huynh đuony ệxzwa đuony ưudsx a ta lêrnio n lễwyro tháaowk nh Tảsjiz n đuony i.
- Gìdvds chứwamb đuony iềhauq u đuony ózfub thìdvds đuony ưudsx ợzfub c. Huynh lêrnio n đuony ấzvjw y sẽzaru thấzvjw y mâlfhk y đuony i dưudsx ớkvvh i châlfhk n mìdvds nh. Hoa trêrnio n đuony ózfub nởrgcw bốayns n mùwpky a. Mùwpky a nàvsmw y làvsmw mùwpky a hoa cúobuo c đuony âlfhk y. Cózfub hoa cúobuo c vàvsmw ng, cózfub hoa cúobuo c trắwyro ng, lạcsbe i cózfub cảsjiz hoa cúobuo c tíqwjb m nữudsx a.
- Còpohw n ngưudsx ợzfub c lạcsbe i ta sẽzaru dẫrzra n huynh đuony i săiqap n chim cu rừiqap ng rồyyty i nưudsx ớkvvh ng ăiqap n, Cu rừiqap ng nưudsx ớkvvh ng ngon lắwyro m. Hơixou n hẳsadt n cu dưudsx ớkvvh i miềhauq n xuôzvjw i.
- Hoàvsmw ng huynh làvsmw chỗtjkc thếryso nàvsmw o vớkvvh i lạcsbe c hầyyty u Hoàvsmw ng Sùwpky ng-Anh?
- Ta phảsjiz i gọkcpi i ngưudsx ờtjkc i bằivsp ng chúobuo họkcpi . Vìdvds cáaowk c đuony ộlfhk ng củyifi a ngưudsx ờtjkc i thiếryso u nhâlfhk n tàvsmw i, ngưudsx ờtjkc i khôzvjw ng muốayns n nhưudsx ờtjkc ng ngôzvjw i cho ta, màvsmw xin tuyểwmwx n thay thếryso đuony ểwmwx cózfub nhâlfhk n tàvsmw i. Bấzvjw t biếryso t ai thắwyro ng, ngưudsx ờtjkc i cũwamb ng nhưudsx ờtjkc ng ngôzvjw i ngay, đuony ểwmwx ngưudsx ờtjkc i ngao du sơixou n thủyifi y. Àqmjj , nghe nózfub i huynh đuony ệxzwa làvsmw nghĩgyfc a tửoxmf củyifi a vua Bàvsmw phảsjiz i khôzvjw ng?
- Đotts úobuo ng vậsadt y. Mạcsbe mạcsbe nuôzvjw i đuony ệxzwa vớkvvh i Thuậsadt n-Tôzvjw ng từiqap hơixou n hai năiqap m nay. Còpohw n sinh phụdvds mẫrzra u quêrnio ởrgcw trấzvjw n Thanh-hoáaowk .
- Ưwamb ớkvvh c gìdvds huynh đuony ệxzwa thắwyro ng trậsadt n nàvsmw y, vềhauq làvsmw m lạcsbe c hầyyty u Phong-châlfhk u, anh em mìdvds nh tha hồyyty bàvsmw n truyệxzwa n sao cho trang đuony ộlfhk ng mìdvds nh trởrgcw thàvsmw nh giầyyty u cózfub .
- Vậsadt y chúobuo ng mìdvds nh cùwpky ng ưudsx ớkvvh c hẹhauq n. Hễwyro ai thắwyro ng mấzvjw y ngưudsx ờtjkc i kia phảsjiz i trợzfub giúobuo p trong việxzwa c pháaowk t triểwmwx n trang ấzvjw p.
- Lờtjkc i huynh đuony ệxzwa sao giốayns ng ôzvjw ng Cúobuo rừiqap ng quáaowk . Hôzvjw m rồyyty i ôzvjw ng Cúobuo rừiqap ng tớkvvh i thăiqap m chúobuo Sùwpky ng-Anh cũwamb ng khuyêrnio n chúobuo rằivsp ng, bấzvjw t cứwamb ai trong bốayns n chúobuo ng ta lêrnio n làvsmw m lạcsbe c hầyyty u, cũwamb ng mờtjkc i ba ngưudsx ờtjkc i còpohw n lạcsbe i giúobuo p sứwamb c. Sáaowk ng nay chúobuo cózfub bàvsmw n vớkvvh i dưudsx ỡvnco ng phụdvds Tu Kỷqmjj , ôzvjw ng ta lắwyro c đuony ầyyty u khôzvjw ng chịrzra u.
- Sao vậsadt y?
Đotts ếryso n đuony ózfub , trốayns ng báaowk o hiệxzwa u trậsadt n đuony ấzvjw u thứwamb nhìdvds . Hai trẻgjpi dắwyro t nhau lêrnio n đuony àvsmw i. Trậsadt n đuony ấzvjw u tiếryso p tụdvds c. Hoàvsmw ng Tíqwjb ch vẫrzra n dùwpky ng Long-hổayns quyềhauq n củyifi a pháaowk i Tâlfhk y-vu. Thiệxzwa n-Lãlsxs m dùwpky ng Tảsjiz n-viêrnio n quyềhauq n. Hai ngưudsx ờtjkc i vừiqap a đuony ấzvjw u vừiqap a cưudsx ờtjkc i, giốayns ng nhưudsx đuony ùwpky a vui. Đotts ấzvjw u đuony ếryso n hiệxzwa p thứwamb trăiqap m lẻgjpi mộlfhk t, trốayns ng báaowk o hiệxzwa u chấzvjw m dứwamb t. Hai trẻgjpi ôzvjw m choàvsmw ng lấzvjw y nhau cưudsx ờtjkc i ha hảsjiz .
Nùwpky ng Tồyyty n-Phúobuo c tuyêrnio n bốayns :
- Cảsjiz hai trậsadt n, khôzvjw ng ai hạcsbe đuony ưudsx ợzfub c ai. Bâlfhk y giờtjkc chờtjkc cộlfhk ng đuony iểwmwx m.
Tồyyty n-Phúobuo c bàvsmw n cùwpky ng cáaowk c giáaowk m khảsjiz o, rồyyty i cộlfhk ng đuony iểwmwx m lạcsbe i. Y tuyêrnio n bốayns :
- Vềhauq võbwts đuony ạcsbe o cảsjiz hai bằivsp ng nhau, tháaowk i đuony ộlfhk thanh thảsjiz n, hoàvsmw thuậsadt n nhưudsx anh em trong nhàvsmw . Vềhauq nộlfhk i lựffwr c Thiệxzwa n-Lãlsxs m sung mãlsxs n hơixou n Hoàvsmw ng Tíqwjb ch. Vềhauq chiêrnio u sốayns ngang nhau. Nhưudsx vậsadt y Thiệxzwa n-Lãlsxs m thắwyro ng cuộlfhk c.
Hai trẻgjpi quìdvds gốayns i hưudsx ớkvvh ng vua Bàvsmw hàvsmw nh lễwyro , rồyyty i lạcsbe i hàvsmw nh lễwyro vớkvvh i giáaowk m khảsjiz o, sau đuony ózfub dắwyro t nhau xuốayns ng đuony àvsmw i.
Nùwpky ng Tồyyty n-Phúobuo c gọkcpi i Tu Kỷqmjj vớkvvh i Nùwpky ng Sơixou n-Bi lêrnio n đuony àvsmw i. Sau khi nhắwyro c lạcsbe i qui luậsadt t cùwpky ng phưudsx ơixou ng thứwamb c tuyểwmwx n lựffwr a, y hôzvjw lớkvvh n:
- Xuấzvjw t chiêrnio u.
Tu Kỷqmjj lùwpky i mộlfhk t bưudsx ớkvvh c, ngưudsx ờtjkc i y vọkcpi t lêrnio n cao, đuony áaowk mộlfhk t hồyyty i phong cưudsx ớkvvh c vàvsmw o mặcktp t Sơixou n-Bi. Sơixou n-Bi trầyyty m ngưudsx ờtjkc i xuốayns ng tráaowk nh khỏcsbe i, y trảsjiz lạcsbe i mộlfhk t quyềhauq n, trúobuo ng bắwyro p châlfhk n Kỷqmjj đuony ếryso n bốayns p mộlfhk t tiếryso ng. Kỷqmjj loạcsbe ng choạcsbe ng suýkucc t ngãlsxs . Sơixou n-Bi thuậsadt n thếryso tung mộlfhk t quyềhauq n vàvsmw o ngựffwr c nózfub .
Thựffwr c ra bảsjiz n lĩgyfc nh Tu Kỷqmjj cao hơixou n Sơixou n-Bi gấzvjw p bộlfhk i. Chỉmfzc vìdvds y khinh đuony ịrzra ch, lạcsbe i muốayns n biểwmwx u diễwyro n ta đuony âlfhk y, màvsmw bịrzra trúobuo ng hai đuony òpohw n. Đotts au quáaowk , hoáaowk khùwpky ng, y lùwpky i lạcsbe i tung mộlfhk t chưudsx ởrgcw ng vàvsmw o ngựffwr c Sơixou n-Bi. Thấzvjw y chưudsx ởrgcw ng phong áaowk c liệxzwa t, Sơixou n-Bi khoanh hai tay trưudsx ớkvvh c ngựffwr c đuony ỡvnco . Bìdvds nh mộlfhk t tiếryso ng, chưudsx ởrgcw ng trúobuo ng ngựffwr c. Sơixou n-Bi bịrzra đuony ẩrzra y lui hai bưudsx ớkvvh c. Nózfub nghiếryso n răiqap ng lao vàvsmw o ngưudsx ờtjkc i đuony ốayns i thủyifi . Sứwamb c lao củyifi a nózfub thựffwr c phi thưudsx ờtjkc ng. Tu Kỷqmjj névnco sang bêrnio n cạcsbe nh tráaowk nh khỏcsbe i, rồyyty i túobuo m lấzvjw y đuony ầyyty u nózfub giậsadt t mạcsbe nh trởrgcw lạcsbe i.
Sơixou n-Bi biếryso t nguy hiểwmwx m, nózfub khôzvjw ng gỡvnco thếryso nắwyro m, màvsmw tốayns ng vàvsmw o ngựffwr c đuony ốayns i thủyifi bằivsp ng cảsjiz hai quyềhauq n. Tu Kỷqmjj bịrzra trúobuo ng đuony òpohw n đuony ếryso n binh mộlfhk t cáaowk i. Nózfub nghiếryso n răiqap ng chịrzra u đuony òpohw n, tay tráaowk i chévnco m vàvsmw o cổayns đuony ốayns i thủyifi . Sơixou n-Bi kinh hoảsjiz ng nhảsjiz y vọkcpi t lêrnio n, đuony ầyyty u nózfub trúobuo ng hàvsmw m Tu Kỷqmjj , làvsmw m răiqap ng cắwyro n vàvsmw o lưudsx ỡvnco i. Tu Kỷqmjj đuony au thấzvjw u tâlfhk m can.
Rõbwts ràvsmw ng võbwts côzvjw ng mìdvds nh cao hơixou n đuony ốayns i thủyifi , nhưudsx ng vìdvds Sơixou n-Bi đuony áaowk nh toàvsmw n nhữudsx ng đuony òpohw n nhưudsx ngưudsx ờtjkc i khôzvjw ng biếryso t võbwts , nêrnio n Tu-Kỷqmjj bịrzra trúobuo ng liêrnio n tiếryso p. Tay vẫrzra n nắwyro m tózfub c Sơixou n-Bi, nózfub giậsadt t mạcsbe nh kévnco o đuony ốayns i thủyifi lạcsbe i gầyyty n, dùwpky ng tay tráaowk i đuony âlfhk m vàvsmw o mắwyro t phảsjiz i đuony ốayns i thủyifi .
Sơixou n-Bi đuony au quáaowk rúobuo lêrnio n mộlfhk t tiếryso ng, máaowk u chảsjiz y đuony ầyyty y mặcktp t, hai tay nózfub chụdvds p hạcsbe bộlfhk Tu-Kỷqmjj bózfub p mạcsbe nh. Tu Kỷqmjj thévnco t lêrnio n, dùwpky ng tay tráaowk i chọkcpi c vàvsmw o mắwyro t tráaowk i, rồyyty i dùwpky ng hai tay gỡvnco tay Sơixou n-Bi ra. Sơixou n-Bi bịrzra mùwpky hai mắwyro t, đuony au đuony ớkvvh n cuồyyty ng loạcsbe n, nózfub cứwamb bózfub p chặcktp t hạcsbe bộlfhk Tu-Kỷqmjj . Trong khi Tu-Kỷqmjj bózfub p cổayns nózfub . Cảsjiz hai ngãlsxs lăiqap n trêrnio n đuony àvsmw i.
Đotts ếryso n đuony ózfub trốayns ng báaowk o hiệxzwa u hếryso t trậsadt n thứwamb nhấzvjw t. Nhưudsx ng hai trẻgjpi cứwamb ôzvjw m nhau, lăiqap n lộlfhk n trêrnio n đuony àvsmw i.
Nùwpky ng Tồyyty n-Phúobuo c kinh hoảsjiz ng vộlfhk i chạcsbe y lạcsbe i gỡvnco hai ngưudsx ờtjkc i ra, thìdvds hai mắwyro t Tu Kỷqmjj trợzfub n trừiqap ng, hơixou i thởrgcw chỉmfzc còpohw n thoi thózfub p. Còpohw n Sơixou n-Bi máaowk u me đuony ầyyty y ngưudsx ờtjkc i.
Lêrnio Văiqap n vọkcpi t lêrnio n đuony àvsmw i xem xévnco t. Nózfub nózfub i lớkvvh n:
- Nùwpky ng huynh chếryso t rồyyty i. Còpohw n Tu huynh bịrzra thưudsx ơixou ng nặcktp ng, tuy khôzvjw ng chếryso t, nhưudsx ng e từiqap nay khôzvjw ng còpohw n làvsmw m chồyyty ng đuony ưudsx ợzfub c nữudsx a.
Hai đuony ứwamb a trẻgjpi đuony ưudsx ợzfub c đuony ưudsx a xuốayns ng đuony àvsmw i. Nùwpky ng Tồyyty n-Phúobuo c tuyêrnio n bốayns :
- Tu-Kỷqmjj thắwyro ng Sơixou n-Bi. Tuy nhiêrnio n vìdvds Kỷqmjj đuony áaowk nh tửoxmf thưudsx ơixou ng Sơixou n-Bi, nêrnio n bịrzra loạcsbe i. Rúobuo t cụdvds c Hàvsmw Thiệxzwa n-Lãlsxs m thắwyro ng cuộlfhk c, làvsmw m lạcsbe c hầyyty u Phong-châlfhk u.
Lễwyro -bộlfhk thưudsx ợzfub ng thưudsx lêrnio n đuony àvsmw i, bàvsmw nózfub i vớkvvh i Lêrnio Thuậsadt n-Tôzvjw ng, Hàvsmw Thiệxzwa n-Lãlsxs m:
- Hai cháaowk u đuony ếryso n trưudsx ớkvvh c vua Bàvsmw hàvsmw nh đuony ạcsbe i lễwyro .
Hai trẻgjpi lễwyro đuony ủyifi táaowk m lễwyro .
- Hai cháaowk u hưudsx ớkvvh ng cáaowk c vịrzra giáaowk m khảsjiz o lễwyro tạcsbe .
Hai trẻgjpi hưudsx ớkvvh ng bốayns n giáaowk m khảsjiz o lễwyro ba lễwyro .
- Ngàvsmw y mai hai cháaowk u sẽzaru đuony i cùwpky ng lạcsbe c hầyyty u Hoàvsmw ng Sùwpky ng-Anh, Lưudsx u Nguyêrnio n tớkvvh i lễwyro Hồyyty tiêrnio n côzvjw cùwpky ng cáaowk c liệxzwa t tổayns pháaowk i Tâlfhk y-vu, rồyyty i Thuậsadt n-Tôzvjw ng theo Lưudsx u lạcsbe c hầyyty u, Thiệxzwa n-Lãlsxs m theo Hoàvsmw ng lạcsbe c hầyyty u vềhauq tổayns đuony ưudsx ờtjkc ng Thưudsx ợzfub ng-oai, Phong-châlfhk u làvsmw m lễwyro cáaowk o. Bắwyro t đuony ầyyty u ngàvsmw y mùwpky ng mưudsx ờtjkc i tháaowk ng ba sang năiqap m, hai cháaowk u đuony ếryso n lễwyro đuony ềhauq n thờtjkc Quốayns c-tổayns Phụdvds c-Hy, Thầyyty n-Nôzvjw ng, Hùwpky ng-vưudsx ơixou ng, An-dưudsx ơixou ng vưudsx ơixou ng rồyyty i nhậsadt n chứwamb c.
Hơixou n tháaowk ng sau, sau khi chuẩrzra n bịrzra đuony i sứwamb xing, Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng truyềhauq n:
- Việxzwa c ởrgcw đuony âlfhk y xong. Năiqap m em theo ta vớkvvh i chịrzra Thanh-Mai lêrnio n đuony ưudsx ờtjkc ng đuony i sứwamb . Chúobuo ng ta sang Tốayns ng. Hãlsxs y nhớkvvh rằivsp ng chúobuo ng ta kếryso t hiếryso u vớkvvh i họkcpi . Vìdvds vậsadt y kểwmwx từiqap khi vàvsmw o đuony ấzvjw t Tốayns ng, tuyệxzwa t đuony ốayns i khôzvjw ng dùwpky ng võbwts côzvjw ng. Chỉmfzc dùwpky ng võbwts côzvjw ng khi tíqwjb nh mệxzwa nh bịrzra lâlfhk m nguy. Mọkcpi i việxzwa c đuony ểwmwx quan quâlfhk n Tốayns ng chịrzra u tráaowk ch nhiệxzwa m.
Vưudsx ơixou ng nhìdvds n Lêrnio Văiqap n:
- Riêrnio ng sưudsx tỷqmjj Thanh-Mai vớkvvh i chúobuo mưudsx ờtjkc i tha hồyyty thi hàvsmw nh y đuony ạcsbe o. Càvsmw ng trịrzra cho nhiềhauq u ngưudsx ờtjkc i càvsmw ng tốayns t. Ta gâlfhk y cảsjiz m tìdvds nh trêrnio n đuony ưudsx ờtjkc ng đuony i. Chúobuo ng ta sẽzaru sang Ung, rồyyty i đuony i Hổayns -môzvjw n, qua Khúobuo c-giang. Sau đuony ózfub tớkvvh i Trưudsx ờtjkc ng-sa sẽzaru ngừiqap ng lạcsbe i cáaowk nh đuony ồyyty ng Tưudsx ơixou ng, qua hồyyty Đotts ộlfhk ng-đuony ìdvds nh thăiqap m đuony ộlfhk ng Tam-sơixou n, Quâlfhk n-sơixou n nơixou i cózfub di tíqwjb ch Quốayns c-tổayns , Quốayns c-mẫrzra u.
Vưudsx ơixou ng chỉmfzc Thiệxzwa u-Cựffwr c:
- Hệxzwa thốayns ng tếryso táaowk c củyifi a ta bêrnio n Tốayns ng ra sao? Cháaowk u trìdvds nh bàvsmw y hiệxzwa n tìdvds nh triềhauq u Tốayns ng đuony ểwmwx mợzfub vớkvvh i cáaowk c em biếryso t, hầyyty u còpohw n đuony ốayns i phózfub .
Thiệxzwa u-Cựffwr c húobuo lêrnio n mộlfhk t tiếryso ng, hai thiếryso u niêrnio n từiqap ngoàvsmw i chạcsbe y vàvsmw o. Chàvsmw ng ra lệxzwa nh:
- Em sai mộlfhk t trăiqap m con sózfub i gáaowk c quanh tụdvds sảsjiz nh đuony ưudsx ờtjkc ng. Mộlfhk t trăiqap m chim ưudsx ng tuầyyty n phòpohw ng trêrnio n trờtjkc i. Tuyệxzwa t đuony ốayns i khôzvjw ng cho bấzvjw t cứwamb ai lai vãlsxs ng quanh đuony âlfhk y mộlfhk t trăiqap m trưudsx ợzfub ng.
Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng hàvsmw i lòpohw ng. Vưudsx ơixou ng khen cháaowk u:
- Cáaowk c em phảsjiz i chúobuo ýkucc họkcpi c lấzvjw y nhữudsx ng tinh tếryso , cẩrzra n thậsadt n củyifi a anh Thiệxzwa u-Cựffwr c trêrnio n đuony ưudsx ờtjkc ng đuony i Tốayns ng.
Thiệxzwa u-Cựffwr c đuony em mộlfhk t cuốayns n trụdvds c treo lêrnio n, rồyyty i chỉmfzc vàvsmw o đuony ồyyty hìdvds nh:
- Đotts âlfhk y làvsmw tổayns chứwamb c triềhauq u Tốayns ng. Cáaowk c em phảsjiz i chúobuo ýkucc thuộlfhk c lòpohw ng. Đotts ầyyty u tiêrnio n anh nózfub i vềhauq nhữudsx ng liêrnio n hệxzwa hìdvds nh thàvsmw nh triềhauq u Tốayns ng đuony ãlsxs . Trưudsx ớkvvh c tiêrnio n Nhậsadt t-Hồyyty vốayns n ngưudsx ờtjkc i Việxzwa t lưudsx u lạcsbe c sang Tâlfhk y-vựffwr c, đuony ưudsx ợzfub c giáaowk o chủyifi Hồyyty ng-thiếryso t giáaowk o thu làvsmw m đuony ồyyty đuony ệxzwa , rồyyty i sai vềhauq phưudsx ơixou ng Đotts ôzvjw ng truyềhauq n giáaowk o. Lãlsxs o nhâlfhk n gặcktp p Lưudsx u Tríqwjb -Viễwyro n ngưudsx ờtjkc i bộlfhk lạcsbe c Sa-đuony àvsmw , kếryso t làvsmw m huynh đuony ệxzwa , lậsadt p ra bang Nhậsadt t-Hồyyty . Sau đuony ózfub lãlsxs o bỏcsbe vềhauq Đotts ạcsbe i-Việxzwa t. Lưudsx u Tríqwjb -Viễwyro n nhờtjkc bang chúobuo ng, nổayns i lêrnio n làvsmw m vua ởrgcw Đotts ạcsbe i-lưudsx ơixou ng, xưudsx ng làvsmw m Háaowk n Cao-tổayns (Đotts inh-Mùwpky i, 947).
Hàvsmw Thiệxzwa n-Lãlsxs m hỏcsbe i:
- Em tưudsx ởrgcw ng Háaowk n Cao-tổayns họkcpi Lưudsx u têrnio n Bang chứwamb ?
- Đotts úobuo ng thếryso , đuony ózfub làvsmw truyệxzwa n hơixou n nghìdvds n năiqap m trưudsx ớkvvh c. Sửoxmf gọkcpi i nhàvsmw Háaowk n củyifi a Lưudsx u Bang làvsmw Tâlfhk y-Háaowk n. Sau hơixou n ba trăiqap m năiqap m Tâlfhk y-Háaowk n bịrzra Vưudsx ơixou ng Mãlsxs ng cưudsx ớkvvh p ngôzvjw i, rồyyty i Quang-Vũwamb khởrgcw i binh trung hưudsx ng cai trịrzra ngoàvsmw i hai trăiqap m năiqap m nữudsx a, gọkcpi i làvsmw nhàvsmw Đotts ôzvjw ng-Háaowk n. Bâlfhk y giờtjkc Tríqwjb -Viễwyro n họkcpi Lưudsx u tuy khôzvjw ng liêrnio n quan vớkvvh i hai triềhauq u Háaowk n kia, nhưudsx ng vẫrzra n xưudsx ng làvsmw Háaowk n.
Thiệxzwa n-Lãlsxs m bậsadt t cưudsx ờtjkc i:
- Vậsadt y nhàvsmw Háaowk n nàvsmw y làvsmw nhàvsmw Háaowk n Âulsf »cùwpky iÂulsf ».
- Cứwamb tam gọkcpi i nhưudsx vậsadt y đuony i. Tríqwjb -Viễwyro n làvsmw m vua íqwjb t năiqap m, truyềhauq n ngôzvjw i cho con tứwamb c Háaowk n Ẩmnfw n-đuony ếryso . Ẩmnfw n-đuony ếryso làvsmw m vua đuony ưudsx ợzfub c ba năiqap m bịrzra Quáaowk ch Ngạcsbe n-Uy cưudsx ớkvvh p ngôzvjw i lậsadt p ra nhàvsmw Chu Âulsf «cùwpky iÂulsf » (Tâlfhk n-Hợzfub i, 951). Ngạcsbe n-Uy làvsmw m vua bốayns n năiqap m rồyyty i truyềhauq n ngôzvjw i cho con nuôzvjw i, cũwamb ng làvsmw cháaowk u vợzfub têrnio n Sàvsmw i-Vinh (Giáaowk p-Dầyyty n, 954). Tứwamb c Chu Thếryso -Tôzvjw ng. Chu Thếryso -Tôzvjw ng làvsmw m vua sau sáaowk u năiqap m thìdvds chếryso t, nhưudsx ờtjkc ng ngôzvjw i cho con làvsmw Chu Cung-Đotts ếryso . Cung đuony ếryso làvsmw m vua hai năiqap m, bịrzra sưudsx đuony ệxzwa củyifi a Chu Thếryso -Tôzvjw ng têrnio n Triệxzwa u Khuôzvjw ng-Duẫrzra n cưudsx ớkvvh p ngôzvjw i lậsadt p ra nhàvsmw Tốayns ng (Canh-Thâlfhk n, 960) .
Thuậsadt n-Tôzvjw ng kêrnio u lêrnio n:
- Lộlfhk n xộlfhk n quáaowk .
- Khuôzvjw ng-Duẫrzra n làvsmw m vua mưudsx ờtjkc i bẩrzra y năiqap m thìdvds băiqap ng, truyềhauq n ngôzvjw i cho em làvsmw Triệxzwa u Khuôzvjw ng-Nghiãlsxs (Bíqwjb nh-Týkucc , 976). Sau khi Khuôzvjw ng-Duẫrzra n chếryso t triềhauq u thầyyty n tôzvjw n Khuôzvjw ng-Duẫrzra n làvsmw m Tháaowk i-tổayns khảsjiz i-vậsadt n, lậsadt p cựffwr c, anh võbwts , duệxzwa văiqap n, thầyyty n đuony ứwamb c, tháaowk nh côzvjw ng, chíqwjb minh hoàvsmw ng đuony ếryso .
Miếryso u hiệxzwa u làvsmw Tháaowk i-tổayns . Ta gọkcpi i làvsmw Tốayns ng Tháaowk i-tổayns .
Lêrnio Văiqap n cưudsx ờtjkc i:
- Khi mìdvds nh tiếryso p xúobuo c bớkvvh i vua quan nhàvsmw Tốayns ng, cứwamb đuony em cáaowk i têrnio n dàvsmw i thoòpohw ng mưudsx ờtjkc i táaowk m chữudsx ra màvsmw nózfub i, ắwyro t chúobuo ng khoáaowk i chíqwjb lắwyro m.
Thiệxzwa u-Cựffwr c gậsadt t đuony ầyyty u cưudsx ờtjkc i:
- Khuôzvjw ng-Nghiãlsxs làvsmw m vua đuony ưudsx ợzfub c hai mưudsx ơixou i hai năiqap m thìdvds băiqap ng.Truyềhauq n ngôzvjw i cho con thứwamb ba làvsmw Triệxzwa u Nguyêrnio n-Hằivsp ng (Mậsadt u-Tuấzvjw t, 998). Triềhauq u thầyyty n tôzvjw n Nghiãlsxs làvsmw m Tháaowk i-tôzvjw ng thầyyty n côzvjw ng, tháaowk nh đuony ứwamb c, văiqap n võbwts hoàvsmw ng đuony ếryso .
Tôzvjw n Đotts ảsjiz n gậsadt t đuony ầyyty u:
- Hôzvjw m trưudsx ớkvvh c trêrnio n núobuo i Chung-chinh sưudsx tỷqmjj Thanh-Mai đuony ãlsxs nózfub i vềhauq cáaowk c con vua Tháaowk i-tôzvjw ng rồyyty i. Ôgkzo ng Triệxzwa u Thàvsmw nh têrnio n thựffwr c Nguyêrnio n-Nghiễwyro m, con thứwamb táaowk m Tháaowk i-tôzvjw ng tưudsx ớkvvh c phong Bàvsmw nh-vưudsx ơixou ng sau đuony ổayns i thàvsmw nh Kinh-vưudsx ơixou ng, rồyyty i Đotts ịrzra nh-vưudsx ơixou ng. Cuốayns i cùwpky ng Bìdvds nh-Nam vưudsx ơixou ng. Châlfhk n-tôzvjw ng làvsmw m vua đuony ưudsx ợzfub c hai mưudsx ơixou i lăiqap m năiqap m thìdvds chếryso t, nhưudsx ờtjkc ng ngôzvjw i cho con thứwamb sáaowk u têrnio n Trinh (Nhâlfhk m-Tuấzvjw t, 1022). Ôgkzo ng nàvsmw y lấzvjw y niêrnio n hiệxzwa u Thiêrnio n-Tháaowk nh. Nhưudsx thếryso Triệxzwa u Nguyêrnio n-Nghiễwyro m làvsmw chúobuo ruộlfhk t hoàvsmw ng đuony ếryso Thiêrnio n-Tháaowk nh. Chúobuo ng ta đuony ưudsx ơixou ng phảsjiz i đuony ốayns i đuony ầyyty u vớkvvh i ôzvjw ng ta. Vậsadt y anh hãlsxs y trìdvds nh bầyyty y tiểwmwx u sửoxmf ôzvjw ng ta thựffwr c chi tiếryso t cho chúobuo ng em nghe.
Thiệxzwa u-Cựffwr c gậsadt t đuony ầyyty u:
- Ôgkzo ng ta làvsmw con thứwamb táaowk m vua Tháaowk i-tôzvjw ng, do bàvsmw Vưudsx ơixou ng Đotts ứwamb c-phi sinh ra. Tíqwjb nh cựffwr c kỳefso hiếryso u thảsjiz o. Họkcpi c văiqap n thôzvjw ng minh quáaowk n chúobuo ng. Họkcpi c võbwts mau hơixou n bấzvjw t cứwamb hoàvsmw ng tửoxmf nàvsmw o. Tíqwjb nh tìdvds nh hiếryso u hòpohw a, hàvsmw nh sựffwr cẩrzra n trọkcpi ng. Vua Tháaowk i-tôzvjw ng yêrnio u thưudsx ơixou ng đuony ặcktp c biệxzwa t, cózfub ýkucc muốayns n nhưudsx ờtjkc ng ngôzvjw i cho. Nghiễwyro m nghĩgyfc rằivsp ng ai làvsmw m vua cũwamb ng đuony ưudsx ợzfub c. Tốayns ng triềhauq u cầyyty n phảsjiz i cózfub mộlfhk t thâlfhk n vưudsx ơixou ng ra ngoàvsmw i cầyyty m quâlfhk n, mởrgcw rộlfhk ng biêrnio n cảsjiz nh, nêrnio n xin phụdvds hoàvsmw ng truyềhauq n ngôzvjw i cho ngưudsx ờtjkc i kháaowk c.
Thấzvjw y cuộlfhk c đuony ờtjkc i Nguyêrnio n-Nghiễwyro m hơixou i giốayns ng Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng. Mọkcpi i ngưudsx ờtjkc i đuony ưudsx a mắwyro t nhìdvds n vưudsx ơixou ng. Vưudsx ơixou ng mỉmfzc m cưudsx ờtjkc i.
Thiệxzwa u-Cựffwr c tiếryso p:
- Vua Tháaowk i-tôzvjw ng cho chầyyty u bêrnio n cạcsbe nh, hầyyty u giảsjiz ng giảsjiz i việxzwa c trong ngoàvsmw i, phévnco p trịrzra nưudsx ớkvvh c. Theo luậsadt t Tốayns ng, cáaowk c con trai vua tuổayns i mưudsx ờtjkc i ba, mưudsx ờtjkc i bốayns n, đuony ãlsxs đuony ưudsx ợzfub c cưudsx ớkvvh i vợzfub , phong chứwamb c tưudsx ớkvvh c, rồyyty i cho mởrgcw phủyifi đuony ệxzwa riêrnio ng. Vua Tháaowk i-tôzvjw ng sủyifi ng áaowk i Nghiễwyro m, nêrnio n lưudsx u giữudsx ởrgcw trong cung. Đotts ếryso n năiqap m y hai mưudsx ơixou i tuổayns i, màvsmw vẫrzra n đuony ưudsx ợzfub c ởrgcw Hoàvsmw ng-thàvsmw nh, vìdvds vậsadt y hoàvsmw ng thâlfhk n, phi tầyyty n đuony ềhauq u gọkcpi i y làvsmw Nhịrzra thậsadt p báaowk t tháaowk i bảsjiz o. Nhịrzra thậsadt p đuony ểwmwx chỉmfzc tuổayns i hai mưudsx ơixou i. Báaowk t đuony ểwmwx chỉmfzc Nghiễwyro m con thứwamb táaowk m.
Kim-Thàvsmw nh than:
- Vua Tháaowk i-tôzvjw ng thưudsx ơixou ng ôzvjw ng ta, hózfub a ra hạcsbe i ôzvjw ng ta. Giáaowk nhưudsx năiqap m mưudsx ờtjkc i ba cho ôzvjw ng ta mởrgcw phủyifi đuony ệxzwa riêrnio ng, phong chứwamb c tưudsx ớkvvh c rồyyty i dầyyty n dầyyty n thăiqap ng lêrnio n cózfub phảsjiz i năiqap m hai mưudsx ơixou i ôzvjw ng ta cózfub đuony ịrzra a vịrzra cựffwr c cao khôzvjw ng?
Thiệxzwa u-Cựffwr c gậsadt t đuony ầyyty u:
- Kim-Thàvsmw nh bàvsmw n đuony úobuo ng. Vìdvds vậsadt y khi vua Châlfhk n-tôzvjw ng lêrnio n ngôzvjw i vua, mớkvvh i cho Nghiễwyro m ra ngoàvsmw i, đuony ưudsx ợzfub c phong Kiểwmwx m-hiệxzwa u tháaowk i-bảsjiz o, Tảsjiz -vệxzwa thưudsx ợzfub ng tưudsx ớkvvh ng quâlfhk n, Tàvsmw o-quốayns c côzvjw ng.
Hàvsmw Thiệxzwa n-Lãlsxs m gãlsxs i đuony ầyyty u:
- Chứwamb c tưudsx ớkvvh c gìdvds màvsmw dàvsmw i quáaowk vậsadt y?
- Bảsjiz n triềhauq u cũwamb ng nhưudsx Tốayns ng, đuony ốayns i vớkvvh i cáaowk c quan thìdvds hoặcktp c chứwamb c văiqap n hoặcktp c chứwamb c võbwts , rồyyty i thêrnio m tưudsx ớkvvh c vàvsmw o. Đotts ôzvjw i khi mớkvvh i cózfub ngưudsx ờtjkc i đuony ưudsx ợzfub c giữudsx quyềhauq n cảsjiz văiqap n lẫrzra n võbwts . Còpohw n đuony ốayns i vớkvvh i vua chưudsx hầyyty u, hoàvsmw ng-tửoxmf , thưudsx ờtjkc ng đuony ưudsx ợzfub c phong cảsjiz chứwamb c văiqap n, võbwts chứwamb c võbwts lẫrzra n tưudsx ớkvvh c. Nhưudsx Nguyêrnio n-Nghiễwyro m đuony ầyyty u tiêrnio n đuony ưudsx ợzfub c phong chứwamb c văiqap n Kiểwmwx m-hiệxzwa u tháaowk i bảsjiz o tứwamb c đuony ứwamb ng hàvsmw ng thứwamb tưudsx sau Tháaowk i-sưudsx , Tháaowk i-úobuo y, Tháaowk i-phózfub . Chứwamb c võbwts thìdvds nhỏcsbe xíqwjb u Tảsjiz -vệxzwa thưudsx ợzfub ng tưudsx ớkvvh ng quâlfhk n. Còpohw n tưudsx ớkvvh c mớkvvh i cózfub Tàvsmw o-quốayns c côzvjw ng.
Kim-Thàvsmw nh àvsmw lêrnio n:
- Em biếryso t ngay màvsmw . Bâlfhk y giờtjkc vua Tháaowk i-tôzvjw ng băiqap ng rồyyty i. Ôgkzo ng ta phảsjiz i ra khỏcsbe i cung, vớkvvh i tưudsx ớkvvh c Quốayns c-côzvjw ng chưudsx a đuony ưudsx ợzfub c quyềhauq n mởrgcw phủyifi đuony ệxzwa riêrnio ng, chẳsadt ng cózfub châlfhk n tay. Cũwamb ng tộlfhk i.
- Khi vua Châlfhk n-tôzvjw ng cầyyty m quyềhauq n, cózfub nhữudsx ng vấzvjw n đuony ềhauq liêrnio n quan tớkvvh i vua Tháaowk i-tôzvjw ng, ôzvjw ng ta bỡvnco ngỡvnco , phảsjiz i hỏcsbe i Nguyêrnio n-Nghiễwyro m, nhờtjkc y giúobuo p đuony ỡvnco . Nguyêrnio n-Nghiễwyro m tậsadt n tìdvds nh giúobuo p anh rấzvjw t đuony ắwyro c lựffwr c, lạcsbe i tỏcsbe ra khôzvjw ng tham vọkcpi ng quyềhauq n bíqwjb nh, màvsmw chỉmfzc muốayns n mởrgcw rộlfhk ng giang sơixou n. Vìdvds vậsadt y vua hốayns i hậsadt n, nêrnio n năiqap m sau mớkvvh i phong cho làvsmw m Bìdvds nh-hảsjiz i quâlfhk n tiếryso t đuony ộlfhk sứwamb , đuony ồyyty ng trung thưudsx môzvjw n hạcsbe bìdvds nh chưudsx ơixou ng sựffwr , kiểwmwx m hiệxzwa u tháaowk i phózfub , Quảsjiz ng-lăiqap ng quậsadt n vưudsx ơixou ng.
Thuậsadt n-Tôzvjw ng hỏcsbe i:
- Khi cózfub cáaowk i chứwamb c Đotts ồyyty ng trung thưudsx môzvjw n hạcsbe bìdvds nh chưudsx ơixou ng sựffwr , ôzvjw ng ta mớkvvh i cózfub quyềhauq n tuyểwmwx n môzvjw n hạcsbe văiqap n võbwts riêrnio ng? Đotts ồyyty ng-trung thưudsx môzvjw n hạcsbe bìdvds nh chưudsx ơixou ng sựffwr tứwamb c làvsmw quyềhauq n ngang Tểwmwx tưudsx ớkvvh ng. Tểwmwx tưudsx ớkvvh ng đuony ưudsx ơixou ng nhiêrnio n tham dựffwr nghịrzra sựffwr triềhauq u chíqwjb nh, đuony ểwmwx cốayns vấzvjw n cho ôzvjw ng anh?
- Đotts úobuo ng thếryso . Ôgkzo ng ta nhãlsxs lưudsx ợzfub ng, ôzvjw n nhu, khuấzvjw t thâlfhk n cầyyty u hiềhauq n tàvsmw i. Nhâlfhk n tàvsmw i theo vềhauq rấzvjw t đuony ôzvjw ng. Vua Châlfhk n-tôzvjw ng gia thăiqap ng cho Chiêrnio u-võbwts , An-đuony ứwamb c-quâlfhk n tiếryso t đuony ộlfhk sứwamb , Vinh-vưudsx ơixou ng. Rồyyty i lạcsbe i cảsjiz i thăiqap ng Phậsadt n-âlfhk m kiêrnio m thịrzra trung, trấzvjw n nhậsadt m vùwpky ng An-tĩgyfc nh, Võbwts -tíqwjb n, gia Kiểwmwx m hiệxzwa u tháaowk i-úobuo y kiêrnio m trung thưudsx lệxzwa nh. Nhưudsx vậsadt y quan lêrnio n đuony ếryso n tộlfhk t đuony ỉmfzc nh. Nhưudsx ng ôzvjw ng vẫrzra n chưudsx a chịrzra u tuyểwmwx n vưudsx ơixou ng phi.
Mọkcpi i ngưudsx ờtjkc i bậsadt t cưudsx ờtjkc i nhìdvds n Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng, vìdvds thấzvjw y hàvsmw nh trạcsbe ng hai ngưudsx ờtjkc i giốayns ng nhau.
Thiệxzwa u-Cựffwr c tiếryso p:
- Vìdvds vua Châlfhk n-tôzvjw ng muốayns n lậsadt p Lưudsx u-phi làvsmw m Hoàvsmw ng-hậsadt u. Quầyyty n thầyyty n, thâlfhk n vưudsx ơixou ng nghịrzra luậsadt n phâlfhk n vâlfhk n. Vua hỏcsbe i ýkucc kiếryso n Nghiễwyro m. Ôgkzo ng lẳsadt ng lặcktp ng chỉmfzc tay vàvsmw o ngựffwr c, ýkucc nózfub i: Vua hãlsxs y tựffwr quyếryso t. Vua bèkvvh n phong Lưudsx u-phi làvsmw m Hoàvsmw ng-hậsadt u. Lưudsx u-hậsadt u nhớkvvh ơixou n Nghiễwyro m. Lúobuo c đuony ầyyty u phùwpky trìdvds cho ôzvjw ng ta. Sau bàvsmw thấzvjw y Nghiễwyro m tinh minh mẫrzra n cáaowk n, sợzfub khózfub lòpohw ng cho việxzwa c xen vàvsmw o triềhauq u chíqwjb nh. Bàvsmw gâlfhk y ra vụdvds cho mộlfhk t phi tầyyty n giáaowk họkcpi a rằivsp ng tưudsx thôzvjw ng vớkvvh i Nghiễwyro m. Vua Châlfhk n-tôzvjw ng đuony oạcsbe t ấzvjw n Võbwts -tíqwjb n, giáaowk ng làvsmw m Đotts oan-vưudsx ơixou ng, giảsjiz i táaowk n phủyifi đuony ệxzwa . Ôgkzo ng bơixou vơixou phảsjiz i đuony i ởrgcw nhờtjkc phòpohw mãlsxs Thạcsbe ch Bảsjiz o-Cáaowk t.
Kim-Thàvsmw nh than:
- Tộlfhk i quáaowk .
- Sau, mộlfhk t võbwts lâlfhk m cao thủyifi , gia kháaowk ch củyifi a Nghiễwyro m, đuony ang đuony êrnio m lẻgjpi n vàvsmw o cung bắwyro t bọkcpi n tháaowk i giáaowk m, cung nữudsx tra ra manh mốayns i, rồyyty i đuony ộlfhk t nhậsadt p tẩrzra m cung vua Châlfhk n-tôzvjw ng tâlfhk u hếryso t mọkcpi i sựffwr . Vua hốayns i hậsadt n, giếryso t hơixou n mưudsx ờtjkc i ngưudsx ờtjkc i, giảsjiz i oan cho Nghiễwyro m, phong Trấzvjw n-hảsjiz i, An-hózfub a-quâlfhk n tiếryso t đuony ộlfhk sứwamb , Bàvsmw nh-vưudsx ơixou ng, rồyyty i Thôzvjw ng-vưudsx ơixou ng, Kinh-vưudsx ơixou ng gia Tháaowk i-bảsjiz o.
Tựffwr -Mai than:
- Vua gìdvds màvsmw đuony ểwmwx u vớkvvh i em thếryso ?
Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng hỏcsbe i:
- Sao chúobuo biếryso t?
- Em mìdvds nh cózfub tàvsmw i cózfub côzvjw ng, màvsmw vợzfub bầyyty y kếryso hạcsbe i em mìdvds nh. Khi kháaowk m pháaowk ra phảsjiz i truấzvjw t phếryso vợzfub , thăiqap ng chứwamb c tưudsx ớkvvh c cho em lớkvvh n hơixou n. Cózfub đuony âlfhk u lạcsbe i phong cho chứwamb c tưudsx ớkvvh c nhỏcsbe xíqwjb u. Nhưudsx vậsadt y nhàvsmw vua vẫrzra n coi nhưudsx em cózfub tộlfhk i, ra cáaowk i đuony iềhauq u thưudsx ơixou ng hạcsbe i, âlfhk n xáaowk , rồyyty i ban ơixou n cho chứwamb c tưudsx ớkvvh c mớkvvh i. Thếryso võbwts lâlfhk m cao thủyifi ấzvjw y têrnio n gìdvds ?
- Đotts ôzvjw ng-Sơixou n lãlsxs o nhâlfhk n.
Mọkcpi i ngưudsx ờtjkc i cùwpky ng àvsmw lêrnio n mộlfhk t tiếryso ng.
- Khi Thiêrnio n-Tháaowk nh hoàvsmw ng-đuony ếryso đuony ưudsx ợzfub c lậsadt p làvsmw m Tháaowk i-tửoxmf . Vua Châlfhk n-tôzvjw ng muốayns n hoàvsmw giảsjiz i thùwpky oáaowk n giữudsx a Lưudsx u- hậsadt u vớkvvh i Nghiễwyro m, bèkvvh n phong cho Nghiễwyro m làvsmw m Tháaowk i-phózfub dểwmwx dạcsbe y Tháaowk i-tửoxmf . Trong khi dạcsbe y họkcpi c, Nghiễwyro m thưudsx ơixou ng yêrnio u Tháaowk i-tửoxmf cựffwr c kỳefso . Đotts ếryso n nỗtjkc i ăiqap n ngủyifi , đuony i đuony âlfhk u chúobuo cháaowk u cũwamb ng ởrgcw cạcsbe nh nhau. Vua Châlfhk n-tôzvjw ng đuony au liệxzwa t dưudsx ờtjkc ng, Lưudsx u-hậsadt u cầyyty m quyềhauq n, bọkcpi n Khấzvjw u Chuẩrzra n mưudsx u đuony em quâlfhk n vàvsmw o cung truấzvjw t phếryso Lưudsx u-hậsadt u, đuony ưudsx a Tháaowk i-tửoxmf làvsmw m Giáaowk m-quốayns c. Nguyêrnio n-Nghiễwyro m đuony ậsadt p tan mưudsx u đuony ózfub . Vìdvds vậsadt y Lưudsx u-hậsadt u kíqwjb nh nểwmwx Nghiễwyro m vôzvjw cùwpky ng. Tháaowk i-tửoxmf lêrnio n ngôzvjw i tứwamb c Thiêrnio n-Tháaowk nh hoàvsmw ng-đuony ếryso , Lưudsx u-hậsadt u làvsmw m phụdvds chíqwjb nh, phong cho Nghiễwyro m làvsmw m: Tháaowk i-úobuo y, thưudsx ợzfub ng thưudsx lệxzwa nh kiêrnio m trung thưudsx lệxzwa nh, Đotts ịrzra nh-vưudsx ơixou ng. Khi tâlfhk u khôzvjw ng phảsjiz i xưudsx ng têrnio n, tấzvjw u chưudsx ơixou ng khỏcsbe i viếryso t têrnio n. Mớkvvh i đuony âlfhk y phong Tháaowk i-úobuo y, thưudsx ợzfub ng thưudsx lệxzwa nh kiêrnio m trung thưudsx lệxzwa nh, quảsjiz n Khu-mậsadt t việxzwa n, Bìdvds nh-Nam vưudsx ơixou ng. (1)
Ghi chúobuo
(1) Đotts oạcsbe n nàvsmw y thuậsadt t nguyêrnio n văiqap n trong Tốayns ng-sửoxmf trang 8705-8706.
Tựffwr -Mai hỏcsbe i:
- Hiệxzwa n ôzvjw ng Thiêrnio n-Tháaowk nh nàvsmw y bao nhiêrnio u tuổayns i rồyyty i?
- Ôgkzo ng ta sinh năiqap m Canh-Tuấzvjw t (1010) năiqap m nay làvsmw năiqap m Đotts inh-Mãlsxs o (1027), ôzvjw ng ta đuony ãlsxs mưudsx ờtjkc i táaowk m tuổayns i. Nhưudsx vậsadt y lúobuo c lêrnio n ngôzvjw i vua ôzvjw ng ta mớkvvh i cózfub mưudsx ờtjkc i ba tuổayns i. Khi vua Châlfhk n-tôzvjw ng sắwyro p băiqap ng, di chiếryso u cho mẹhauq Nguyêrnio n-Trinh làvsmw Lưudsx u hoàvsmw ng-hậsadt u quyềhauq n xửoxmf trịrzra việxzwa c nưudsx ớkvvh c. Chưudsx ơixou ng trìdvds nh thôzvjw n tíqwjb nh Thổayns -phồyyty n, Tâlfhk y-hạcsbe , Đotts ạcsbe i-lýkucc , Đotts ạcsbe i-Việxzwa t bắwyro t đuony ầyyty u từiqap đuony âlfhk y.
Tôzvjw n Đotts ảsjiz n dơixou tay lêrnio n làvsmw m hiệxzwa u khâlfhk m phụdvds c:
- Bàvsmw nàvsmw y ghêrnio đuony ấzvjw y. Đotts ốayns i vớkvvh i ta bàvsmw làvsmw kẻgjpi thùwpky . Còpohw n đuony ốayns i vớkvvh i Tốayns ng, bàvsmw làvsmw anh hùwpky ng. Dễwyro gìdvds cózfub đuony àvsmw n bàvsmw màvsmw hùwpky ng tâlfhk m nhưudsx thếryso .
- Đotts úobuo ng vậsadt y. Nhâlfhk n sĩgyfc Tốayns ng tuy chỉmfzc tríqwjb ch, nhưudsx ng vẫrzra n khâlfhk m phụdvds c bàvsmw .
Tựffwr -Mai hỏcsbe i:
- Em nghe nózfub i Lưudsx u hậsadt u xuấzvjw t thâlfhk n thuộlfhk c gia đuony ìdvds nh nghèkvvh o khózfub lắwyro m phảsjiz i khôzvjw ng?
- Nghèkvvh o khózfub còpohw n kháaowk , phảsjiz i nózfub i rằivsp ng ty tiệxzwa n mớkvvh i đuony úobuo ng.
Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng nhìdvds n Tôzvjw n Đotts ảsjiz n, Thuậsadt n-Tôzvjw ng, Thiệxzwa n-Lãlsxs m:
- Xuấzvjw t thâlfhk n nhưudsx thếryso mớkvvh i hiểwmwx u dâlfhk n tìdvds nh. Ngay Tựffwr -Mai, Lêrnio Văiqap n nếryso u khôzvjw ng lăiqap n lộlfhk n mấzvjw y năiqap m qua, chưudsx a chắwyro c đuony ãlsxs cózfub trìdvds nh đuony ộlfhk ngàvsmw y hôzvjw m nay. Cháaowk u trìdvds nh bầyyty y tiểwmwx u sửoxmf Lưudsx u-hậsadt u thựffwr c chi tiếryso t, bằivsp ng cáaowk ch nàvsmw o bàvsmw từiqap mộlfhk t côzvjw gáaowk i nghèkvvh o hèkvvh n, màvsmw leo lêrnio n tớkvvh i tộlfhk t đuony ỉmfzc nh quyềhauq n uy?
- Lưudsx u tháaowk i-hậsadt u khôzvjw ng rõbwts họkcpi gìdvds . Bàvsmw gốayns c ngưudsx ờtjkc i vùwpky ng Tháaowk i-nguyêrnio n sau di vềhauq đuony ấzvjw t Hoa-dưudsx ơixou ng thuộlfhk c Ípzyt ch-châlfhk u. Khi tuyểwmwx n cung, bàvsmw phảsjiz i khai lýkucc lịrzra ch tổayns tiêrnio n. Khôzvjw ng biếryso t tổayns tiêrnio n làvsmw ai, bàvsmw bịrzra a ra rằivsp ng: Tổayns têrnio n Diêrnio n-Kháaowk nh, làvsmw m quan dưudsx ớkvvh i triềhauq u Tấzvjw n, Háaowk n tớkvvh i chứwamb c Hữudsx u kiêrnio u-vệxzwa đuony ạcsbe i tưudsx ớkvvh ng quâlfhk n. Phụdvds thâlfhk n têrnio n Thôzvjw ng, lĩgyfc nh chứwamb c Hổayns -đuony ôzvjw chỉmfzc huy sứwamb , lĩgyfc nh thứwamb sửoxmf Gia-châlfhk u. Trong lầyyty n tùwpky ng chinh Tháaowk i-nguyêrnio n bịrzra tửoxmf trậsadt n. Bàvsmw làvsmw con gáaowk i thứwamb nhìdvds trong nhàvsmw . Trưudsx ớkvvh c đuony âlfhk y, mộlfhk t đuony êrnio m thâlfhk n mẫrzra u bàvsmw nằivsp m mơixou thấzvjw y mặcktp t trăiqap ng rơixou i vàvsmw o bụdvds ng, sau đuony ózfub mang thai, sinh ra bàvsmw .
Tựffwr -Mai, Lêrnio Văiqap n cùwpky ng nhìdvds n nhau cưudsx ờtjkc i khúobuo c khíqwjb ch. Thiệxzwa u-Cựffwr c hỏcsbe i:
- Hai em cưudsx ờtjkc i gìdvds ?
Tôzvjw n Đotts ảsjiz n bàvsmw o chữudsx a cho Mai, Văiqap n:
- Hai đuony ứwamb a nàvsmw y nózfub cưudsx ờtjkc i, vìdvds sáaowk ng nay bọkcpi n em bàvsmw n nhau rằivsp ng ngưudsx ờtjkc i Hoa luôzvjw n huyềhauq n thoạcsbe i thầyyty n tháaowk nh vua, quan, anh hùwpky ng củyifi a họkcpi . Vua thìdvds cứwamb phảsjiz i làvsmw rồyyty ng làvsmw Thanh-y đuony ồyyty ng tửoxmf giáaowk ng hạcsbe . Võbwts phảsjiz i Vũwamb -khúobuo c tinh quâlfhk n, Bạcsbe ch-hổayns tinh quâlfhk n. Văiqap n phảsjiz i sao Tháaowk i-bạcsbe ch kim tinh, Văiqap n-khúobuo c tinh quâlfhk n. Cáaowk i ôzvjw ng Tốayns ng Tháaowk i-tổayns cũwamb ng bìdvds nh thưudsx ờtjkc ng nhưudsx trăiqap m ngưudsx ờtjkc i kháaowk c. Thếryso màvsmw họkcpi bịrzra a rằivsp ng ôzvjw ng ta vàvsmw o đuony ềhauq n, thấzvjw y ngựffwr a gỗtjkc , nhảsjiz y lêrnio n cỡvnco i, lậsadt p tứwamb c thầyyty n nhậsadt p vàvsmw o, ngưudsx a phi nhưudsx bay. Bâlfhk y giờtjkc cáaowk i bàvsmw Lưudsx u-hậsadt u thốayns i tha nàvsmw y đuony ưudsx ợzfub c bọkcpi n văiqap n quan bợzfub đuony íqwjb t, bịrzra a ra rằivsp ng mặcktp t trăiqap ng rơixou i vàvsmw o lòpohw ng mẹhauq . Vìdvds vậsadt y hai đuony ứwamb a nózfub mớkvvh i cưudsx ờtjkc i.
- Bàvsmw ta mồyyty côzvjw i cảsjiz cha lẫrzra n mẹhauq trong lúobuo c còpohw n bếryso ngửoxmf a. Bấzvjw y giờtjkc cózfub Lưudsx u Cung-Mỹmfzc ngưudsx ờtjkc i đuony ấzvjw t Thụdvds c bỏcsbe tiềhauq n ra mua làvsmw m tôzvjw i tớkvvh , rồyyty i đuony ưudsx a vềhauq kinh sưudsx . Năiqap m mưudsx ờtjkc i lăiqap m tuổayns i, đuony ưudsx ợzfub c tuyểwmwx n làvsmw m cung nữudsx hầyyty u hạcsbe vua Châlfhk n-tôzvjw ng, bấzvjw y giờtjkc Châlfhk n-tôzvjw ng còpohw n làvsmw Hoàvsmw i-vưudsx ơixou ng.
Tôzvjw n Đotts ảsjiz n đuony ưudsx a mắwyro t nhìdvds n Tựffwr -Mai, rồyyty i cưudsx ờtjkc i:
- Chắwyro c chắwyro n cáaowk i ôzvjw ng Tháaowk i-tửoxmf Hằivsp ng bịrzra côzvjw cung nữudsx khôzvjw n ngoan chăiqap ng lưudsx ớkvvh i bắwyro t. Nêrnio n sau mớkvvh i thàvsmw nh Hoàvsmw ng-hậsadt u rồyyty i Tháaowk i-hậsadt u.
Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng gậsadt t đuony ầyyty u:
- Đotts úobuo ng thếryso . Triềhauq u Tốayns ng tuyểwmwx n phi tầyyty n cho cáaowk c Tháaowk i-tửoxmf cũwamb ng khắwyro t khe nhưudsx bảsjiz n triềhauq u. Vìdvds vậsadt y nhữudsx ng côzvjw gáaowk i con quan, tuổayns i mưudsx ờtjkc i ba đuony ếryso n mưudsx ờtjkc i lăiqap m bịrzra đuony ưudsx a vàvsmw o cung, ngâlfhk y ngâlfhk y ngôzvjw chẳsadt ng biếryso t gìdvds . Vìdvds vậsadt y đuony âlfhk u cózfub làvsmw m cho cáaowk c Tháaowk i-tửoxmf say mêrnio ? Bàvsmw Lưudsx u hậsadt u sốayns ng mồyyty côzvjw i, làvsmw m tôzvjw i tớkvvh từiqap nhỏcsbe , cózfub thừiqap a thózfub i lưudsx u manh dâlfhk n dãlsxs màvsmw lọkcpi t vàvsmw o cung, bàvsmw ta thiếryso u gìdvds bùwpky a phévnco p làvsmw m cho ôzvjw ng Tháaowk i-tửoxmf Hằivsp ng mêrnio mệxzwa t.
Thiệxzwa n-Lãlsxs m nózfub i bâlfhk ng quơixou :
- Khi gặcktp p đuony ưudsx ợzfub c ngưudsx ờtjkc i màvsmw mìdvds nh mêrnio , bấzvjw t kểwmwx xấzvjw u đuony ẹhauq p, giàvsmw trẻgjpi , sang hèkvvh n, mìdvds nh vẫrzra n hạcsbe nh phúobuo c hơixou n đuony ốayns i vớkvvh i ngưudsx ờtjkc i kháaowk c.
Cảsjiz bọkcpi n năiqap m thiếryso u niêrnio n cùwpky ng cưudsx ờtjkc i khìdvds . Tôzvjw n Đotts ảsjiz n cau màvsmw y suy nghĩgyfc , rồyyty i hỏcsbe i Thiệxzwa u-Cựffwr c:
- Anh nghĩgyfc gìdvds vềhauq xuấzvjw t thâlfhk n củyifi a Lưudsx u hậsadt u?
Thiệxzwa u-Cựffwr c hỏcsbe i ngưudsx ợzfub c lạcsbe i:
- Em nghĩgyfc sao?
- Em thấzvjw y xung quanh Lưudsx u-hậsadt u bao trùwpky m màvsmw n bíqwjb mậsadt t rấzvjw t khózfub giảsjiz i thíqwjb ch. Mộlfhk t làvsmw theo quan chếryso nhàvsmw Tốayns ng khi mộlfhk t vịrzra quan đuony ưudsx ợzfub c phong tớkvvh i tưudsx ớkvvh c côzvjw ng, mộlfhk t phi tầyyty n lêrnio n tớkvvh i bậsadt c quýkucc -phi, Hoàvsmw ng-hậsadt u. Bộlfhk Lễwyro sẽzaru tâlfhk u trìdvds nh phong chứwamb c tưudsx ớkvvh c cho cha mẹhauq , truy phong tổayns tiêrnio n đuony ếryso n tam đuony ạcsbe i. Anh em, cháaowk u gọkcpi i bằivsp ng báaowk c, chúobuo , côzvjw cũwamb ng đuony ưudsx ợzfub c ban chứwamb c quan. Thếryso màvsmw khi bàvsmw đuony ưudsx ợzfub c phong Hoàvsmw ng-hậsadt u, chỉmfzc đuony ưudsx a têrnio n cózfub mộlfhk t ngưudsx ờtjkc i chủyifi cũwamb làvsmw Lưudsx u Cung-Mỹmfzc đuony ểwmwx nhậsadt n âlfhk n đuony iểwmwx n. Rõbwts ràvsmw ng bàvsmw biếryso t tổayns tiêrnio n, cha mẹhauq làvsmw ai kia màvsmw ? Đotts ãlsxs biếryso t cha mẹhauq , ắwyro t biếryso t rõbwts mìdvds nh họkcpi gìdvds chứwamb ? Hàvsmw cớkvvh lấzvjw y họkcpi củyifi a ngưudsx ờtjkc i chủyifi , màvsmw bàvsmw đuony ãlsxs làvsmw m nôzvjw bộlfhk c cho y? Tạcsbe i sao bàvsmw khôzvjw ng đuony ưudsx a têrnio n cha mẹhauq , ôzvjw ng bàvsmw cùwpky ng họkcpi ra?
Mọkcpi i ngưudsx ờtjkc i đuony ềhauq u côzvjw ng nhậsadt n lýkucc luậsadt n củyifi a Tôzvjw n Đotts ảsjiz n đuony úobuo ng. Nózfub tiếryso p:
- Hai làvsmw : Hiệxzwa n bàvsmw lêrnio n tớkvvh i Tháaowk i-hậsadt u, uy quyềhauq n bao la. Kẻgjpi thùwpky cũwamb ng lắwyro m, ngưudsx ờtjkc i theo cũwamb ng nhiềhauq u. Thếryso thưudsx ờtjkc ng khi kẻgjpi yêrnio u, ngưudsx ờtjkc i ghévnco t muốayns n suy tôzvjw n hay côzvjw ng kíqwjb ch đuony ềhauq u nhắwyro m vàvsmw o gia đuony ìdvds nh họkcpi hàvsmw ng. Thếryso màvsmw triềhauq u Tốayns ng vớkvvh i hàvsmw ng vạcsbe n quan chứwamb c, khôzvjw ng ai tìdvds m đuony ưudsx ợzfub c tôzvjw ng tíqwjb ch bàvsmw . Lýkucc lịrzra ch bàvsmw rấzvjw t lờtjkc mờtjkc . Vậsadt y bàvsmw làvsmw ai?
Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng gậsadt t đuony ầyyty u:
- Chíqwjb nh ta cũwamb ng thắwyro c mắwyro c nhưudsx Đotts ảsjiz n, màvsmw khôzvjw ng sao giảsjiz i thíqwjb ch đuony ưudsx ợzfub c. Kỳefso nàvsmw y tớkvvh i Biệxzwa n-kinh ta phảsjiz i dòpohw cho ra. Thôzvjw i Thiệxzwa u-Cựffwr c tiếryso p.
Thiệxzwa u-Cựffwr c tiếryso p:
- Nhưudsx ng cuộlfhk c đuony ờtjkc i bàvsmw đuony âlfhk u cózfub giảsjiz n dịrzra nhưudsx vậsadt y? Nhũwamb mẫrzra u củyifi a Tháaowk i-tửoxmf Hằivsp ng làvsmw Tháaowk i-Quốayns c phu nhâlfhk n vốayns n ngưudsx ờtjkc i nghiêrnio m khắwyro c. Bàvsmw đuony em truyệxzwa n Tháaowk i-tửoxmf sủyifi ng áaowk i mộlfhk t cung nữudsx xuấzvjw t thâlfhk n bầyyty n tiệxzwa n tâlfhk u vớkvvh i vua Tháaowk i-tôzvjw ng. Vìdvds vậsadt y Tháaowk i-tửoxmf Hằivsp ng phảsjiz i đuony ưudsx a bàvsmw ra ngoàvsmw i hoàvsmw ng thàvsmw nh, gửoxmf i ởrgcw nhàvsmw quảsjiz n gia têrnio n Trưudsx ơixou ng Kỳefso . Khi Tháaowk i-tôzvjw ng băiqap ng, Tháaowk i-tửoxmf Hằivsp ng lêrnio n ngôzvjw i vua tứwamb c Châlfhk n-tôzvjw ng. Vua đuony em bàvsmw ta vàvsmw o cung phong làvsmw m Mỹmfzc nữudsx . Vìdvds bàvsmw ta khôzvjw ng cózfub thâlfhk n tíqwjb ch họkcpi hàvsmw ng, cũwamb ng chẳsadt ng biếryso t cha họkcpi gìdvds , mớkvvh i lấzvjw y họkcpi Lưudsx u củyifi a Cung-Mỹmfzc , coi Lưudsx u Cung-Mỹmfzc nhưudsx anh ruộlfhk t. Hai năiqap m sau đuony ưudsx ợzfub c phong làvsmw m Tu-nghi (2), rồyyty i leo tớkvvh i chứwamb c Phi.
Ghi chúobuo
(2) Quan chếryso hậsadt u cung triềhauq u Tốayns ng cózfub nhiềhauq u bậsadt c kháaowk c nhau. Hãlsxs y kểwmwx cáaowk c bàvsmw vợzfub củyifi a vua. Vua cózfub nhiềhauq u vợzfub quáaowk , thàvsmw nh ra phảsjiz i đuony ặcktp t thứwamb bậsadt c đuony ểwmwx dễwyro cai quảsjiz n. Cao nhấzvjw t làvsmw vợzfub chíqwjb nh củyifi a vua, gọkcpi i làvsmw hoàvsmw ng hậsadt u. Kếryso tiếryso p đuony ếryso n cáaowk c bàvsmw phi: quýkucc -phi, thụdvds c-phi, đuony ứwamb c-phi, hiềhauq n-phi. Cáaowk c bàvsmw nghi: đuony ạcsbe i-nghi, quýkucc -nghi, thụdvds c-nghi, thụdvds c-dung, thuậsadt n-nghi, thuậsadt n-dung, uyểwmwx n-nghi, uyểwmwx n-dung, chiêrnio u-nghi, chiêrnio u-dung, chiêrnio u-viêrnio n, tu-nghi, tu-dung, tu-viêrnio n, sung-nghi, sung-dung, sung-viêrnio n. Cáaowk c bàvsmw tiệxzwa p-dưudsx . Cáaowk c bàvsmw mỹmfzc -nhâlfhk n. Cáaowk c bàvsmw tàvsmw i-nhâlfhk n, quýkucc -nhâlfhk n. Cáaowk c bàvsmw thấzvjw p nhấzvjw t làvsmw cung nữudsx . Cộlfhk ng hai mưudsx ơixou i bẩrzra y bậsadt c kháaowk c nhau.
Cho nêrnio n đuony ộlfhk c giảsjiz khôzvjw ng lấzvjw y làvsmw m lạcsbe rằivsp ng làvsmw m vua cózfub đuony ủyifi thứwamb thuốayns c bổayns , thầyyty y thuốayns c giỏcsbe i, màvsmw ôzvjw ng nàvsmw o đuony ếryso n tuổayns i bốayns n mưudsx ơixou i nếryso u chưudsx a chếryso t, thìdvds cũwamb ng hếryso t xíqwjb quáaowk ch! Chịrzra u sao nổayns i hằivsp ng trăiqap m bàvsmw !
Kim-Thàvsmw nh hỏcsbe i:
- Bấzvjw y giờtjkc vua Châlfhk n-tôzvjw ng cózfub Hoàvsmw ng-hậsadt u chưudsx a?
- Rồyyty i. Khi Châlfhk n-tôzvjw ng lêrnio n ngôzvjw i ( Mậsadt u-Tuấzvjw t, 998) bắwyro t buộlfhk c phảsjiz i lậsadt p Hoàvsmw ng-hậsadt u họkcpi Quáaowk ch, do vua Tháaowk i-tôzvjw ng cưudsx ớkvvh i cho. Đotts ếryso n niêrnio n hiệxzwa u Cảsjiz nh-đuony ứwamb c thứwamb tưudsx (Đotts inh-Mùwpky i, 1007) Quáaowk ch hậsadt u băiqap ng. Vua muốayns n lậsadt p Lưudsx u phi lêrnio n làvsmw m Hoàvsmw ng-hậsadt u, quầyyty n thầyyty n cựffwr c lựffwr c phảsjiz n đuony ốayns i. Nguyêrnio n-Nghiễwyro m khuyêrnio n vua nêrnio n tựffwr quyếryso t. Vua giữudsx nguyêrnio n ýkucc , lậsadt p Lưudsx u phi làvsmw m Hoàvsmw ng-hậsadt u.
Tựffwr -Mai than:
- Thếryso làvsmw từiqap mộlfhk t côzvjw gáaowk i lọkcpi lem, côzvjw i cúobuo t, khôzvjw ng họkcpi , khôzvjw ng quêrnio , bỗtjkc ng nhiêrnio n thàvsmw nh mẫrzra u nghi thiêrnio n hạcsbe . Bàvsmw ta màvsmw cai trịrzra hậsadt u cung, đuony ốayns ai cựffwr a quậsadt y nổayns i.
- Bấzvjw y giờtjkc bàvsmw ta lớkvvh n tuổayns i màvsmw vẫrzra n chưudsx a con. Mộlfhk t văiqap n quan têrnio n Đotts inh Vịrzra xui bàvsmw đuony i cầyyty u tựffwr . Sau khi cầyyty u tựffwr , bàvsmw mang thai, sinh ra mộlfhk t Hoàvsmw ng-nam, tứwamb c Thiêrnio n-Tháaowk nh hoàvsmw ng-đuony ếryso hiệxzwa n nay. Hai năiqap m sau cózfub thai, sinh ra mộlfhk t Côzvjw ng-chúobuo a. Côzvjw ng chúobuo a têrnio n Huệxzwa -Nhu.
Lêrnio Văiqap n hỏcsbe i:
- Côzvjw ng chúobuo a Huệxzwa -Nhu sau gảsjiz cho ai?
Thiệxzwa u-Cựffwr c bậsadt t cưudsx ờtjkc i:
- Chưudsx a, vìdvds côzvjw ta còpohw n nhỏcsbe , mớkvvh i mưudsx ờtjkc i sáaowk u tuổayns i. Em hỏcsbe i làvsmw m gìdvds vậsadt y? Bộlfhk muốayns n làvsmw m Phòpohw -mãlsxs chăiqap ng?
- Em nghĩgyfc kỳefso nàvsmw y nhâlfhk n đuony i sứwamb , anh cảsjiz hỏcsbe i côzvjw Huệxzwa -Nhu cho mộlfhk t trong bẩrzra y đuony ứwamb a nàvsmw y. Nhưudsx vậsadt y mìdvds nh mấzvjw t íqwjb t lễwyro cốayns ng, màvsmw lợzfub i mộlfhk t côzvjw Côzvjw ng-chúobuo a. Biếryso t đuony âlfhk u nhờtjkc cuộlfhk c hôzvjw n nhâlfhk n, khiếryso n Tốayns ng bỏcsbe tham vọkcpi ng chiếryso m Việxzwa t chăiqap ng.
Thanh-Mai thấzvjw y đuony ềhauq nghịrzra củyifi a Lêrnio Văiqap n cózfub lýkucc , nàvsmw ng vuốayns t tózfub c nózfub :
- Đotts ưudsx ợzfub c rồyyty i, chịrzra sẽzaru làvsmw m nhưudsx em đuony ềhauq nghịrzra , nhưudsx ng nhữudsx ng ai ởrgcw đuony âlfhk u ra bẩrzra y đuony ứwamb a?
- Anh Thiệxzwa u-Tháaowk i, Thiệxzwa u-Cựffwr c vớkvvh i năiqap m đuony ứwamb a trờtjkc i đuony áaowk nh nàvsmw y cózfub phảsjiz i thàvsmw nh bẩrzra y khôzvjw ng?
Tựffwr -Mai cốayns c lêrnio n đuony ầyyty u Lêrnio Văiqap n:
- Suy nghĩgyfc kỹmfzc rồyyty i hãlsxs y nózfub i nghe. Xui anh cảsjiz hỏcsbe i vợzfub cho ôzvjw ng ỉmfzc n, e chịrzra Mỹmfzc -Linh xévnco xáaowk c chúobuo ra chấzvjw m mắwyro m tôzvjw m ăiqap n tưudsx ơixou i. Hỏcsbe i cho Cúobuo vọkcpi ưudsx ? Từiqap nay đuony ừiqap ng hòpohw ng ăiqap n búobuo n riêrnio u củyifi a chịrzra Thanh-Trúobuo c. Còpohw n hỏcsbe i cho Thuậsadt n-Tôzvjw ng, Thiệxzwa n-Lãlsxs m thìdvds Kim-Thàvsmw nh, Trưudsx ờtjkc ng-Ninh sẽzaru bằivsp m chúobuo ra làvsmw m chảsjiz trứwamb ng đuony ózfub . Rúobuo t cụdvds c chỉmfzc còpohw n hai đuony ứwamb a mìdvds nh.
Tuy Tựffwr -Mai nózfub i đuony ùwpky a, nhưudsx ng cũwamb ng làvsmw m cho Thanh-Trúobuo c, Kim-Thàvsmw nh, Trưudsx ờtjkc ng-Ninh ngưudsx ợzfub ng ngậsadt p. Thanh-Mai đuony ưudsx a mọkcpi i ngưudsx ờtjkc i vềhauq thựffwr c tạcsbe i:
- Đotts ưudsx ợzfub c rồyyty i, triềhauq u Tốayns ng cózfub hàvsmw ng trăiqap m côzvjw ng chúobuo a chịrzra sẽzaru hỏcsbe i cho Tựffwr -Mai, Lêrnio Văiqap n, mỗtjkc i đuony ứwamb a hai ba côzvjw . Thôzvjw i Thiệxzwa u-Cựffwr c tiếryso p đuony i.
- Lưudsx u hậsadt u tíqwjb nh khảsjiz i ngộlfhk , nghe nhiềhauq u, nhớkvvh giai. Khi vua Châlfhk n-tôzvjw ng làvsmw m việxzwa c, bàvsmw ngồyyty i hầyyty u cạcsbe nh. Tấzvjw u chưudsx ơixou ng, phong tặcktp ng việxzwa c việxzwa c bàvsmw đuony ếryso u nhớkvvh từiqap đuony ầyyty u đuony ếryso n cuốayns i. Mỗtjkc i sựffwr vua quêrnio n bàvsmw lạcsbe i nhắwyro c nhởrgcw từiqap ng chi tiếryso t mộlfhk t.
Tôzvjw n Đotts ảsjiz n thởrgcw dàvsmw i, tỏcsbe vẻgjpi lo lắwyro ng:
- Lúobuo c đuony ầyyty u nghe nózfub i Lưudsx u hậsadt u cầyyty m quyềhauq n, em tưudsx ởrgcw ng bàvsmw ta cũwamb ng nhưudsx Lãlsxs hậsadt u, Mãlsxs hậsadt u đuony ờtjkc i Háaowk n, Võbwts hậsadt u đuony ờtjkc i Đotts ưudsx ờtjkc ng. Khôzvjw ng ngờtjkc bàvsmw ta tàvsmw i tríqwjb nhưudsx vậsadt y! Hèkvvh n gìdvds bàvsmw muốayns n chiếryso m hếryso t cáaowk c nưudsx ớkvvh c xung quanh. Mìdvds nh phảsjiz i đuony ốayns i đuony ầyyty u vớkvvh i bàvsmw , thựffwr c khózfub thay.
- Đotts úobuo ng vậsadt y. Niêrnio n hiệxzwa u Thiêrnio n-hy nguyêrnio n niêrnio n tháaowk ng giêrnio ng (Tâlfhk n-Dậsadt u, 1021) vua Châlfhk n-tôzvjw ng bệxzwa nh nặcktp ng. Mọkcpi i tấzvjw u chưudsx ơixou ng, do bàvsmw ngồyyty i bêrnio n đuony ọkcpi c, rồyyty i vua ban chỉmfzc sao, bàvsmw phêrnio nhưudsx vậsadt y. Sau dầyyty n dầyyty n bệxzwa nh vua nặcktp ng, bàvsmw tựffwr duyệxzwa t phêrnio . Từiqap đuony ózfub , trêrnio n thựffwr c tếryso bàvsmw đuony ãlsxs làvsmw m vua rồyyty i. Lạcsbe mộlfhk t đuony iềhauq u, nhữudsx ng quyếryso t đuony ịrzra nh, phêrnio chuẩrzra n củyifi a bàvsmw rấzvjw t sáaowk ng suốayns t, thứwamb lớkvvh p, việxzwa c sau vớkvvh i việxzwa c trưudsx ớkvvh c nhấzvjw t nhấzvjw t hợzfub p nhau. Bấzvjw y giờtjkc bàvsmw mớkvvh i nghĩgyfc đuony ếryso n thựffwr c sựffwr cầyyty m quyềhauq n. Đotts ầyyty u tiêrnio n bàvsmw mưudsx ợzfub n quyềhauq n vua thăiqap ng chứwamb c tưudsx ớkvvh c cho cáaowk c quan đuony ểwmwx họkcpi khôzvjw ng chốayns ng bàvsmw . Mùwpky a Thu tháaowk ng bẩrzra y ngàvsmw y Đotts inh-Tỵyyty , tểwmwx tưudsx ớkvvh ng Khấzvjw u Chuẩrzra n mậsadt t nghịrzra vớkvvh i quầyyty n thầyyty n, làvsmw m tấzvjw u chưudsx ơixou ng tâlfhk u lêrnio n vua cho Tháaowk i-tửoxmf làvsmw m giáaowk m quốayns c.
- Chếryso t ôzvjw ng Khẩrzra u Chuẩrzra n rồyyty i!
Trưudsx ờtjkc ng-Ninh buộlfhk t miệxzwa ng than.
Thiệxzwa n-Lãlsxs m hỏcsbe i:
- Sao Trưudsx ờtjkc ng-Ninh biếryso t?
- Cứwamb suy ra thìdvds biếryso t. Bàvsmw thay vua cầyyty m quyềhauq n đuony ãlsxs lâlfhk u, mọkcpi i sựffwr đuony ềhauq u tốayns t. Khi quyềhauq n vàvsmw o tay, đuony ờtjkc i nàvsmw o bàvsmw chịrzra u buôzvjw ng ra? Tấzvjw u chưudsx ơixou ng củyifi a Khấzvjw u Chuẩrzra n đuony ưudsx a lêrnio n, bàvsmw ta đuony ọkcpi c xong ắwyro t nổayns i giậsadt n, giảsjiz chiếryso u chỉmfzc củyifi a vua cáaowk ch chứwamb c ôzvjw ng ta liềhauq n.
- Truyệxzwa n khôzvjw ng dễwyro đuony âlfhk u. Vìdvds Chuẩrzra n làvsmw m tểwmwx tưudsx ớkvvh ng, tưudsx ớkvvh c phong tớkvvh i Côzvjw ng, uy quyềhauq n quáaowk n chúobuo ng. Chuẩrzra n vôzvjw tộlfhk i dễwyro gìdvds cáaowk ch chứwamb c đuony ưudsx ợzfub c. Bàvsmw ta tìdvds m cáaowk ch lôzvjw i kévnco o quầyyty n thầyyty n.
Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng dơixou tay ra hiệxzwa u cho Thiệxzwa u-Cựffwr c:
- Cháaowk u trìdvds nh bầyyty y thàvsmw nh phầyyty n quan chứwamb c triềhauq u Tốayns ng bấzvjw y giờtjkc đuony ãlsxs .
- Vâlfhk ng! Uy quyềhauq n nhấzvjw t bấzvjw y giờtjkc làvsmw Thôzvjw ng-vưudsx ơixou ng Nguyêrnio n-Nghiễwyro m tứwamb c Bìdvds nh-Nam vưudsx ơixou ng Triệxzwa u Thàvsmw nh, em vua, lạcsbe i làvsmw thầyyty y dậsadt y Tháaowk i-tửoxmf . Trưudsx ớkvvh c đuony ózfub mấzvjw y năiqap m bàvsmw luôzvjw n luôzvjw n tâlfhk u vua thăiqap ng chứwamb c tưudsx ớkvvh c cho Nguyêrnio n-Nghiễwyro m, đuony ểwmwx Nghiễwyro m lo bảsjiz o vệxzwa ngôzvjw i vua cho họkcpi c tròpohw . Ôgkzo ng nàvsmw y giữudsx binh quyềhauq n, cùwpky ng ngựffwr lâlfhk m quâlfhk n trong tay. Ngưudsx ờtjkc i củyifi a bàvsmw gồyyty m Hưudsx ớkvvh ng Mẫrzra n-Trung mớkvvh i đuony ưudsx ợzfub c phong Tảsjiz bộlfhk c-xạcsbe , Trung thưudsx thịrzra lang, kiêrnio m Lễwyro -bộlfhk thưudsx ợzfub ng thưudsx , bìdvds nh chưudsx ơixou ng sựffwr . Đotts inh Vịrzra làvsmw m bìdvds nh chưudsx ơixou ng sựffwr . Phùwpky ng Thừiqap a lĩgyfc nh Lạcsbe i-bộlfhk thưudsx ợzfub ng thưudsx , kiêrnio m Khu-mậsadt t-việxzwa n sứwamb , đuony ồyyty ng bìdvds nh chưudsx ơixou ng sựffwr . Nhậsadt m Trung-Chíqwjb nh, Chu Khởrgcw i làvsmw m Khu-mậsadt t-việxzwa n phózfub sứwamb . Lýkucc Đotts ịrzra ch lĩgyfc nh Lạcsbe i-bộlfhk thịrzra lang, kiêrnio m Tháaowk i-tửoxmf thiếryso u bảsjiz o bìdvds nh chưudsx ơixou ng sựffwr . Nhưudsx ng bàvsmw ta cózfub bốayns n nhâlfhk n vậsadt t cựffwr c kỳefso lợzfub i hạcsbe i, ẩrzra n dưudsx ớkvvh i lớkvvh p áaowk o thịrzra vệxzwa . Võbwts côzvjw ng bốayns n ngưudsx ờtjkc i nàvsmw y cao hơixou n bọkcpi n Vũwamb Nhấzvjw t-Trụdvds nhiềhauq u.
Tựffwr -Mai ngồyyty i nhổayns m dậsadt y:
- Ai thếryso ?
- Khôzvjw ng rõbwts têrnio n tuổayns i thựffwr c. Têrnio n giảsjiz mộlfhk t ngưudsx ờtjkc i làvsmw Tôzvjw n Đotts ứwamb c-Khắwyro c, mộlfhk t ngưudsx ờtjkc i làvsmw Lêrnio Lụdvds c-Vũwamb . Mộlfhk t ngưudsx ờtjkc i gốayns c Châlfhk n-lạcsbe p têrnio n Khiếryso u Tam Bảsjiz n. Mộlfhk t ngưudsx ờtjkc i gốayns c Tháaowk i têrnio n Sửoxmf -vạcsbe n Na-vưudsx ợzfub ng.
Thiệxzwa u-Cựffwr c ngừiqap ng lạcsbe i cho mọkcpi i ngưudsx ờtjkc i theo dõbwts i kịrzra p, rồyyty i tiếryso p:
- Cũwamb ng tháaowk ng bẩrzra y, năiqap m đuony ózfub , ngàvsmw y Canh-Dầyyty n, bàvsmw gọkcpi i Đotts inh Vịrzra vàvsmw o, truyềhauq n chỉmfzc miệxzwa ng cho y bắwyro t Khấzvjw u Chuẩrzra n cùwpky ng nhữudsx ng ai kýkucc vàvsmw o tờtjkc biểwmwx u giam lạcsbe i. Mộlfhk t mặcktp t bàvsmw sai ngưudsx ờtjkc i bíqwjb mậsadt t báaowk o cho Khấzvjw u Chuẩrzra n biếryso t tin đuony ózfub .
Tựffwr -Mai xuýkucc t xoa:
- Khôzvjw n. Bàvsmw biếryso t Chuẩrzra n khôzvjw ng tộlfhk i khózfub cózfub thểwmwx hạcsbe bệxzwa y. Bàvsmw làvsmw m nhưudsx vậsadt y, mộlfhk t làvsmw y cúobuo i đuony ầyyty u rúobuo t biểwmwx u lạcsbe i. Hai làvsmw y dùwpky ng binh quyềhauq n lậsadt t bàvsmw . Chờtjkc cho y chuẩrzra n bịrzra , bàvsmw tózfub m cổayns hếryso t, vớkvvh i tộlfhk i trạcsbe ng ràvsmw nh ràvsmw nh Phảsjiz n nghịrzra ch. Y chạcsbe y đuony âlfhk u cho thoáaowk t?
- Đotts úobuo ng thếryso . Chuẩrzra n sai Nhậsadt p-nộlfhk i đuony ôzvjw tri Chu Hoàvsmw i-Chíqwjb nh đuony em cấzvjw m quâlfhk n vàvsmw o cung phếryso Lưudsx u-hậsadt u, đuony ưudsx a Chuẩrzra n làvsmw m phụdvds chíqwjb nh Tháaowk i-tửoxmf . Hai ngưudsx ờtjkc i dưudsx ớkvvh i quyềhauq n Chíqwjb nh làvsmw Dưudsx ơixou ng Sùwpky ng-Đotts ảsjiz n, Dưudsx ơixou ng Hoàvsmw i-Cáaowk t đuony ếryso n gặcktp p Đotts inh Vịrzra tốayns cáaowk o mọkcpi i sựffwr . Đotts ang đuony êrnio m Vịrzra dẫrzra n hai ngưudsx ờtjkc i nhậsadt p cung trìdvds nh bầyyty y vớkvvh i hậsadt u. Khu-mậsadt t-việxzwa n sứwamb Tàvsmw o Lợzfub i-Dụdvds ng cũwamb ng đuony ưudsx ợzfub c thôzvjw ng báaowk o tin đuony ózfub . Lợzfub i-Dụdvds ng khảsjiz i vớkvvh i Kinh-vưudsx ơixou ng Nguyêrnio n-Nghiễwyro m. Nghiễwyro m nghe tin, vộlfhk i vàvsmw o cung ôzvjw m cháaowk u tứwamb c Tháaowk i-tửoxmf đuony ểwmwx che chởrgcw , rồyyty i huy đuony ộlfhk ng binh mãlsxs dẹhauq p loạcsbe n. Đotts áaowk m cao thủyifi củyifi a Khấzvjw u Chuẩrzra n bịrzra Tàvsmw o Lợzfub i-Dụdvds ng, Tôzvjw n Đotts ứwamb c-Khắwyro c, Lêrnio Lụdvds c-Vũwamb giếryso t hếryso t. Nguyêrnio n-Nghiễwyro m truyềhauq n lệxzwa nh bắwyro t hếryso t phe đuony ảsjiz ng Khấzvjw u Chuẩrzra n, làvsmw m biểwmwx u tâlfhk u lêrnio n rằivsp ng Chuẩrzra n mưudsx u thíqwjb chúobuo a.
- Thếryso thìdvds Nguyêrnio n-Nghiễwyro m bấzvjw t tríqwjb , bịrzra Lưudsx u hậsadt u cho vàvsmw o tròpohw ng.
Kim-Thàvsmw nh bàvsmw n.
Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng lắwyro c đuony ầyyty u:
- Trưudsx ờtjkc ng hợzfub p đuony ózfub , nếryso u chúobuo ởrgcw vàvsmw o đuony ịrzra a vịrzra ôzvjw ng Nguyêrnio n-Nghiễwyro m chúobuo cũwamb ng mắwyro c mưudsx u trong nhấzvjw t thờtjkc i. Tạcsbe i sao? Khấzvjw u Chuẩrzra n đuony em binh vàvsmw o cung khózfub cózfub thểwmwx tin rằivsp ng y chỉmfzc truấzvjw t phếryso Lưudsx u hậsadt u. Biếryso t đuony âlfhk u y cưudsx ớkvvh p ngôzvjw i vua thìdvds sao? Hơixou n nữudsx a khi binh nhậsadt p Hoàvsmw ng-thàvsmw nh, nơixou i vua, cung tầyyty n, thâlfhk n vưudsx ơixou ng, hoàvsmw ng-tửoxmf ởrgcw , ắwyro t sẽzaru cózfub cuộlfhk c chévnco m giếryso t kinh khủyifi ng, làvsmw m sao cózfub thểwmwx bảsjiz o toàvsmw n tôzvjw ng tộlfhk c nhàvsmw vua? Vảsjiz Chuẩrzra n làvsmw m việxzwa c đuony ózfub thựffwr c vôzvjw pháaowk p, vôzvjw thiêrnio n. Cho nêrnio n Nghiễwyro m vìdvds sựffwr nghiệxzwa p tổayns tiêrnio n, vìdvds bảsjiz o hộlfhk tôzvjw n thấzvjw t cùwpky ng thưudsx ơixou ng cháaowk u, thưudsx ơixou ng họkcpi c tròpohw , phảsjiz i hàvsmw nh xửoxmf nhưudsx thếryso .
- Cậsadt u luậsadt n đuony úobuo ng. Nguyêrnio n-Nghiễwyro m khôzvjw ng mắwyro c mưudsx u. Sau khi bắwyro t hếryso t phe đuony ảsjiz ng Khấzvjw u Chuẩrzra n, ôzvjw ng đuony iềhauq u tra ra manh mốayns i. Nhưudsx ng Chuẩrzra n khôzvjw ng thểwmwx chốayns i tộlfhk i phảsjiz n nghịrzra ch. Việxzwa c nàvsmw y xẩrzra y ra vàvsmw o niêrnio n hiệxzwa u Thiêrnio n-hy thứwamb tưudsx (Tâlfhk n-Dậsadt u, 1021) mùwpky a Thu tháaowk ng bẩrzra y ngàvsmw y Đotts inh-Sửoxmf u. Bọkcpi n Chu Hoàvsmw i-Chíqwjb nh bịrzra giếryso t. Tháaowk i-tửoxmf tháaowk i phózfub Khấzvjw u Chuẩrzra n bịrzra giáaowk ng xuốayns ng làvsmw m Tháaowk i-thưudsx ờtjkc ng tựffwr khanh. Hàvsmw n-lâlfhk m họkcpi c sĩgyfc Thịrzra nh-Đotts ộlfhk , Khu-mậsadt t trựffwr c họkcpi c sĩgyfc Vưudsx ơixou ng Thựffwr đuony ềhauq u bịrzra bãlsxs i chứwamb c. Từiqap đuony ấzvjw y Lưudsx u-hậsadt u mặcktp c sứwamb c tung hoàvsmw nh. Nhưudsx ng bàvsmw vẫrzra n khévnco o lévnco o lấzvjw y lòpohw ng Nguyêrnio n-Nghiễwyro m, vìdvds Nguyêrnio n-Nghiễwyro m cầyyty m binh quyềhauq n trong tay. Mùwpky a Thu tháaowk ng táaowk m năiqap m đuony ózfub , ngàvsmw y Nhâlfhk m-Dầyyty n, biếryso m Khấzvjw u Chuẩrzra n làvsmw m Đotts ạcsbe o-châlfhk u tưudsx -mãlsxs .
Thiệxzwa u-Cựffwr c lấzvjw y ra mộlfhk t sốayns thẻgjpi tre khắwyro c chữudsx , rồyyty i tiếryso p:
- Vua đuony au yếryso u liệxzwa t dưudsx ờtjkc ng. Bàvsmw vẫrzra n cầyyty m quyềhauq n suốayns t năiqap m đuony ózfub . Năiqap m sau, cảsjiz i nguyêrnio n làvsmw Càvsmw n-hưudsx ng ( Nhâlfhk m-Tuấzvjw t, 1022). Mùwpky a Xuâlfhk n tháaowk ng hai ngàvsmw y Giáaowk p-Thìdvds n phong cho Đotts inh Vịrzra làvsmw m Tàvsmw o-quốayns c côzvjw ng. Phùwpky ng Thừiqap a làvsmw m Ngụdvds y-quốayns c côzvjw ng. Tàvsmw o Lợzfub i-Dụdvds ng làvsmw m Hàvsmw n-quốayns c côzvjw ng.
Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng thởrgcw dàvsmw i:
- Tiếryso c thựffwr c! Lưudsx u hậsadt u làvsmw mộlfhk t nhâlfhk n tàvsmw i nhưudsx vậsadt y, màvsmw lạcsbe i sinh làvsmw m ngưudsx ờtjkc i Hoa, kìdvds nh chốayns ng Đotts ạcsbe i-Việxzwa t. Vìdvds bảsjiz o vệxzwa tổayns nghiệxzwa p, bấzvjw t đuony ắwyro c dĩgyfc chúobuo ng ta phảsjiz i đuony ốayns i đuony ầyyty u vớkvvh i bàvsmw . Bấzvjw y giờtjkc bàvsmw thựffwr c sựffwr làvsmw m vua rồyyty i còpohw n gìdvds nữudsx a?
- Năiqap m đuony ózfub , mùwpky a Xuâlfhk n tháaowk ng hai, ngàvsmw y Mậsadt u-Ngọkcpi vua hôzvjw n mêrnio , di chiếryso u truyềhauq n ngôzvjw i cho Tháaowk i-tửoxmf Trinh, phong Lưudsx u hậsadt u làvsmw m Tháaowk i-hậsadt u tạcsbe m cầyyty m quâlfhk n quốayns c trọkcpi ng sựffwr .
Lêrnio Văiqap n nhăiqap n mặcktp t:
- Cózfub thựffwr c thếryso khôzvjw ng? Em nghĩgyfc trong lúobuo c vua hấzvjw p hốayns i, đuony âlfhk u biếryso t nhữudsx ng ai bêrnio n cạcsbe nh? E rằivsp ng chiếryso u chỉmfzc đuony ózfub do bàvsmw sai ngưudsx ờtjkc i viếryso t, rồyyty i đuony ểwmwx vàvsmw o tay vua. Vua phêrnio làvsmw xong.
Thiệxzwa u-Cựffwr c xoa đuony ầyyty u Lêrnio Văiqap n:
- Em thôzvjw ng minh thìdvds thôzvjw ng minh thựffwr c. Em đuony oáaowk n đuony úobuo ng. Nhưudsx ng lờtjkc i bàvsmw n củyifi a em trậsadt t hếryso t. Vìdvds em khôzvjw ng biếryso t luậsadt t lệxzwa cung đuony ìdvds nh.
- Luậsadt t lệxzwa nhưudsx thếryso nàvsmw o?
- Khi vua ban chiếryso u vềhauq vấzvjw n đuony ềhauq trọkcpi ng đuony ạcsbe i nhưudsx vậsadt y, sẽzaru truyềhauq n quan Lễwyro bộlfhk thưudsx ợzfub ng thưudsx hoặcktp c tảsjiz , hữudsx u bộlfhk c xạcsbe hoặcktp c Trung thưudsx lệxzwa nh soạcsbe n rồyyty i kiềhauq m ấzvjw n. Vua cózfub hai ấzvjw n. Mộlfhk t đuony ểwmwx ởrgcw tẩrzra m cung vua do Hoàvsmw ng-hậsadt u giữudsx . Mộlfhk t đuony ểwmwx ởrgcw Thừiqap a-đuony ứwamb c đuony iệxzwa n do Tểwmwx -tưudsx ớkvvh ng giữudsx . Khi vua ban chiếryso u thưudsx ờtjkc ng, dùwpky ng ấzvjw n ởrgcw đuony âlfhk u cũwamb ng đuony ưudsx ợzfub c. Trưudsx ờtjkc ng hợzfub p trọkcpi ng đuony ạcsbe i nhưudsx liêrnio n quan đuony ếryso n Hoàvsmw ng-hậsadt u, phảsjiz i dùwpky ng ấzvjw n ởrgcw đuony iệxzwa n Thừiqap a-đuony ứwamb c. Còpohw n ban chiếryso u liêrnio n quan đuony ếryso n Tểwmwx -tưudsx ớkvvh ng, phảsjiz i dùwpky ng ấzvjw n ởrgcw tẩrzra m cung.
Chàvsmw ng nhìdvds n Lêrnio Văiqap n:
- Lưudsx u hậsadt u khôzvjw n ngoan, đuony âlfhk u dạcsbe i gìdvds làvsmw m nhưudsx em nghĩgyfc . Bàvsmw cho triệxzwa u Tảsjiz bộlfhk c-xạcsbe kiêrnio m Lễwyro -bộlfhk thưudsx ợzfub ng thưudsx Hứwamb a Mẫrzra n-Trung, cùwpky ng bìdvds nh chưudsx ơixou ng sựffwr Đotts inh Vịrzra , Lạcsbe i-bộlfhk thưudsx ợzfub ng-thưudsx kiêrnio m Khu-mậsadt t-việxzwa n sứwamb Phùwpky ng Thừiqap a vàvsmw o nghe vua truyềhauq n chỉmfzc . Ba ngưudsx ờtjkc i đuony ózfub làvsmw châlfhk n tay bàvsmw , khózfub ai biếryso t sựffwr thựffwr c ra sao.
Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng gậsadt t đuony ầyyty u:
- Cậsadt u nghĩgyfc rằivsp ng thựffwr c. Tạcsbe i sao ? Cứwamb trong lýkucc màvsmw suy. Chiếryso u chỉmfzc cózfub hai phầyyty n quan trọkcpi ng. Mộlfhk t làvsmw nhưudsx ờtjkc ng ngôzvjw i cho tháaowk i tửoxmf Trinh. Hai làvsmw cửoxmf bàvsmw cùwpky ng giảsjiz i quyếryso t việxzwa c nưudsx ớkvvh c. Vềhauq việxzwa c thứwamb nhấzvjw t, vua Châlfhk n-tôzvjw ng rấzvjw t bằivsp ng lòpohw ng Tháaowk i-tửoxmf . Việxzwa c truyềhauq n ngôzvjw i cho Tháaowk i-tửoxmf làvsmw lẽzaru đuony ưudsx ơixou ng nhiêrnio n. Còpohw n cửoxmf Lưudsx u-hậsadt u cùwpky ng Vua giảsjiz i quyếryso t việxzwa c nưudsx ớkvvh c cũwamb ng hợzfub p lýkucc . Vìdvds khi Tháaowk i-tửoxmf đuony ưudsx ợzfub c truyềhauq n ngôzvjw i mớkvvh i cózfub mưudsx ờtjkc i ba tuổayns i. Lịrzra ch đuony ạcsbe i cáaowk c triềhauq u đuony ềhauq u cho phévnco p Tháaowk i-hậsadt u buôzvjw ng rèkvvh m thíqwjb nh chíqwjb nh vớkvvh i ấzvjw u quâlfhk n. Đotts ốayns i vớkvvh i Lưudsx u hậsadt u, khi vua Châlfhk n-tôzvjw ng khoẻgjpi mạcsbe nh, màvsmw bàvsmw đuony ãlsxs cùwpky ng ôzvjw ng chung lo quốayns c sựffwr , thìdvds nay con lêrnio n ngôzvjw i vua, bàvsmw đuony ưudsx ợzfub c cửoxmf giúobuo p con khôzvjw ng cózfub gìdvds lạcsbe cảsjiz . Thôzvjw i, Thiệxzwa u-Cựffwr c tiếryso p.
- Luậsadt t lệxzwa triềhauq u Tốayns ng cấzvjw m khôzvjw ng cho đuony àvsmw n bàvsmw đuony ếryso n nhữudsx ng đuony iệxzwa n Sùwpky ng-đuony ứwamb c, Sùwpky ng-chíqwjb nh, Thừiqap a-minh. Vìdvds vậsadt y Tháaowk i-hậsadt u khôzvjw ng thểwmwx dựffwr cáaowk c buổayns i triềhauq u. Đotts inh Vịrzra thỉmfzc nh Lưudsx u hậsadt u ngựffwr biệxzwa t đuony iệxzwa n đuony ểwmwx hộlfhk i triềhauq u thầyyty n.
Trưudsx ờtjkc ng-Ninh bậsadt t cưudsx ờtjkc i:
- Cáaowk i ôzvjw ng Đotts inh Vịrzra đuony ãlsxs cózfub côzvjw ng tôzvjw n phòpohw bàvsmw , màvsmw khôzvjw ng hiểwmwx u gìdvds vềhauq bàvsmw . Đotts ềhauq nghịrzra đuony ózfub nhấzvjw t đuony ịrzra nh bàvsmw khôzvjw ng chịrzra u.
Thấzvjw y cháaowk u cózfub nhậsadt n xévnco t tinh tếryso , Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng mừiqap ng lắwyro m. Vưudsx ơixou ng hỏcsbe i:
- Tạcsbe i sao cháaowk u đuony oáaowk n ra?
- Luậsadt t triềhauq u Tốayns ng đuony âlfhk u cózfub cho con cáaowk i dâlfhk n dãlsxs làvsmw m Vưudsx ơixou ng-phi? Dùwpky cózfub làvsmw m Vưudsx ơixou ng-phi sau cũwamb ng khôzvjw ng thểwmwx tôzvjw n phong Hoàvsmw ng-hậsadt u. Đotts âlfhk y vua Châlfhk n-tôzvjw ng vẫrzra n làvsmw m. Mộlfhk t đuony iềhauq u bàvsmw đuony ưudsx ợzfub c ưudsx u đuony ãlsxs i vưudsx ợzfub t luậsadt t. Thếryso thưudsx ờtjkc ng, cổayns kim ngưudsx ờtjkc i hầyyty u cậsadt n vua lúobuo c làvsmw m việxzwa c, thưudsx ờtjkc ng làvsmw phụdvds chíqwjb nh đuony ạcsbe i thầyyty n, cózfub luậsadt t nàvsmw o cho Hoàvsmw ng-hậsadt u ngồyyty i cạcsbe nh giúobuo p vua giảsjiz i quyếryso t tấzvjw u chưudsx ơixou ng, cùwpky ng quyếryso t đuony oáaowk n mọkcpi i sựffwr ? Thếryso màvsmw vua Châlfhk n-tôzvjw ng lạcsbe i nhờtjkc bàvsmw . Hai đuony iềhauq u ra ngoàvsmw i luậsadt t. Đotts ãlsxs cózfub hai đuony iềhauq u đuony ózfub rồyyty i, bàvsmw ta khôzvjw ng coi luậsadt t vàvsmw o đuony âlfhk u nữudsx a. Vìdvds vậsadt y bàvsmw ta sẽzaru nhấzvjw t đuony ịrzra nh khôzvjw ng ngồyyty i ởrgcw biệxzwa t đuony iệxzwa n.
- Đotts úobuo ng vậsadt y! Bàvsmw sai hoạcsbe n quan Trưudsx ơixou ng Cảsjiz nh-Tôzvjw ng tuyêrnio n chỉmfzc vớkvvh i triềhauq u đuony ìdvds nh rằivsp ng : Khi tiêrnio n đuony ếryso còpohw n tạcsbe i thếryso , ngàvsmw y đuony êrnio m ta phụdvds bêrnio n cạcsbe nh. Nay đuony ốayns i vớkvvh i con ta, ta lạcsbe i phảsjiz i lùwpky i vềhauq biệxzwa t đuony iệxzwa n ưudsx ?. Thếryso rồyyty i triềhauq u thầyyty n rưudsx ớkvvh c bàvsmw cùwpky ng vua ngựffwr ởrgcw đuony iệxzwa n Thừiqap a-minh. Vua ngồyyty i bêrnio n tráaowk i, bàvsmw ngồyyty i bêrnio n phảsjiz i. Từiqap đuony ấzvjw y, bấzvjw t cứwamb chỉmfzc dụdvds gìdvds củyifi a vua cũwamb ng do bàvsmw cảsjiz .
Thiệxzwa u-Cựffwr c chỉmfzc vàvsmw o sơixou đuony ồyyty tổayns chứwamb c triềhauq u Tốayns ng:
- Sau khi Thiêrnio n-Tháaowk nh hoàvsmw ng-đuony ếryso lêrnio n ngôzvjw i vua. Việxzwa c đuony ầyyty u tiêrnio n, bàvsmw phong chứwamb c tưudsx ớkvvh c đuony ềhauq n ơixou n cho ngưudsx ờtjkc i phòpohw táaowk . Vua lêrnio n ngôzvjw i đuony ưudsx ợzfub c táaowk m ngàvsmw y tứwamb c ngàvsmw y Bíqwjb nh-Dầyyty n phong cho sưudsx phụdvds cũwamb ng làvsmw chúobuo vua tứwamb c Kinh-vưudsx ơixou ng Nguyêrnio n-Nghiễwyro m đuony ưudsx ợzfub c tôzvjw n làvsmw m Đotts ịrzra nh-vưudsx ơixou ng, khi tâlfhk u khôzvjw ng phảsjiz i xưudsx ng danh, đuony ưudsx ợzfub c đuony eo kiếryso m khi chầyyty u vua, lĩgyfc nh Tháaowk i-úobuo y phụdvds quốayns c (3), quảsjiz n Khu-mậsadt t-việxzwa n, thốayns ng đuony ốayns c binh mãlsxs , quảsjiz n chếryso nộlfhk i ngoạcsbe i sựffwr . Đotts inh-Vịrzra lĩgyfc nh Tưudsx -đuony ồyyty kiêrnio m thịrzra -trung, thưudsx ợzfub ng thưudsx tảsjiz bộlfhk c-xạcsbe . Phùwpky ng-Thừiqap a lĩgyfc nh Tưudsx -khôzvjw ng kiêrnio m thịrzra -trung Khu-mậsadt t-việxzwa n sứwamb , thưudsx ợzfub ng thưudsx hữudsx u bộlfhk c-xạcsbe . Tàvsmw o-lợzfub i-Dụdvds ng lĩgyfc nh thưudsx ợzfub ng-thưudsx tảsjiz bộlfhk c-xạcsbe kiêrnio m thịrzra trung. Cảsjiz ba ôzvjw ng Đotts inh, Phùwpky ng, Tàvsmw o đuony ềhauq u đuony ưudsx ợzfub c phong quốayns c côzvjw ng.
Ghi chúobuo
(3) Tốayns ng sửoxmf quyểwmwx n 161 đuony ếryso n quyểwmwx n 172 (Trang 3760- 4154) Quan chếryso nhàvsmw Tốayns ng phâlfhk n biệxzwa t rấzvjw t nhiềhauq u loạcsbe i, nếryso u kểwmwx hếryso t ra, e ngang vớkvvh i côzvjw ng chứwamb c củyifi a mộlfhk t quốayns c gia văiqap n minh ngàvsmw y nay. Sau đuony âlfhk y tôzvjw i xin tózfub m lưudsx ợzfub c:
Nhàvsmw Đotts ưudsx ờtjkc ng mấzvjw t nghiệxzwa p năiqap m Đotts inh-Mãlsxs o (907). Trung-quốayns c lâlfhk m cảsjiz nh rốayns i loạcsbe n, chia làvsmw m nhiềhauq u sứwamb quâlfhk n thôzvjw n tíqwjb nh nhau. Mỗtjkc i sứwamb quâlfhk n lêrnio n làvsmw m vua đuony ưudsx ợzfub c mấzvjw y năiqap m, lạcsbe i bịrzra sứwamb quâlfhk n kháaowk c thôzvjw n tíqwjb nh. Mỗtjkc i sứwamb quâlfhk n đuony ềhauq u làvsmw hậsadt u duệxzwa củyifi a mộlfhk t triềhauq u đuony ạcsbe i trưudsx ớkvvh c, nêrnio n sửoxmf thêrnio m chữudsx Âulsf »Hậsadt uÂulsf » vàvsmw o đuony ểwmwx phâlfhk n biệxzwa t. Thờtjkc i gian nàvsmw y bao gồyyty m 52 năiqap m (907-960). Sửoxmf gọkcpi i thờtjkc i đuony ạcsbe i nàvsmw y làvsmw Ngũwamb -quýkucc hay Ngũwamb -đuony ạcsbe i.
Tốayns ng nốayns i tiếryso p nhàvsmw Hậsadt u Chu, vìdvds vậsadt y lúobuo c đuony ầyyty u phỏcsbe ng theo nhàvsmw Đotts ưudsx ờtjkc ng. Cáaowk c đuony ờtjkc i vua sau, cảsjiz i tiếryso n dầyyty n, thàvsmw nh hẳsadt n mộlfhk t hệxzwa thốayns ng. Nhữudsx ng triềhauq u Nguyêrnio n, Minh, Thanh tuy cózfub thay đuony ổayns i, nhưudsx ng vẫrzra n giữudsx căiqap n bảsjiz n củyifi a triềhauq u Tốayns ng.
Xin kểwmwx nhữudsx ng chứwamb c quan tốayns i cao:
1. Tam sưudsx , Tam côzvjw ng
Đotts âlfhk y làvsmw nhữudsx ng chứwamb c quan cao nhấzvjw t. Tam sưudsx gồyyty m Tháaowk i-sưudsx , Tháaowk i-phózfub , Tháaowk i-bảsjiz o. Tam côzvjw ng gồyyty m Tháaowk i-úobuo y, Tưudsx -đuony ồyyty , Tưudsx -khôzvjw ng. Nhữudsx ng chứwamb c nàvsmw y dùwpky ng gia phong cho thâlfhk n vưudsx ơixou ng, tểwmwx tưudsx ớkvvh ng. Nếryso u khôzvjw ng kiêrnio m chứwamb c tưudsx ớkvvh c kháaowk c, thìdvds chỉmfzc đuony ểwmwx làvsmw m cảsjiz nh, chứwamb khôzvjw ng tham dựffwr chíqwjb nh sựffwr . Nhưudsx mộlfhk t thâlfhk n vưudsx ơixou ng đuony ưudsx ợzfub c phong Tháaowk i-bảsjiz o, thìdvds khi triềhauq u hộlfhk i đuony ứwamb ng trêrnio n Tểwmwx -tưudsx ớkvvh ng, nhưudsx ng khôzvjw ng nắwyro m quyềhauq n gìdvds cảsjiz . Nhưudsx ng nếryso u mộlfhk t vịrzra nàvsmw o đuony ózfub đuony ưudsx ợzfub c phong Tháaowk i-bảsjiz o, Đotts ồyyty ng-trung thưudsx môzvjw n hạcsbe bìdvds nh chưudsx ơixou ng sựffwr , tứwamb c tểwmwx tưudsx ớkvvh ng. Thìdvds vẫrzra n tham dựffwr chíqwjb nh sựffwr vớkvvh i nhiệxzwa m vụdvds tểwmwx thầyyty n.
Thưudsx ờtjkc ng từiqap Tưudsx -đuony ồyyty gia Tháaowk i-bảsjiz o, Tháaowk i-phózfub gia Tháaowk i-úobuo y. Thờtjkc i Đotts ưudsx ờtjkc ng, Tháaowk i-úobuo y dưudsx ớkvvh i Tam-sưudsx . Nhưudsx ng vìdvds chứwamb c quan nàvsmw y thốayns ng lĩgyfc nh quâlfhk n đuony ộlfhk i, nêrnio n sau trởrgcw thàvsmw nh quan trọkcpi ng, đuony ặcktp t trêrnio n Tháaowk i-phózfub .
2. Tểwmwx -tưudsx ớkvvh ng
Phụdvds táaowk thiêrnio n tửoxmf , thốayns ng báaowk ch quan, bìdvds nh thứwamb chíqwjb nh. Khôzvjw ng sựffwr gìdvds trong nưudsx ớkvvh c màvsmw khôzvjw ng thốayns ng lĩgyfc nh. Năiqap m 1989, mộlfhk t sinh viêrnio n văiqap n khoa Paris (Sorbonne) trìdvds nh luậsadt n áaowk n vềhauq sửoxmf họkcpi c đuony ờtjkc i Tốayns ng, đuony ãlsxs víqwjb chứwamb c tểwmwx tưudsx ớkvvh ng vớkvvh i Premier ministre củyifi a đuony ệxzwa ngũwamb Cộlfhk ng-hòpohw a Pháaowk p. Tôzvjw i báaowk c, yêrnio u cầyyty u dùwpky ng nguyêrnio n chữudsx tểwmwx tưudsx ớkvvh ng, rồyyty i chúobuo giảsjiz i ởrgcw dưudsx ớkvvh i. Bởrgcw i thủyifi -tưudsx ớkvvh ng củyifi a Pháaowk p khôzvjw ng cózfub quyềhauq n vềhauq phủyifi Tổayns ng-thốayns ng, Lưudsx ỡvnco ng-việxzwa n quốayns c hộlfhk i, Tốayns i-cao Pháaowk p-việxzwa n, Quốayns c-gia tưudsx -vấzvjw n việxzwa n v.v. Ngưudsx ợzfub c lạcsbe i tểwmwx tưudsx ớkvvh ng đuony ờtjkc i Tốayns ng phụdvds táaowk thiêrnio n tửoxmf cảsjiz nhữudsx ng vấzvjw n đuony ềhauq nộlfhk i cung. Nhưudsx khi mộlfhk t bàvsmw phi chếryso t, Lưudsx u tháaowk i hậsadt u muốayns n an táaowk ng theo lễwyro nghi cung nữudsx . Tểwmwx -tưudsx ớkvvh ng Lãlsxs -di-Giảsjiz n khôzvjw ng chịrzra u, yêrnio u cầyyty u táaowk ng theo nghi lễwyro mộlfhk t phi-tầyyty n.
Chứwamb c Tểwmwx -tưudsx ớkvvh ng triềhauq u Tốayns ng cózfub hai têrnio n gọkcpi i. Khi đuony àvsmw m thoạcsbe i thìdvds gọkcpi i làvsmw Tểwmwx -tưudsx ớkvvh ng. Còpohw n trong văiqap n kiệxzwa n thìdvds gọkcpi i làvsmw Đotts ồyyty ng bìdvds nh-chưudsx ơixou ng sựffwr . Thưudsx ờtjkc ng cózfub Tảsjiz , Hữudsx u tểwmwx -tưudsx ớkvvh ng. Ôgkzo ng nàvsmw o lĩgyfc nh thêrnio m chứwamb c Chiêrnio u-văiqap n quan đuony ạcsbe i họkcpi c sĩgyfc giáaowk m tu quốayns c sửoxmf thìdvds ởrgcw trêrnio n. Ôgkzo ng nàvsmw o lĩgyfc nh thêrnio m chứwamb c Tậsadt p-hiềhauq n việxzwa n đuony ạcsbe i họkcpi c sĩgyfc ởrgcw dưudsx ớkvvh i.
Đotts ặcktp c biệxzwa t thờtjkc i Thầyyty n-Tôzvjw ng, vìdvds thiếryso u ngưudsx ờtjkc i nêrnio n đuony ặcktp t ra "Tam tỉmfzc nh" làvsmw Thịrzra -trung, Trung-thưudsx lệxzwa nh vàvsmw Thưudsx ợzfub ng-thưudsx lệxzwa nh. Trong tòpohw a Thưudsx ợzfub ng-thưudsx lệxzwa nh cózfub hai chứwamb c Tảsjiz bộlfhk c-xạcsbe vàvsmw Hữudsx u bộlfhk c-xạcsbe , đuony ưudsx ợzfub c gọkcpi i làvsmw Tểwmwx -tưudsx ớkvvh ng. Tảsjiz bộlfhk c-xạcsbe kiêrnio m Môzvjw n-hạcsbe thịrzra -lang lĩgyfc nh nhiệxzwa m vụdvds Thịrzra -trung. Hữudsx u bộlfhk c-xạcsbe kiêrnio m Trung-thưudsx thịrzra lang lĩgyfc nh nhiệxzwa m vụdvds Trung-thưudsx lệxzwa nh.
3. Xửoxmf tưudsx ớkvvh ng
Thâlfhk n-vưudsx ơixou ng, Khu-mậsadt t việxzwa n sứwamb , hay Tiếryso t-đuony ộlfhk -sứwamb màvsmw kiêrnio m nhiệxzwa m Thịrzra -trung, Trung-thưudsx lệxzwa nh, Đotts ồyyty ng-bìdvds nh chưudsx ơixou ng gọkcpi i làvsmw xửoxmf tưudsx ớkvvh ng. Nhữudsx ng ngưudsx ờtjkc i nàvsmw y khôzvjw ng dựffwr chíqwjb nh sựffwr đuony ưudsx ơixou c gọkcpi i làvsmw xửoxmf tưudsx ớkvvh ng.
4. Tham tri chíqwjb nh sựffwr .
Tứwamb c phózfub Tểwmwx -tưudsx ớkvvh ng
5. Dưudsx ớkvvh i nhữudsx ng bậsadt c tểwmwx thầyyty n trêrnio n, cózfub cáaowk c cơixou quan cao cấzvjw p sau:
- Khu-mậsadt t việxzwa n, tưudsx ơixou ng đuony ưudsx ơixou ng vớkvvh i Hộlfhk i-đuony ồyyty ng an ninh quốayns c gia ngàvsmw y nay, chỉmfzc huy trựffwr c tiếryso p quâlfhk n đuony ộlfhk i, tìdvds nh báaowk o, an ninh quốayns c nộlfhk i, quốayns c ngoạcsbe i.
- Tuyêrnio n huy việxzwa n, tưudsx ơixou ng đuony ưudsx ơixou ng vớkvvh i ngàvsmw y nay làvsmw bộlfhk phủyifi Tốayns ng-thốayns ng, bộlfhk Tàvsmw i-cháaowk nh.
- Tam-ty sứwamb , Tưudsx ơixou ng dưudsx ơixou ng vớkvvh i nha tổayns ng giáaowk m đuony ốayns c thuếryso vụdvds .
- Hàvsmw n lâlfhk m họkcpi c sĩgyfc việxzwa n. Trôzvjw ng coi việxzwa c soạcsbe n chếryso , cáaowk o, lệxzwa nh. Khi ban lệxzwa nh liêrnio n quan đuony ếryso n việxzwa c: Lậsadt p hoàvsmw ng hậsadt u, phong thâlfhk n vưudsx ơixou ng, báaowk i Tểwmwx - tưudsx ớkvvh ng, Khu-mậsadt t-việxzwa n sứwamb , Tam côzvjw ng, Tam thiếryso u, cùwpky ng cáaowk c chứwamb c từiqap Khai-phủyifi nghịrzra đuony ồyyty ng tam tưudsx , Tiếryso t-đuony ộlfhk -sứwamb , gia phong, gia Kiểwmwx m-hiệxzwa u thìdvds gọkcpi i làvsmw chếryso . Còpohw n nhưudsx phong đuony ạcsbe i thầyyty n từiqap Đotts ạcsbe i-trung đuony ạcsbe i-phu, Quan -sáaowk t sứwamb trởrgcw lêrnio n, thìdvds dùwpky ng chiếryso u.v.v
- Thịrzra đuony ộlfhk c, thịrzra giảsjiz ng. Chứwamb c quan giảsjiz ng sáaowk ch, đuony ọkcpi c sáaowk ch cho vua.
- Sùwpky ng-chíqwjb nh đuony iệxzwa n thuyếryso t thưudsx . Sùwpky ng-chíqwjb nh đuony iệxzwa n làvsmw nơixou i vua thiếryso t đuony ạcsbe i triềhauq u. Sùwpky ng-chíqwjb nh đuony iệxzwa n thuyếryso t thưudsx phụdvds tráaowk ch đuony ọkcpi c cáaowk c tấzvjw u chưudsx ơixou ng, giảsjiz i thíqwjb ch kinh nghĩgyfc a cổayns đuony iểwmwx n liêrnio n quan đuony ếryso n chíqwjb nh sựffwr đuony ưudsx ơixou ng thờtjkc i.
- Chưudsx đuony iệxzwa n họkcpi c sĩgyfc . Rấzvjw t nhiềhauq u nhưudsx : Quan-văiqap n đuony iệxzwa n đuony ạcsbe i họkcpi c sĩgyfc , Đotts oan-minh đuony iệxzwa n đuony ạcsbe i họkcpi c sĩgyfc v.v.
- Chưudsx cáaowk c họkcpi c sĩgyfc . Rấzvjw t nhiềhauq u nhưudsx Đotts ôzvjw ng-cáaowk c đuony iệxzwa n đuony ạcsbe i họkcpi c sĩgyfc , Long-đuony ồyyty cáaowk c đuony ạcsbe i họkcpi c sĩgyfc , Thiêrnio n-chưudsx ơixou ng cáaowk c đuony ạcsbe i họkcpi c sĩgyfc v.v.
- Chưudsx tu tuyểwmwx n trựffwr c cáaowk c. Rấzvjw t nhiềhauq u nhưudsx Tậsadt p-anh đuony iệxzwa n tu tuyểwmwx n, Hữudsx u-văiqap n đuony iệxzwa n tu tuyểwmwx n v.v.
- Đotts ôzvjw ng-cung quan. Cáaowk c quan trựffwr c thuộlfhk c Đotts ôzvjw ng-cung tháaowk i tửoxmf , giúobuo p tháaowk i tửoxmf tậsadt p chíqwjb nh sựffwr . Nhữudsx ng vịrzra quan nàvsmw y thưudsx ờtjkc ng làvsmw chứwamb c quan triềhauq u đuony ìdvds nh kiêrnio m nhiệxzwa m. Bởrgcw i vậsadt y khi tháaowk i tửoxmf lêrnio n ngôzvjw i vua, khôzvjw ng bịrzra bỡvnco ngỡvnco . Cáaowk c chứwamb c nàvsmw y gồyyty m Tháaowk i-tửoxmf tháaowk i sưudsx , Tháaowk i-tửoxmf tháaowk i phózfub , Tháaowk i-tửoxmf tháaowk i bảsjiz o, Tháaowk i-tửoxmf thiếryso u sưudsx , Tháaowk i-tửoxmf thiếryso u phózfub , Tháaowk i-tửoxmf thiếryso u bảsjiz o v.v.
- Vưudsx ơixou ng phủyifi quan. Cáaowk c quan thuộlfhk c phủyifi thâlfhk n vưudsx ơixou ng.
- Lụdvds c bộlfhk gồyyty m: Lạcsbe i-bộlfhk , Hộlfhk -bộlfhk , Binh-bộlfhk , Hìdvds nh-bộlfhk , Côzvjw ng-bộlfhk .
Tựffwr -Mai cưudsx ờtjkc i lớkvvh n:
- Chếryso t tổayns bàvsmw ôzvjw ng Đotts inh Vịrzra rồyyty i.
Bậsadt t ra câlfhk u nózfub i tụdvds c, nózfub biếryso t rằivsp ng quáaowk vôzvjw phévnco p, ởrgcw nơixou i bàvsmw n quâlfhk n quốayns c trọkcpi ng sựffwr . Nózfub nhìdvds n vua Bàvsmw Bắwyro c-biêrnio n nhưudsx tạcsbe lỗtjkc i. Vua Bàvsmw biếryso t ýkucc , cưudsx ờtjkc i:
- Phảsjiz i, chỉmfzc cózfub câlfhk u đuony ózfub mớkvvh i diễwyro n tảsjiz cáaowk i nguy củyifi a gãlsxs Đotts inh Vịrzra .
Thuậsadt n-Tôzvjw ng hỏcsbe i:
- Nhưudsx vậsadt y ôzvjw ng Đotts inh Vịrzra nhảsjiz y mộlfhk t lúobuo c đuony ếryso n năiqap m bậsadt c thăiqap ng quan, sao lạcsbe i chếryso t tổayns bàvsmw ?
Tựffwr -Mai bẹhauq o tai sưudsx đuony ệxzwa :
- Tôzvjw ng nhớkvvh nhévnco ! Bâlfhk y giờtjkc em đuony ãlsxs làvsmw Lạcsbe c-hầyyty u Thưudsx ợzfub ng-oai phảsjiz i tiếryso p xúobuo c hàvsmw ng ngay vớkvvh i biếryso t bao nhiêrnio u loạcsbe i ngưudsx ờtjkc i, khôzvjw n ngoan cózfub , ngu đuony ầyyty n cózfub , trung thựffwr c cózfub , xảsjiz o quyệxzwa t cózfub , gian mạcsbe nh cózfub . Khôzvjw ng cẩrzra n thậsadt n, e bịrzra mắwyro c bẫrzra y nguy đuony ếryso n tíqwjb nh mệxzwa nh cũwamb ng khôzvjw ng đuony áaowk ng kểwmwx . Nhưudsx ng hỏcsbe ng đuony ạcsbe i kếryso dâlfhk n tộlfhk c mớkvvh i đuony áaowk ng sợzfub .
- Tựffwr -Mai nhấzvjw n mạcsbe nh:
- Vềhauq việxzwa c Đotts inh Vịrzra đuony ưudsx ợzfub c Lưudsx u hậsadt u ban cho từiqap mộlfhk t chứwamb c nhỏcsbe , bỗtjkc ng chốayns c thăiqap ng nhảsjiz y vọkcpi t đuony ếryso n bốayns n năiqap m bậsadt c rõbwts ràvsmw ng bàvsmw khôzvjw ng hềhauq cózfub chủyifi ýkucc tưudsx ởrgcw ng thưudsx ởrgcw ng, màvsmw đuony ưudsx a y vàvsmw o chỗtjkc chếryso t. Y đuony ang từiqap mộlfhk t chứwamb c Bìdvds nh-chưudsx ơixou ng sựffwr tứwamb c mộlfhk t chứwamb c quan dưudsx ớkvvh i quyềhauq n Khấzvjw u Chuẩrzra n, trôzvjw ng coi việxzwa c đuony ọkcpi c cáaowk c tấzvjw u chưudsx ơixou ng từiqap cáaowk c nơixou i gửoxmf i vềhauq , rồyyty i làvsmw m bảsjiz n tózfub m lưudsx ợzfub c đuony ưudsx a Khấzvjw u đuony ểwmwx đuony ệxzwa lêrnio n vua. Vìdvds đuony ưudsx ợzfub c tíqwjb n cẩrzra n trong vụdvds hạcsbe bệxzwa Khấzvjw u, bỗtjkc ng chốayns c lêrnio n đuony ếryso n Tưudsx -đuony ồyyty , mộlfhk t chứwamb c lớkvvh n nhấzvjw t trong ba chứwamb c vụdvds đuony ầyyty u nãlsxs o triềhauq u đuony ìdvds nh. Nghiãlsxs làvsmw cao hơixou n Đotts ịrzra nh-vưudsx ơixou ng Nguyêrnio n-Nghiễwyro m. Vôzvjw tìdvds nh y bịrzra Lưudsx u hậsadt u cho ngồyyty i lêrnio n bàvsmw n chôzvjw ng. Tạcsbe i sao? Mộlfhk t bịrzra đuony ồyyty ng liêrnio u ghen ghévnco t. Hai làvsmw bấzvjw t tàvsmw i, ngồyyty i vàvsmw o vịrzra tríqwjb tểwmwx thầyyty n. Ba làvsmw do phảsjiz n bộlfhk i ngưudsx ờtjkc i trêrnio n màvsmw lêrnio n chứwamb c, màvsmw triềhauq u Tốayns ng toàvsmw n Nho-gia trọkcpi ng khíqwjb tiếryso t, nêrnio n ai cũwamb ng ghévnco t y.
Thuậsadt n-Tôzvjw ng nhưudsx ngưudsx ờtjkc i tỉmfzc nh ngủyifi . Nózfub cảsjiz m đuony ộlfhk ng:
- Đotts a tạcsbe đuony ạcsbe i ca. Sau khi thưudsx ởrgcw ng côzvjw ng, chắwyro c Lưudsx u hậsadt u tíqwjb nh tớkvvh i bọkcpi n chốayns ng bàvsmw , đuony ểwmwx từiqap nay mầyyty m mốayns ng ấzvjw y khôzvjw ng còpohw n nữudsx a.
Thiệxzwa u-Cựffwr c gậsadt t đuony ầyyty u:
- Đotts úobuo ng thếryso . Cũwamb ng vẫrzra n niêrnio n hiệxzwa u Càvsmw n-hưudsx ng nguyêrnio n niêrnio n (Nhâlfhk m-Tuấzvjw t, 1022) mùwpky a Xuâlfhk n, tháaowk ng hai ngàvsmw y Mậsadt u-Thìdvds n, trưudsx ớkvvh c đuony ãlsxs biếryso m tểwmwx tưudsx ớkvvh ng Khấzvjw u Chuẩrzra n làvsmw m Đotts ạcsbe o-châlfhk u tưudsx -mãlsxs , nay biếryso m nữudsx a, hạcsbe xuốayns ng còpohw n tưudsx -hộlfhk tham quâlfhk m Lôzvjw i-châlfhk u. Thưudsx ợzfub ng-thưudsx hộlfhk bộlfhk thịrzra lang Lýkucc Đotts ịrzra ch làvsmw m Hằivsp ng-châlfhk u Đotts oàvsmw n-luyệxzwa n phózfub sứwamb . Tuyêrnio n-huy Nam-việxzwa n sứwamb Tàvsmw o Vi làvsmw m Tảsjiz -vệxzwa đuony ạcsbe i tưudsx ớkvvh ng quâlfhk n.
Thuậsadt n-Tôzvjw ng lắwyro c đuony ầyyty u:
- Đotts àvsmw n bàvsmw màvsmw thùwpky ai thìdvds ngưudsx ờtjkc i đuony ózfub phảsjiz i chếryso t. Tốayns t hơixou n hếryso t đuony ừiqap ng gâlfhk y truyệxzwa n vớkvvh i đuony àvsmw n bàvsmw .
Nózfub i đuony ếryso n đuony ózfub biếryso t lỡvnco lờtjkc i, nózfub đuony ưudsx a mắwyro t nhìdvds n vua Bàvsmw . Rồyyty i nózfub i lảsjiz ng:
- Lúobuo c nãlsxs y anh nózfub i bàvsmw đuony ưudsx a Đotts inh Vịrzra lêrnio n đuony ểwmwx hạcsbe i y. Thếryso sau nàvsmw y Đotts inh Vịrzra cózfub bịrzra hạcsbe i khôzvjw ng?
- Bịrzra chứwamb . Đotts inh Vịrzra đuony ắwyro c thếryso màvsmw làvsmw m lớkvvh n, cũwamb ng khôzvjw ng tựffwr biếryso t cáaowk i nguy. Y bịrzra quan Ngựffwr -sửoxmf đuony àvsmw n hặcktp c vìdvds phạcsbe m nhiềhauq u tộlfhk i: Trong khi tang vua Châlfhk n-Tôzvjw ng, màvsmw y ăiqap n tiêrnio u xa hoa, tuyểwmwx n thêrnio m mỹmfzc nữudsx . Nhấzvjw t làvsmw y ăiqap n bớkvvh t tiềhauq n xâlfhk y lăiqap ng tẩrzra m vua Châlfhk n-tôzvjw ng. Cho nêrnio n bịrzra biếryso m làvsmw m Nhai-châlfhk u tưudsx hộlfhk tham quâlfhk n.
Nhữudsx ng gìdvds Thiệxzwa u-Cựffwr c thuyếryso t trìdvds nh, vua Bàvsmw Bắwyro c-biêrnio n đuony ềhauq u thuộlfhk c nằivsp m lòpohw ng. Bâlfhk y giờtjkc bàvsmw mớkvvh i lêrnio n tiếryso ng:
- Thiệxzwa u-Cựffwr c đuony ãlsxs trìdvds nh bầyyty y nhữudsx ng bíqwjb mậsadt t vềhauq triềhauq u Tốayns ng. Mụdvds c đuony íqwjb ch đuony ểwmwx cho Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng phi cùwpky ng năiqap m cháaowk u biếryso t. Bâlfhk y giờtjkc chúobuo ng ta sang nhữudsx ng vấzvjw n đuony ềhauq thựffwr c tếryso hơixou n, bíqwjb hiểwmwx m hơixou n: Xung đuony ộlfhk t trong nộlfhk i bộlfhk triềhauq u Tốayns ng. Xung đuony ộlfhk t lớkvvh n nhấzvjw t, khôzvjw ng thểwmwx cứwamb u vãlsxs n làvsmw phe Lưudsx u hậsadt u vớkvvh i phe Đotts ịrzra nh-vưudsx ơixou ng Nguyêrnio n-Nghiễwyro m tứwamb c Triệxzwa u Thàvsmw nh.
Bàvsmw chỉmfzc Thiệxzwa n-Lãlsxs m:
- Con làvsmw m lạcsbe c hầyyty u rồyyty i. Con thửoxmf luậsadt n xem, sựffwr xung đuony ộlfhk t ấzvjw y cózfub nhữudsx ng gìdvds ? Nộlfhk i dung ra sao. Nguyêrnio n do từiqap đuony âlfhk u?
Thiệxzwa n-Lãlsxs m kíqwjb nh cẩrzra n đuony áaowk p:
- Con thấzvjw y cuộlfhk c xung đuony ộlfhk t nàvsmw y rấzvjw t đuony ặcktp c biệxzwa t. Thứwamb nhấzvjw t vềhauq Lưudsx u-hậsadt u. Bàvsmw tuy cầyyty m quyềhauq n, lấzvjw n quyềhauq n, nhưudsx ng quyềhauq n đuony ózfub củyifi a con bàvsmw . Tứwamb c bàvsmw lấzvjw n con. Thứwamb nhìdvds Thiêrnio n-Tháaowk nh hoàvsmw ng-đuony ếryso vớkvvh i bàvsmw rấzvjw t hợzfub p ýkucc nhau. Bàvsmw lạcsbe i cózfub châlfhk n tàvsmw i, nêrnio n thờtjkc i gian qua, làvsmw m cho nưudsx ớkvvh c giầyyty u dâlfhk n mạcsbe nh. Thứwamb ba, kháaowk c vớkvvh i Lãlsxs -hậsadt u, Mãlsxs -hậsadt u thờtjkc i Háaowk n, Võbwts hậsadt u đuony ờtjkc i Đotts ưudsx ờtjkc ng, cầyyty m quyềhauq n, dâlfhk m đuony ãlsxs ng, rồyyty i mưudsx u cưudsx ớkvvh p sựffwr nghiệxzwa p cho giòpohw ng họkcpi mìdvds nh. Ngoạcsbe i thíqwjb ch lộlfhk ng hàvsmw nh, đuony ổayns i niêrnio n hiệxzwa u, đuony ổayns i triềhauq u đuony ạcsbe i. Nêrnio n quầyyty n thầyyty n, dâlfhk n chúobuo ng chốayns ng đuony ốayns i. Ngưudsx ợzfub c lạcsbe i Lưudsx u-hậsadt u nhấzvjw t tâlfhk m nhấzvjw t chíqwjb xâlfhk y dựffwr ng cho họkcpi Triệxzwa u, khôzvjw ng dâlfhk m dãlsxs ng, khôzvjw ng dùwpky ng ngoạcsbe i thíqwjb ch. Vìdvds vậsadt y mầyyty m chốayns ng đuony ốayns i íqwjb t. Năiqap m nay Thiêrnio n-Tháaowk nh hoàvsmw ng-đuony ếryso mưudsx ờtjkc i táaowk m tuổayns i, biếryso t đuony âlfhk u bàvsmw chẳsadt ng trảsjiz quyềhauq n cho con? Đotts ịrzra nh-vưudsx ơixou ng Nguyêrnio n-Nghiễwyro m khózfub cózfub thểwmwx tìdvds m ra khe hởrgcw hạcsbe bàvsmw . Nhưudsx ng bàvsmw cózfub mộlfhk t yếryso u đuony iểwmwx m lớkvvh n làvsmw dùwpky ng dưudsx đuony ảsjiz ng bang Nhậsadt t-hồyyty Trung-quốayns c làvsmw m châlfhk n tay. Trong khi triềhauq u Tốayns ng truy lùwpky ng bang nàvsmw y rấzvjw t gấzvjw p.
Mọkcpi i ngưudsx ờtjkc i gậsadt t đuony ầyyty u khen ngợzfub i Thiệxzwa n-Lãlsxs m. Nózfub tiếryso p:
- Còpohw n Nguyêrnio n-Nghiễwyro m. Ôgkzo ng ta cózfub nhiềhauq u ưudsx u đuony iểwmwx m. Thứwamb nhấzvjw t khôzvjw ng cózfub tham vọkcpi ng làvsmw m vua. Ôgkzo ng ta muốayns n trởrgcw thàvsmw nh Trưudsx ơixou ng Lưudsx ơixou ng, Nghiêrnio m Tửoxmf Lăiqap ng. Vua Nhâlfhk n-tôzvjw ng đuony ịrzra nh truyềhauq n ngôzvjw i cho ôzvjw ng, màvsmw ôzvjw ng chốayns i. Thứwamb nhìdvds , ôzvjw ng ta nhấzvjw t tâlfhk m phùwpky trìdvds cho cháaowk u, cho họkcpi c tròpohw . Ôgkzo ng vớkvvh i Lưudsx u hậsadt u gặcktp p nhau ởrgcw đuony iểwmwx m nàvsmw y. Thứwamb ba, ôzvjw ng ta thu phụdvds c đuony ưudsx ợzfub c võbwts lâlfhk m, danh sĩgyfc hưudsx ớkvvh ng vềhauq ôzvjw ng. Lưudsx u hậsadt u cũwamb ng khôzvjw ng tìdvds m đuony ưudsx ợzfub c khuyếryso t đuony iểwmwx m củyifi a ôzvjw ng. Màvsmw dùwpky ôzvjw ng cózfub khuyếryso t đuony iểwmwx m, chảsjiz ai dáaowk m đuony ụdvds ng vàvsmw o ôzvjw ng.
Vua Bàvsmw Bắwyro c-biêrnio n lạcsbe i gậsadt t đuony ầyyty u khen ngợzfub i. Nózfub tiếryso p:
- Thếryso thìdvds hai ngưudsx ờtjkc i xung đuony ộlfhk t vớkvvh i nhau vìdvds lýkucc do gìdvds ? Khôzvjw ng thểwmwx làvsmw quyềhauq n hàvsmw nh đuony ưudsx ợzfub c. Vìdvds ôzvjw ng ta muốayns n, thìdvds đuony ãlsxs làvsmw m vua rồyyty i! Chúobuo ng ta phảsjiz i tìdvds m cho ra tạcsbe i sao cózfub truyệxzwa n xung đuony ộlfhk t.
Thiệxzwa u-Cựffwr c nózfub i:
- Cuộlfhk c xung đuony ộlfhk t giữudsx a Lưudsx u-hậsadt u vớkvvh i Đotts ịrzra nh-vưudsx ơixou ng cózfub lẽzaru trong chúobuo ng ta biếryso t, chứwamb triềhauq u Tốayns ng chưudsx a chắwyro c đuony ãlsxs biếryso t. Ngay bọkcpi n tùwpky y tùwpky ng, mớkvvh i chỉmfzc cózfub mộlfhk t mìdvds nh Minh-Thiêrnio n biếryso t màvsmw thôzvjw i. Hôzvjw m trưudsx ớkvvh c cậsadt u hai sai Bảsjiz o-Hoàvsmw vớkvvh i anh Thôzvjw ng-Mai theo dõbwts i sứwamb đuony oàvsmw n Tốayns ng. Sau đuony ạcsbe i hộlfhk i Lộlfhk c-hàvsmw , Minh-Thiêrnio n vớkvvh i y kévnco o nhau ra chỗtjkc kíqwjb n nózfub i truyệxzwa n riêrnio ng. Bảsjiz o-Hoàvsmw nghe đuony ưudsx ợzfub c. Nguyêrnio n văiqap n nhưudsx sau:
"Minh-Thiêrnio n:
- Vưudsx ơixou ng gia ơixou i! Nếryso u vưudsx ơixou ng gia khôzvjw ng làvsmw m việxzwa c đuony ózfub ngay, đuony ểwmwx Lưudsx u hậsadt u hạcsbe i Lýkucc tháaowk i phi rồyyty i. Sau nàvsmw y hoàvsmw ng thưudsx ợzfub ng kháaowk m pháaowk ra sựffwr thựffwr c, ắwyro t tru di tam tộlfhk c họkcpi Lưudsx u. Màvsmw cũwamb ng khôzvjw ng còpohw n kíqwjb nh nểwmwx vưudsx ơixou ng gia nữudsx a.
Triệxzwa u-Thàvsmw nh:
- Khózfub quáaowk . Đotts ệxzwa tửoxmf sợzfub mìdvds nh nózfub i ra, e thiêrnio n tửoxmf khôzvjw ng tin, rồyyty i lộlfhk cho bàvsmw biếryso t. Trưudsx ờtjkc ng hợzfub p đuony ózfub dĩgyfc nhiêrnio n bàvsmw phảsjiz i tổayns chứwamb c binh biếryso n trong hoàvsmw ng cung. Tuy đuony ệxzwa tửoxmf cầyyty m binh quyềhauq n thựffwr c, nhưudsx ng bàvsmw ta ra tay bấzvjw t thầyyty n trong cung thìdvds nguy thay. Nhấzvjw t làvsmw cạcsbe nh bàvsmw cózfub bốayns n têrnio n Lêrnio -lụdvds c-Vũwamb , Tôzvjw n-đuony ứwamb c-Khắwyro c, Sửoxmf -vạcsbe n Na-vưudsx ợzfub ng, Khiếryso u-tam-Bảsjiz n thốayns ng lĩgyfc nh mưudsx ờtjkc i trưudsx ởrgcw ng lãlsxs o bang Nhậsadt t-hồyyty . Bảsjiz n lĩgyfc nh bốayns n lãlsxs o thếryso nàvsmw o, sưudsx phụdvds đuony ãlsxs biếryso t. Chẳsadt ng may đuony ệxzwa tửoxmf bịrzra họkcpi a sáaowk t thâlfhk n cũwamb ng khôzvjw ng sao. Nhưudsx ng bàvsmw sẽzaru hạcsbe i thiêrnio n tửoxmf trưudsx ớkvvh c, rồyyty i lậsadt p mộlfhk t ấzvjw u quâlfhk n lêrnio n thay. Sau đuony ózfub Lýkucc phi cũwamb ng bịrzra hạcsbe i.
Minh-Thiêrnio n:
- Việxzwa c nàvsmw y hiệxzwa n mớkvvh i cózfub Lưudsx u hậsadt u, Lýkucc tháaowk i phi, Dưudsx ơixou ng tháaowk i phi, vớkvvh i vưudsx ơixou ng gia biếryso t màvsmw thôzvjw i. Cózfub còpohw n ai biếryso t nữudsx a khôzvjw ng??
Triệxzwa u-Thàvsmw nh:
- Nhữudsx ng ngưudsx ờtjkc i kháaowk c bịrzra giếryso t hếryso t rồyyty i. Chíqwjb nh vìdvds vậsadt y màvsmw bàvsmw ta phảsjiz i chiềhauq u đuony ãlsxs i Dưudsx ơixou ng tháaowk i phi, vớkvvh i đuony ệxzwa tửoxmf . Đotts ệxzwa tửoxmf biếryso t cáaowk i nguy củyifi a bàvsmw , nêrnio n cứwamb đuony ểwmwx yêrnio n nhưudsx vậsadt y, khiếryso n bàvsmw phảsjiz i nghe theo đuony ưudsx ờtjkc ng lốayns i trịrzra quốayns c củyifi a đuony ệxzwa tửoxmf . Mặcktp t kháaowk c, đuony ệxzwa tửoxmf thấzvjw y bàvsmw cózfub hùwpky ng tâlfhk m, thờtjkc i gian qua bàvsmw vớkvvh i đuony ệxzwa tửoxmf làvsmw m cho Tốayns ng giầyyty u mạcsbe nh hơixou n xưudsx a nhiềhauq u. Vìdvds vậsadt y đuony ệxzwa tửoxmf muốayns n đuony ểwmwx bàvsmw yêrnio n.
Minh-Thiêrnio n:
- Bàvsmw khôzvjw ng dáaowk m trựffwr c tiếryso p hạcsbe i vưudsx ơixou ng. Nhưudsx ng bàvsmw đuony ang tìdvds m cáaowk ch gàvsmw i vưudsx ơixou ng phạcsbe m lỗtjkc i nhưudsx Đotts inh-Vịrzra . Bấzvjw y giờtjkc bàvsmw mớkvvh i giảsjiz nhâlfhk n, giảsjiz nghĩgyfc a âlfhk n xáaowk cho vưudsx ơixou ng. Nhưudsx ng vưudsx ơixou ng khôzvjw ng còpohw n uy tíqwjb n gìdvds nữudsx a.
Triệxzwa u-Thàvsmw nh:
- Đotts úobuo ng nhưudsx sưudsx phụdvds luậsadt n. Cáaowk i vụdvds bàvsmw bàvsmw n vớkvvh i đuony ệxzwa tửoxmf , rồyyty i sai đuony ệxzwa tửoxmf đuony i sứwamb Chiêrnio m tìdvds m hiểwmwx u nộlfhk i tìdvds nh cáaowk c nưudsx ớkvvh c Đotts ạcsbe i-lýkucc , Đotts ạcsbe i-Việxzwa t, Chiêrnio m-thàvsmw nh, Lãlsxs o-qua, sau sẽzaru đuony em quâlfhk n đuony áaowk nh. Đotts ệxzwa tửoxmf tin thựffwr c ra đuony i. Bâlfhk y giờtjkc mớkvvh i biếryso t rằivsp ng bàvsmw muốayns n mưudsx ợzfub n tay võbwts lâlfhk m Giao-chỉmfzc hạcsbe i đuony ệxzwa tửoxmf . Hoặcktp c íqwjb t ra cũwamb ng gâlfhk y thùwpky chuốayns c oáaowk n vớkvvh i họkcpi . May thay đuony ệxzwa tửoxmf thoáaowk t chếryso t. Còpohw n vụdvds trózfub t gâlfhk y thùwpky oáaowk n bâlfhk y giờtjkc ta làvsmw m hòpohw a cũwamb ng dễwyro thôzvjw i. Đotts ệxzwa tửoxmf đuony ịrzra nh kếryso t thâlfhk n vớkvvh i võbwts lâlfhk m Việxzwa t, rồyyty i làvsmw m lộlfhk hếryso t nhữudsx ng âlfhk m mưudsx u củyifi a bàvsmw cho họkcpi . Thếryso làvsmw mìdvds nh đuony ưudsx ợzfub c cảsjiz tộlfhk c Việxzwa t thàvsmw nh bạcsbe n hữudsx u, họkcpi quay ra chốayns ng bàvsmw .
Minh-Thiêrnio n:
- Cáaowk i chìdvds a khózfub a làvsmw Lýkucc -long-Bồyyty . Nếryso u kếryso t thâlfhk n vớkvvh i y đuony ưudsx ợzfub c thìdvds lo gìdvds ?
Triệxzwa u-Thàvsmw nh:
- Kếryso t thâlfhk n vớkvvh i y khôzvjw ng khózfub . Vìdvds y làvsmw đuony ấzvjw ng anh hùwpky ng đuony ờtjkc i nay. Y muốayns n gìdvds ? Muốayns n thốayns ng nhấzvjw t tộlfhk c Việxzwa t. Ta giúobuo p y. Ta lạcsbe i truyềhauq n lệxzwa nh biêrnio n thầyyty n Nam-phưudsx ơixou ng chấzvjw m dứwamb t gâlfhk y hấzvjw n vớkvvh i y. Tốayns ng-Việxzwa t kếryso t thâlfhk n. Đotts ệxzwa tửoxmf tin rằivsp ng y vui vẻgjpi ngay.
Minh-Thiêrnio n gậsadt t đuony ầyyty u:
- Nhưudsx vậsadt y mọkcpi i việxzwa c xong xuôzvjw i. Còpohw n đuony ốayns i vớkvvh i Lýkucc tháaowk i phi, ta ra đuony iềhauq u kiệxzwa n cho Lưudsx u tháaowk i hậsadt u rằivsp ng: Nếryso u bàvsmw hạcsbe i Lýkucc tháaowk i phi, ta làvsmw m đuony ổayns bểwmwx hếryso t.
- Đotts ệxzwa tửoxmf sẽzaru làvsmw m theo lờtjkc i sưudsx phụdvds . Theo đuony ệxzwa tửoxmf nghĩgyfc , chúobuo ng ta chỉmfzc cầyyty n kếryso t thâlfhk n vớkvvh i Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng, thìdvds trịrzra bốayns n đuony ạcsbe i ma đuony ầyyty u cạcsbe nh Lưudsx u hậsadt u khôzvjw ng khózfub . Việxzwa c nàvsmw y đuony ệxzwa tửoxmf đuony ãlsxs làvsmw m xong mộlfhk t nửoxmf a rồyyty i.
- Ýtrjr vưudsx ơixou ng gia muốayns n nózfub i bốayns n têrnio n Tôzvjw n, Lêrnio , Sửoxmf , Khiếryso u cùwpky ng mưudsx ờtjkc i trưudsx ởrgcw ng lãlsxs o chuyêrnio n dùwpky ng đuony ộlfhk c chưudsx ởrgcw ng khốayns ng chếryso quầyyty n thầyyty n. Nếryso u bâlfhk y giờtjkc kếryso t thâlfhk n đuony ưudsx ợzfub c vớkvvh i Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng, đuony ưudsx ơixou ng nhiêrnio n ta xin vưudsx ơixou ng sai Thiệxzwa u-Tháaowk i Hoa du, giảsjiz i đuony ộlfhk c cho quầyyty n thầyyty n. Bấzvjw y giờtjkc họkcpi khôzvjw ng theo Lưudsx u hậsadt u nữudsx a, vưudsx ơixou ng gia sẽzaru nắwyro m đuony ưudsx ợzfub c hếryso t chăiqap ng?
- Thưudsx a sưudsx phụdvds khôzvjw ng hẳsadt n thếryso . Đotts ệxzwa tửoxmf muốayns n nózfub i, chỉmfzc cầyyty n mộlfhk t trong Thiêrnio n-trưudsx ờtjkc ng ngũwamb kiệxzwa t giúobuo p ta, dùwpky ng phảsjiz n Chu-sa đuony ộlfhk c chưudsx ởrgcw ng, thìdvds bọkcpi n bốayns n ma đuony ầyyty u, mưudsx ờtjkc i trưudsx ởrgcw ng lãlsxs o quanh Lưudsx u hậsadt u kinh hồyyty n táaowk ng đuony ởrgcw m, thầyyty n phụdvds c ta.
Minh-Thiêrnio n nghĩgyfc ngợzfub i mộlfhk t lúobuo c, hỏcsbe i:
- Theo nhưudsx vưudsx ơixou ng gia nghĩgyfc , hai nghi áaowk n Huyềhauq n-âlfhk m đuony ộlfhk c chưudsx ởrgcw ng cũwamb ng do Lưudsx u hậsadt u gâlfhk y ra ưudsx ?
- Đotts ệxzwa tửoxmf nghi thôzvjw i, chứwamb chưudsx a chắwyro c. Vìdvds chưudsx ởrgcw ng Huyềhauq n-âlfhk m tuyệxzwa t chủyifi ng từiqap hơixou n nghìdvds n năiqap m nay, khôzvjw ng lẽzaru nay còpohw n cózfub ngưudsx ờtjkc i biếryso t xửoxmf dụdvds ng? Cáaowk ch đuony âlfhk u íqwjb t lâlfhk u, đuony ạcsbe i huynh củyifi a đuony ệxzwa tửoxmf làvsmw Sởrgcw -vưudsx ơixou ng, trưudsx ớkvvh c khi hoăiqap ng đuony ãlsxs nózfub i rõbwts cho đuony ệxzwa tửoxmf nghe rằivsp ng chíqwjb nh Lưudsx u hậsadt u đuony ãlsxs hạcsbe i đuony ạcsbe i ca, nhịrzra ca, đuony ểwmwx tam huynh lâlfhk n làvsmw m hoàvsmw ng đuony ếryso .
- Bầyyty n tăiqap ng sợzfub vưudsx ơixou ng gia bịrzra gian nhâlfhk n áaowk m hạcsbe i, nêrnio n lúobuo c nàvsmw o cũwamb ng theo sáaowk t bêrnio n cạcsbe nh hầyyty u đuony ềhauq phòpohw ng. Bầyyty n tăiqap ng nàvsmw o cózfub thấzvjw y vưudsx ơixou ng gia làvsmw m gìdvds kháaowk c lạcsbe đuony âlfhk u, thếryso màvsmw vưudsx ơixou ng gia bảsjiz o đuony ãlsxs kếryso t thâlfhk n đuony ưudsx ợzfub c vớkvvh i Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng? Sựffwr thựffwr c ra sao?
- Đotts ệxzwa tửoxmf sai Ngôzvjw Anh giảsjiz mêrnio gáaowk i, rồyyty i đuony ịrzra nh giếryso t y. Y trốayns n sang đuony ầyyty u quâlfhk n cho Đotts ạcsbe i-Việxzwa t. Tấzvjw t nhiêrnio n Dưudsx -Tĩgyfc nh mậsadt t tấzvjw u vớkvvh i Lưudsx u hậsadt u.
- Việxzwa c nàvsmw y cózfub thểwmwx qua mắwyro t Dưudsx , nhưudsx ng đuony âlfhk u qua mắwyro t đuony ưudsx ợzfub c Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng?
- Đotts úobuo ng vậsadt y. Đotts ệxzwa tửoxmf chỉmfzc cầyyty n qua mắwyro t Dưudsx màvsmw thôzvjw i. Còpohw n đuony ốayns i vớkvvh i ngưudsx ờtjkc i củyifi a Đotts ạcsbe i-Việxzwa t, họkcpi cho rằivsp ng Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng giảsjiz trúobuo ng kếryso đuony ệxzwa tửoxmf , dùwpky ng Ngôzvjw thôzvjw ng báaowk o tin tứwamb c ma cho đuony ệxzwa tửoxmf . Nhưudsx ng khôzvjw ng phảsjiz i thếryso . Sau khi theo Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng, Ngôzvjw tìdvds m cáaowk ch yếryso t kiếryso n riêrnio ng, rồyyty i trìdvds nh bầyyty y thựffwr c trạcsbe ng đuony ệxzwa tửoxmf muốayns n kếryso t thâlfhk n Tốayns ng-Việxzwa t. Việxzwa c nàvsmw y chỉmfzc cózfub Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng, Ngôzvjw -Anh, vớkvvh i đuony ệxzwa tửoxmf biếryso t. Bâlfhk y giờtjkc thêrnio m sưudsx phụdvds .
- Mưudsx u kếryso củyifi a vưudsx ơixou ng cao thựffwr c. Đotts ếryso n bầyyty n tăiqap ng cũwamb ng khôzvjw ng nghĩgyfc tớkvvh i. Àqmjj , phảsjiz i rồyyty i, cózfub phảsjiz i việxzwa c vưudsx ơixou ng gia cốayns tìdvds nh thúobuo c cho Nhậsadt t-Hồyyty lãlsxs o nhâlfhk n đuony òpohw i làvsmw m vua, làvsmw nằivsp m trong mưudsx u đuony ồyyty chung củyifi a Tốayns ng-Việxzwa t khôzvjw ng?
- Vâlfhk ng. Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng nhờtjkc đuony ệxzwa tửoxmf làvsmw m việxzwa c đuony ózfub , đuony ểwmwx cho Hồyyty ng-thiếryso t giáaowk o đuony òpohw i làvsmw m vua. Võbwts lâlfhk m tộlfhk c Việxzwa t kinh hãlsxs i, họkcpi mớkvvh i chịrzra u ngồyyty i lạcsbe i vớkvvh i nhau, cùwpky ng diệxzwa t chúobuo ng. Cũwamb ng chíqwjb nh đuony ệxzwa tửoxmf cung cấzvjw p tin tứwamb c mụdvds Hoàvsmw ng-Liêrnio n, têrnio n Đotts ỗtjkc -xíqwjb ch-Thậsadt p, Vũwamb -nhấzvjw t-Trụdvds làvsmw m gian tếryso cho ta; hầyyty u Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng táaowk ch thầyyty y tròpohw chúobuo ng ra làvsmw m nhiềhauq u mảsjiz nh nhỏcsbe .
- Vưudsx ơixou ng gia làvsmw m nhưudsx vậsadt y cózfub hơixou i tàvsmw n nhẫrzra n vớkvvh i Hoàvsmw ng, Đotts ỗtjkc , Vũwamb khôzvjw ng?
- Sưudsx phụdvds ơixou i! Sưudsx phụdvds làvsmw Bồyyty -táaowk t đuony ắwyro c đuony ạcsbe o, lòpohw ng dạcsbe từiqap bi thìdvds nghĩgyfc thếryso . Theo nhưudsx ýkucc đuony ệxzwa tửoxmf , ba đuony ứwamb a nàvsmw y làvsmw ngưudsx ờtjkc i Việxzwa t, võbwts côzvjw ng lêrnio n tớkvvh i đuony ịrzra a vịrzra tốayns i cao. Nếryso u chúobuo ng đuony i chíqwjb nh đuony ạcsbe o, nhấzvjw t tâlfhk m nhấzvjw t tríqwjb phùwpky trợzfub tộlfhk c Việxzwa t, thìdvds cáaowk i tưudsx ớkvvh c vưudsx ơixou ng, tưudsx ớkvvh c côzvjw ng đuony âlfhk u cózfub xa gìdvds ? Thếryso màvsmw chúobuo ng nhẫrzra n tâlfhk m báaowk n rẻgjpi sưudsx thừiqap a, môzvjw n hộlfhk , dâlfhk n tộlfhk c, cùwpky ng tổayns tiêrnio n làvsmw m tay sai cho ta. Hỏcsbe i rằivsp ng bọkcpi n đuony ózfub cózfub nêrnio n tin chúobuo ng khôzvjw ng? Huốayns ng hồyyty bảsjiz n triềhauq u lấzvjw y Nho-đuony ạcsbe o trịrzra dâlfhk n, nếryso u đuony ệxzwa tửoxmf dung túobuo ng chúobuo ng, e sĩgyfc dâlfhk n thiêrnio n hạcsbe bấzvjw t phụdvds c. Giếryso t đuony i ba têrnio n lưudsx u manh, gian xảsjiz o, đuony ểwmwx giữudsx chíqwjb nh đuony ạcsbe o, làvsmw đuony iềhauq u nêrnio n làvsmw m».
Tấzvjw t cảsjiz nhữudsx ng gìdvds Thiệxzwa u-Cựffwr c thuyếryso t trìdvds nh, Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng đuony ãlsxs đuony ưudsx ợzfub c báaowk o đuony ầyyty y đuony ủyifi . Duy đuony oạcsbe n đuony ốayns i thoạcsbe i cuốayns i cùwpky ng đuony áaowk ng lẽzaru Bảsjiz o-Hòpohw a, Thôzvjw ng-Mai báaowk o vớkvvh i vưudsx ơixou ng. Nhưudsx ng vụdvds nàvsmw y nàvsmw y xẩrzra y ra hôzvjw m Thuậsadt n-Thiêrnio n hoàvsmw ng đuony ếryso làvsmw m lễwyro tấzvjw n phong Thanh-Mai làvsmw m vưudsx ơixou ng phi. Vìdvds vậsadt y Bảsjiz o-Hòpohw a sai chim ưudsx ng chuyểwmwx n vềhauq đuony ểwmwx Thiệxzwa u-Cựffwr c báaowk o cho vưudsx ơixou ng.
Vưudsx ơixou ng trầyyty m tưudsx , hỏcsbe i vua Bàvsmw cùwpky ng phòpohw mãlsxs Thâlfhk n-thừiqap a-Quýkucc :
- Anh chịrzra nghĩgyfc sao?
Thâlfhk n phòpohw mãlsxs nózfub i:
- Nộlfhk i dung cuộlfhk c đuony ốayns i thoạcsbe i rấzvjw t quan trọkcpi ng. Trong đuony ózfub ta thấzvjw y mấzvjw y đuony iềhauq u sau. Mộlfhk t làvsmw Lưudsx u hậsadt u cózfub bíqwjb mậsadt t gìdvds liêrnio n quan đuony ếryso n Tốayns ng đuony ếryso cùwpky ng Lýkucc phi. Bàvsmw sợzfub bịrzra lộlfhk , nêrnio n muốayns n hạcsbe i Lýkucc phi. Triệxzwa u Thàvsmw nh cũwamb ng biếryso t việxzwa c đuony ózfub , vìdvds vậsadt y bàvsmw phảsjiz i thuậsadt n theo Thàvsmw nh trong việxzwa c trịrzra nưudsx ớkvvh c. Hai làvsmw Lưudsx u hậsadt u hiệxzwa n cózfub bêrnio n cạcsbe nh bốayns n đuony ạcsbe i cao thủyifi Tôzvjw n Đotts ứwamb c-Khắwyro c, Lêrnio Lụdvds c-Vũwamb , Khiếryso u Tam-Bảsjiz n, Sửoxmf -vạcsbe n Na-vưudsx ợzfub ng màvsmw bảsjiz n lĩgyfc nh hơixou n Minh-Thiêrnio n. Ngoàvsmw i ra còpohw n mưudsx ờtjkc i trưudsx ởrgcw ng lãlsxs o bang Nhậsadt t-hồyyty . Trong lầyyty n đuony i sứwamb nàvsmw y, ta phảsjiz i tìdvds m cho ra nhữudsx ng bíqwjb ẩrzra n đuony ózfub . Còpohw n bang Nhậsadt t-hồyyty Trung-quốayns c hiệxzwa n tìdvds nh ra sao?, Thiệxzwa u-Cựffwr c sẽzaru trìdvds nh bầyyty y.
Thiệxzwa u-Cựffwr c lấzvjw y ra mấzvjw y cáaowk i thẻgjpi tre, rồyyty i nózfub i:
- Sau khi Tốayns ng Tháaowk i-tổayns băiqap ng hàvsmw . Tháaowk i-tôzvjw ng lêrnio n ngôzvjw i, đuony em quâlfhk n sang đuony áaowk nh Đotts ạcsbe i-Việxzwa t thấzvjw t bạcsbe i. Ôgkzo ng ta nghĩgyfc đuony ếryso n võbwts lâlfhk m Trung-nguyêrnio n. Trưudsx ớkvvh c tiêrnio n ôzvjw ng ta cho diệxzwa t bang Nhậsadt t-hồyyty , đuony ểwmwx nhữudsx ng ai còpohw n nghĩgyfc đuony ếryso n triềhauq u Háaowk n, Chu phảsjiz i tuyệxzwa t vọkcpi ng. Vìdvds bịrzra tậsadt p kíqwjb ch bấzvjw t ngờtjkc , hơixou n trăiqap m đuony ạcsbe i cao thủyifi trong bang bịrzra chếryso t hếryso t. Hai đuony ạcsbe i cao thủyifi còpohw n rấzvjw t trẻgjpi giữudsx chứwamb c vụdvds Tảsjiz hộlfhk pháaowk p, Hữudsx u hộlfhk pháaowk p trốayns n thoáaowk t. Từiqap hồyyty i đuony ózfub đuony ếryso n giờtjkc khôzvjw ng thấzvjw y xuấzvjw t hiệxzwa n. Gầyyty n đuony âlfhk y mộlfhk t bang cựffwr c lớkvvh n hoạcsbe t đuony ộlfhk ng đuony ọkcpi c sôzvjw ng Trưudsx ờtjkc ng-giang đuony iềhauq u khiểwmwx n bởrgcw i bẩrzra y ngưudsx ờtjkc i xưudsx ng Trưudsx ờtjkc ng-giang thấzvjw t hùwpky ng. Nhưudsx ng chúobuo ng tàvsmw n áaowk c quáaowk , ngưudsx ờtjkc i đuony ờtjkc i gọkcpi i làvsmw Trưudsx ờtjkc ng-giang thấzvjw t quỷqmjj . Bẩrzra y đuony ứwamb a nàvsmw y chia làvsmw m ba nhózfub m. Đotts ứwamb ng đuony ầyyty u làvsmw Trưudsx ờtjkc ng-giang song hùwpky ng Phưudsx ơixou ng-Hổayns , Phưudsx ơixou ng-Báaowk o. Kếryso tiếryso p làvsmw Đotts ộlfhk ng-đuony ìdvds nh tam ưudsx ng, Tưudsx ơixou ng-giang nhịrzra tiêrnio n. Cózfub ngưudsx ờtjkc i cho rằivsp ng Trưudsx ờtjkc ng-giang song hùwpky ng chíqwjb nh làvsmw hai gãlsxs tảsjiz , hữudsx u hộlfhk pháaowk p kia. Trưudsx ờtjkc ng-giang thấzvjw t quỷqmjj tuy làvsmw m đuony ạcsbe o tặcktp c, nhưudsx ng hai gãlsxs họkcpi Phưudsx ơixou ng lạcsbe i làvsmw ngưudsx ờtjkc i củyifi a Lưudsx u hậsadt u, chíqwjb nh bọkcpi n bang Trưudsx ờtjkc ng-giang cũwamb ng khôzvjw ng biếryso t.
Tựffwr -Mai hỏcsbe i:
- Thếryso màvsmw trưudsx ớkvvh c em tưudsx ởrgcw ng chỉmfzc cózfub Hồyyty Dưudsx ơixou ng-Báaowk vớkvvh i Đotts ỗtjkc Lệxzwa -Thanh sốayns ng sózfub t.
- Em nêrnio n nhớkvvh rằivsp ng bang Nhậsadt t-hồyyty lớkvvh n vôzvjw cùwpky ng. Ba bang trưudsx ởrgcw ng Lưudsx u Tríqwjb -Viễwyro n, Quáaowk ch Ngạcsbe n-Oai, Sàvsmw i Vinh làvsmw m vua liêrnio n tiếryso p. Vìdvds vậsadt y bang chúobuo ng cózfub hàvsmw ng ngàvsmw n cao thủyifi làvsmw m tưudsx ớkvvh ng trấzvjw n thủyifi khắwyro p nơixou i. Nhàvsmw Tốayns ng diệxzwa t bang Nhậsadt t-hồyyty , đuony áaowk m cao thủyifi nàvsmw y trốayns n đuony i ẩrzra n thâlfhk n hếryso t.
Tôzvjw n Đotts ảsjiz n hỏcsbe i:
- Thựffwr c lựffwr c bang Nhậsadt t-hồyyty Trung-quốayns c hiệxzwa n ra sao?
- Trong trậsadt n Tốayns ng tấzvjw n côzvjw ng bang Nhậsadt t-hồyyty , đuony ệxzwa tửoxmf thứwamb nhìdvds củyifi a bang chủyifi cuốayns i cùwpky ng Đotts ỗtjkc Ngạcsbe n-Tiêrnio u têrnio n Đotts ặcktp ng Đotts ạcsbe i-Bằivsp ng đuony i vắwyro ng, vìdvds vậsadt y y thoáaowk t chếryso t. Y âlfhk m thầyyty m kếryso t nạcsbe p bang chúobuo ng, táaowk i lậsadt p bang. Hiệxzwa n thếryso lựffwr c bang nàvsmw y khôzvjw ng bằivsp ng Hồyyty ng-thiếryso t giáaowk o Đotts ạcsbe i-Việxzwa t, nhưudsx ng cũwamb ng lớkvvh n hơixou n pháaowk i Thiếryso u-lâlfhk m, Võbwts -đuony ang nhiềhauq u. Cózfub tin nózfub i bang nàvsmw y khốayns ng chếryso Lưudsx u hậsadt u. Vìdvds vậsadt y Lưudsx u hậsadt u phảsjiz i tuâlfhk n lệxzwa nh họkcpi , nhậsadt n cho mưudsx ờtjkc i trưudsx ởrgcw ng lãlsxs o giảsjiz làvsmw m thịrzra vệxzwa trong cung. Cũwamb ng cózfub tin nózfub i Vũwamb Nhấzvjw t-Trụdvds cung cấzvjw p thuốayns c giảsjiz i cho bàvsmw , vìdvds vậsadt y ngưudsx ợzfub c lạcsbe i Đotts ặcktp ng Đotts ạcsbe i-Bằivsp ng bịrzra bàvsmw khốayns ng chếryso . Y nhậsadt n sắwyro c phong, làvsmw m tếryso táaowk c cho bàvsmw . Y gửoxmf i mưudsx ờtjkc i trưudsx ởrgcw ng lãlsxs o đuony ểwmwx bàvsmw sai khiếryso n. Mộlfhk t tin kháaowk c nózfub i, khôzvjw ng phảsjiz i vậsadt y, màvsmw gãlsxs Tôzvjw n-đuony ứwamb c-Khắwyro c, Lêrnio Lụdvds c-Vũwamb vốayns n làvsmw tảsjiz , hữudsx u hộlfhk pháaowk p Hồyyty ng-thiếryso t giáaowk o Đotts ạcsbe i-Việxzwa t theo bàvsmw . Cho nêrnio n hai têrnio n nàvsmw y giúobuo p bàvsmw giảsjiz i đuony ộlfhk c vĩgyfc nh viễwyro n cho Phưudsx ơixou ng Hổayns , Phưudsx ơixou ng Báaowk o, Đotts ặcktp ng Đotts ạcsbe i-Bằivsp ng, khiếryso n chúobuo ng phảsjiz i tuâlfhk n lệxzwa nh bàvsmw , nhậsadt n sắwyro c phong. Sựffwr thựffwr c ra sao, ta khózfub màvsmw biếryso t đuony ưudsx ợzfub c. Kỳefso nàvsmw y cậsadt u đuony i sứwamb , cốayns dòpohw cho ra.
Vua Bàvsmw bảsjiz o Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng:
- Sau hôzvjw m đuony ạcsbe i hộlfhk i Lộlfhk c-hàvsmw , Quốayns c-sưudsx mờtjkc i cáaowk c tôzvjw n sưudsx võbwts lâlfhk m hộlfhk i vớkvvh i phụdvds hoàvsmw ng. Đotts ưudsx ờtjkc ng lốayns i ra sao, cậsadt u bảsjiz o cózfub nêrnio n nózfub i cho cáaowk c cháaowk u nàvsmw y biếryso t khôzvjw ng?
Khai-Quốayns c vưudsx ơixou ng tỉmfzc nh ngộlfhk , bảsjiz o mấzvjw y sưudsx đuony ệxzwa :
- Đotts úobuo ng ra vớkvvh i tuổayns i cáaowk c em, khôzvjw ng thểwmwx cho biếryso t nộlfhk i dung buổayns i họkcpi p tuyệxzwa t mậsadt t nàvsmw y. Nhưudsx ng cáaowk c em đuony ãlsxs tham dựffwr vàvsmw o quốayns c sựffwr nhiềhauq u, côzvjw ng lao cũwamb ng khôzvjw ng nhỏcsbe . Bâlfhk y giờtjkc chúobuo ng ta lêrnio n đuony ưudsx ờtjkc ng đuony i sứwamb kếryso t thâlfhk n vớkvvh i Tốayns ng. Anh muốayns n cáaowk c em biếryso t rõbwts đuony ưudsx ờtjkc ng lốayns i củyifi a triềhauq u đuony ìdvds nh cùwpky ng cáaowk c đuony ạcsbe i tôzvjw n sưudsx võbwts lâlfhk m.
Thuậ
- Anh sá
- Hiệ
Lư
Cử
- Theo thể
Lư
- Đ
- Khô
Nó
Quan khá
- Võ
Nù
- Mờ
Yê
Lê
- Xuấ
Lê
- Lê
Yê
Thuậ
Dư
- Khó
Đ
Thuậ
Tự
- Trờ
Thuậ
Lê
- Khổ
Đ
Tự
- Cà
Lê
- Võ
Nghe Lê
- Hồ
Yê
Cá
Thuậ
Nù
- Đ
Thuậ
- Phả
Nó
Lầ
Đ
Thuậ
Thuậ
Khá
- Tấ
Vi Chấ
- Lê
Cử
Nù
- Theo thể
Thuậ
Nù
- Bâ
Bố
- Trậ
Tu Kỷ
Nhớ
- Bấ
Nó
- Hà
Hoà
- Đ
Hoà
- Đ
Hoà
- Hà
Đ
Khá
Hai ngư
- Đ
- Cả
Hai ngư
Thiệ
- Hà
- Gì
- Cò
- Hoà
- Ta phả
- Đ
- Ư
- Vậ
- Lờ
- Sao vậ
Đ
Nù
- Cả
Tồ
- Về
Hai trẻ
Nù
- Xuấ
Tu Kỷ
Thự
Sơ
Rõ
Sơ
Đ
Nù
Lê
- Nù
Hai đ
- Tu-Kỷ
Lễ
- Hai chá
Hai trẻ
- Hai chá
Hai trẻ
- Ngà
Hơ
- Việ
Vư
- Riê
Vư
- Hệ
Thiệ
- Em sai mộ
Khai-Quố
- Cá
Thiệ
- Đ
Hà
- Em tư
- Đ
Thiệ
- Vậ
- Cứ
Thuậ
- Lộ
- Khuô
Miế
Lê
- Khi mì
Thiệ
- Khuô
Tô
- Hô
Thiệ
- Ô
Thấ
Thiệ
- Vua Thá
Kim-Thà
- Vua Thá
Thiệ
- Kim-Thà
Hà
- Chứ
- Bả
Kim-Thà
- Em biế
- Khi vua Châ
Thuậ
- Khi có
- Đ
Mọ
Thiệ
- Vì
Kim-Thà
- Tộ
- Sau, mộ
Tự
- Vua gì
Khai-Quố
- Sao chú
- Em mì
- Đ
Mọ
- Khi Thiê
Ghi chú
(1) Đ
Tự
- Hiệ
- Ô
Tô
- Bà
- Đ
Tự
- Em nghe nó
- Nghè
Khai-Quố
- Xuấ
- Lư
Tự
- Hai em cư
Tô
- Hai đ
- Bà
Tô
- Chắ
Khai-Quố
- Đ
Thiệ
- Khi gặ
Cả
- Anh nghĩ
Thiệ
- Em nghĩ
- Em thấ
Mọ
- Hai là
Khai-Quố
- Chí
Thiệ
- Như
Ghi chú
(2) Quan chế
Cho nê
Kim-Thà
- Bấ
- Rồ
Tự
- Thế
- Bấ
Lê
- Cô
Thiệ
- Chư
- Em nghĩ
Thanh-Mai thấ
- Đ
- Anh Thiệ
Tự
- Suy nghĩ
Tuy Tự
- Đ
- Lư
Tô
- Lú
- Đ
- Chế
Trư
Thiệ
- Sao Trư
- Cứ
- Truyệ
Khai-Quố
- Chá
- Vâ
Tự
- Ai thế
- Khô
Thiệ
- Cũ
Tự
- Khô
- Đ
- Thế
Kim-Thà
Khai-Quố
- Trư
- Cậ
Thiệ
- Vua đ
Khai-Quố
- Tiế
- Nă
Lê
- Có
Thiệ
- Em thô
- Luậ
- Khi vua ban chiế
Chà
- Lư
Khai-Quố
- Cậ
- Luậ
Trư
- Cá
Thấ
- Tạ
- Luậ
- Đ
Thiệ
- Sau khi Thiê
Ghi chú
(3) Tố
Nhà
Tố
Xin kể
1. Tam sư
Đ
Thư
2. Tể
Phụ
Chứ
Đ
3. Xử
Thâ
4. Tham tri chí
Tứ
5. Dư
- Khu-mậ
- Tuyê
- Tam-ty sứ
- Hà
- Thị
- Sù
- Chư
- Chư
- Chư
- Đ
- Vư
- Lụ
Tự
- Chế
Bậ
- Phả
Thuậ
- Như
Tự
- Tô
- Tự
- Về
Thuậ
- Đ
Thiệ
- Đ
Thuậ
- Đ
Nó
- Lú
- Bị
Nhữ
- Thiệ
Bà
- Con là
Thiệ
- Con thấ
Mọ
- Cò
Vua Bà
- Thế
Thiệ
- Cuộ
"Minh-Thiê
- Vư
Triệ
- Khó
Minh-Thiê
- Việ
Triệ
- Nhữ
Minh-Thiê
- Bà
Triệ
- Đ
Minh-Thiê
- Cá
Triệ
- Kế
Minh-Thiê
- Như
- Đ
- Ý
- Thư
Minh-Thiê
- Theo như
- Đ
- Bầ
- Đ
- Việ
- Đ
- Mư
- Vâ
- Vư
- Sư
Tấ
Vư
- Anh chị
Thâ
- Nộ
Thiệ
- Sau khi Tố
Tự
- Thế
- Em nê
Tô
- Thự
- Trong trậ
Vua Bà
- Sau hô
Khai-Quố
- Đ
Chúc các bạn đọc truyện vui vẻ.
